Hun overlevingskansen namen door de behandeling enorm toe.
Wetenschappers hebben weer veelbelovende stappen gezet in de zoektocht naar behandelingen die werken tegen een ernstige vorm van COVID-19. Sommige mensen die besmet raken met het coronavirus kunnen erg ziek worden met zelfs de dood tot gevolg. Maar een nieuwe studie suggereert nu dat stamcellen uit de navelstreng de overlevingskansen van ernstig zieke COVID-19-patiënten mogelijk kan vergroten.
Behandelingen
Hoewel een coronavaccin dichterbij komt, worden er nog steeds dagelijks enorm veel mensen met het coronavirus besmet. Ook komen er elke dag veel te veel mensen door toedoen van het virus te overlijden. En dus zijn artsen en wetenschappers nog altijd naarstig op zoek naar behandelingen voor COVID-19-patiënten om hun overlevingskansen te verbeteren. Onderzoeker Camillo Ricordi opperde voor het eerst dat het mogelijk zinvol kan zijn om ernstig zieke COVID-19-patiënten te behandelen met stamcellen uit de navelstreng. Dat komt omdat het bekend is dat deze cellen helpen bij het corrigeren van mislukte immuun- en ontstekingsreacties. Wanneer de stamcellen worden toegediend, migreren ze daarnaast van nature naar de longen. En omdat dit precies de plek is waar het bij veel COVID-19-patiënten mis gaat, nam Ricordi samen met zijn team de proef op de som.
Studie
De onderzoekers bestudeerden 24 ernstig zieke patiënten die met COVID-19 in het ziekenhuis waren opgenomen. Zij leden allemaal aan acute respiratory distress syndrome; een levensbedreigende plotselinge ontstekingsreactie in de longen, waarbij zich vocht ophoopt dat zuurstofopname bemoeilijkt. De patiënten kregen vervolgens of stamcellen uit de navelstreng, of een placebo toegediend. Wie wat precies kreeg, was in nevelen gehuld. “Het was een dubbelblinde studie,” vertelt Ricordi. “Noch de artsen noch de patiënten wisten wie de behandeling en wie de placebo kregen.”
Resultaten
Twee infusies van 100 miljoen stamcellen werden binnen drie dagen aan een aantal patiënten toegediend. En de behandeling bleek succesvol. Na een maand hadden alle patiënten die jonger waren dan 85 jaar en die de stamcellen uit de navelstreng toegediend hadden gekregen de ziekte overleefd, tegenover 42 procent in de controlegroep. Bovendien ontdekten de onderzoekers dat de mensen die met de stamcellen waren behandeld, sneller herstelden. Meer dan de helft van deze patiënten mocht binnen twee weken na de laatste behandeling naar huis. Meer dan 80 procent van de behandelde groep was na dertig dagen hersteld, tegenover minder dan 37 procent in de controlegroep.
De studie wijst erop dat ernstig zieke COVID-19-patiënten dus mogelijk succesvol kunnen worden behandeld met stamcellen uit de navelstreng. En dat is interessant. “Onze resultaten bevestigen het krachtige, ontstekingsremmende en immunomodulerende effect van de stamcellen,” zegt onderzoeker Giacomo Lanzoni. “Deze cellen hebben duidelijk de ‘cytokine storm’ geremd; een kenmerk van een ernstige vorm COVID-19.” De onderzoekers ontdekten daarnaast dat de behandeling veilig is en geen ernstige bijwerkingen heeft. Bovendien kunnen meer dan 10.000 patiënten met de stamcellen uit slechts één navelstreng behandeld worden. “Het vereist alleen een intraveneuze infusie, zoals een bloedtransfusie,” legt Ricordi uit. “Vervolgens werkt het eigenlijk als een slimme bomtechnologie in de longen om de normale immuunrespons te herstellen en levensbedreigende complicaties ongedaan te maken.”
Veelbelovend
Al met al wijzen de resultaten erop dat het behandelen van COVID-19-patiënten met stamcellen uit de navelstreng veelbelovend is. De volgende stap is om het gebruik van de stamcellen te bestuderen bij COVID-19-patiënten die nog niet ernstig ziek zijn geworden, maar wel het risico lopen om kunstmatig beademd te moeten worden. Op die manier willen de onderzoekers gaan bepalen of de stamcellen ook het vermogen hebben om een ernstigere vorm van COVID-19 te voorkomen.
Bovendien hebben de bevindingen ook gevolgen voor studies naar andere ziekten. “De resultaten zijn van cruciaal belang,” zegt Lanzoni. “Niet alleen voor COVID-19, maar ook voor andere ziekten die worden gekenmerkt door afwijkende immuunresponsen, zoals bijvoorbeeld diabetes type 1.” Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte: een ziekte die wordt veroorzaakt door een fout in het afweersysteem. “We kijken ernaar uit om de stamcellen in klinische onderzoeken toe te passen om de progressie van diabetes type 1 een halt toe te roepen,” besluit Lanzoni.
