លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអនុប្រធានទី១ នៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា អះអាងថា គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ (BRI) ដែលត្រួសត្រាយដោយប្រទេសចិន នឹងមិននាំប្រទេសឱ្យធ្លាក់ក្នុងអន្ទាក់បំណុលទេ ហើយលោកក៏បានច្រានចោលនូវការលើកឡើងនានាទាក់ទិននឹងគុណវិបត្តិនៃគម្រោងនេះមកលើកម្ពុជាដែរ។
ដោយនិយាយផ្តាច់មុខជាមួយស្ថានីយទូរទស្សន៍ CNBC លោក ស៊ុន ចាន់ថុល មានប្រសាសន៍ថា គម្រោង BRI បានរួមចំណែកដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស ហើយការសន្មត់នានាអំពីផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានគឺគ្មានមូលដ្ឋានត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។
កម្ពុជាបានអនុវត្តក៏ដូចជាបច្ចុប្បន្នកំពុងអនុវត្តគម្រោង BRI ដ៏ធំ ជាមួយនឹងគោលបំណងដោះស្រាយបញ្ហាគម្លាតហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលមាននៅក្នុងប្រទេស។
លោកបានអះអាងថា៖ « រហូតមកដល់ពេលនេះ យើងទទួលបានជោគជ័យយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការទទួលបានអ្នកវិនិយោគពីប្រទេសចិនដើម្បីសាងសង់ផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ព្រះសីហនុ ដែលចំណាយថវិកាអស់ ២ ពាន់លានដុល្លារ។ ផ្លូវល្បឿនលឿនទីពីរក៏កំពុងត្រូវបានសាងសង់ដោយប្រទេសចិនក្រោមគម្រោង BRI ដែលតភ្ជាប់ពីទីក្រុងភ្នំពេញទៅទីក្រុងហូជីមិញ ហើយគ្រោងនឹងចំណាយថវិកាចំនួន ១,៧ ពាន់លានដុល្លារ»។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «ផ្លូវល្បឿនលឿនទី៣ តភ្ជាប់ពីភ្នំពេញទៅសៀមរាប និងប៉ោយប៉ែត ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចំណាយអស់ជិត ៤ពាន់លានដុល្លារ ដែលជាគម្រោង BRI ផងដែរ។ យើងក៏បានសហការជាមួយ BRI សម្រាប់គម្រោងព្រែកជីកដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យកប៉ាល់ឆ្លងកាត់មកកម្ពុជា។
លោកបានបន្តថា៖ «ឥឡូវនេះក្រៅពីទទួលបានមូលនិធិពីវិស័យឯកជន យើងក៏បានទទួលមូលនិធិពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀតដូចជាជប៉ុន កូរ៉េ ចិន ថៃ ធនាគារពិភពលោក ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី និង AFD របស់បារាំង»។
លោក ស៊ុន ចាន់ថុល មានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសដែលជាប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចកំពុងរីកចម្រើន គឺកំពុងស្វែងរកប្រភពមូលនិធិពីគ្រប់ទិសទីក្នុងពិភពលោក មិនត្រឹមតែពីប្រទេសចិនប៉ុណ្ណោះទេ។
លោកបានលើកឡើងថា៖«នៅពេលដែលយើងខ្ចី មានការព្រួយបារម្ភថាគម្រោង BRI កំពុងបង្កើតអន្ទាក់បំណុលសម្រាប់កម្ពុជា។ ខ្ញុំសុំបញ្ជាក់ថា គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមិនប៉ះពាល់អ្វីទេ ប៉ុន្តែតាមពិត វាបានជួយ និងផ្តល់មូលនិធិដែលត្រូវការច្រើនសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់យើង»។
លោកបន្តថា៖«សមាមាត្របំណុលរបស់យើងទៅនឹង GDP គឺតិចជាង ៤០ ភាគរយ។ ប្រសិនបើអ្នកក្រឡេកមើលស្ថានភាពជុំវិញពិភពលោក ប្រទេសជាច្រើនមានបំណុល ១០០ ភាគរយទៅនឹងសមាមាត្រ GDP ហើយប្រទេសខ្លះមាន ២០០ ភាគរយ។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «សមាមាត្រមានស្ថេរភាពតិចជាង ៤០ ភាគរយនេះផ្តល់ឱ្យកម្ពុជានូវលទ្ធភាពក្នុងការខ្ចីប្រាក់បន្ថែមទៀតសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ។
យើងនឹងមិនសាងសង់ថ្លៃលើសលុបនាំឱ្យខាតប្រយោជន៍នោះទេ។ ប្រសិនបើគម្រោងជាក់លាក់មួយមិនមានសក្តានុពលក្នុងការបង្កើតប្រាក់ចំណូលផ្ទៃក្នុងសេដ្ឋកិច្ចអប្បបរមាពី ១២ ទៅ ១៥ ភាគរយទេនោះ យើងនឹងមិនបន្តគម្រោងនោះទេ»។
BRI ដែលជាគម្រោងតភ្ជាប់ និងអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏មានមហិច្ឆតា និងទូលំទូលាយបំផុតដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ត្រូវបានស្នើឡើងកាលពីមួយទសវត្សរ៍មុន។ វាភ្ជាប់ប្រទេសប្រហែល ១៥០ នៅអាស៊ី អឺរ៉ុប អាហ្វ្រិក និងអាមេរិកឡាទីន តាមរយៈបណ្តាញនៃការវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌។ កម្ពុជាស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសដែលបានមើលឃើញពីផលខ្លាំងបំផុតនៃគំនិតផ្តួចផ្តើមលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ សេដ្ឋកិច្ច និងទេសភាពវប្បធម៌របស់ខ្លួន។
ទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កម្ពុជានៅលើដងទន្លេមេគង្គភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសឡាវ និងរវាងប្រទេសថៃ និងវៀតណាមនៅលើឈូងសមុទ្រថៃ បានធ្វើឱ្យវាក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលដ៏សំខាន់សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្ម និងការតភ្ជាប់នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ហើយការវិនិយោគរបស់ចិននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានជំរុញឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរដ៏គួរឲ្យកត់សម្គាល់នៃហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួននេះបើយោងតាមអ្នកជំនាញ។
ផ្លូវហាយវេថ្មី ផ្លូវរថភ្លើង កំពង់ផែសមុទ្រ និងអាកាសយានដ្ឋានត្រូវបានសាងសង់ឡើង ឬផ្លូវចាស់ត្រូវបានកែលម្អ ដែលសម្រួលដល់ការដឹកជញ្ជូនទំនិញ និងចលនាប្រជាជនប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពក្នុង និងហួសព្រំដែនកម្ពុជា។
ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងនេះត្រូវបានតភ្ជាប់ទៅតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរី និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ដែលបានធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងបន្ថែមទៀតនូវការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់ សម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងការទាក់ទាញការវិនិយោគពីបរទេស ស្របពេលដែលជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងបង្កើតឱកាសការងារសម្រាប់ប្រជាជនរបស់ខ្លួន។
BRI ក៏បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងចិន និងកម្ពុជា។ ជាមួយនឹងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងសមត្ថភាពភ័ស្តុភារ និងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីថ្មីរវាងប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជាបានក្លាយជាគោលដៅទាក់ទាញសម្រាប់វិនិយោគិនអន្តរជាតិ និងធុរកិច្ចដែលកំពុងស្វែងរកពង្រីកវត្តមានរបស់ពួកគេនៅក្នុងតំបន់។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា ការកើនឡើងនៃទំហំពាណិជ្ជកម្មបានធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចចម្រុះកាន់តែច្រើន និងបានជួយកម្ពុជាអភិវឌ្ឍវិស័យថាមពល ទូរគមនាគមន៍ ហិរញ្ញវត្ថុ ភស្តុភារ ទេសចរណ៍ និងកសិកម្ម៕