Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (CDA). © ANP

Kabinet schuift Wob-verzoeken over corona op lange baan

Het kabinet maakt de komende weken geen documenten openbaar over de coronacrisis, hoewel journalisten daar wel om vragen. Wob-verzoeken van verschillende media, waaronder deze site, zijn opgeschort tot minimaal 1 juni. ,,Dit kán gewoon niet.”

Peter Winterman 20-04-20, 17:38 Laatste update: 20-04-20, 17:43

Met de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) kunnen burgers en journalisten informatie en stukken opvragen bij de overheid. Die stukken moeten volgens de Wob binnen vier weken openbaar worden gemaakt. Maar vanwege de coronacrisis is het ministerie van Volksgezondheid voorlopig niet van plan hieraan mee te werken.

Minister Hugo de Jonge laat via zijn juridisch directeur weten dat het reageren op Wob-verzoeken over corona nu voor een ‘onredelijke extra belasting’ van ambtenaren zorgt. Over een Wob-verzoek van deze site schrijft de directeur: ‘Gezien de uitzonderlijke omstandigheden waarin mijn ministerie zich momenteel bevindt, ben ik van opvatting dat een opschorting van de beslistermijn wegens overmacht gerechtvaardigd is’.

1 juni

Het kan niet zo zijn dat een minister en een handjevol experts nu het land besturen zonder de informatie te delen
Wim Voermans, hoogleraar bestuursrecht

Het ministerie zegt niet eerder dan 1 juni toe te komen aan beantwoording. ‘Ik merk hierbij op dat niet valt uit te sluiten dat de kabinetsmaatregelen tot na 1 juni worden verlengd’, aldus de directeur. Als dat zo is, wordt behandeling van het Wob-verzoek langer uitgesteld. Een Wob-verzoek van RTL Nieuws is om dezelfde reden opgeschort.

,,Het ministerie lijkt de luiken te hebben dichtgegooid’’, reageert hoogleraar bestuursrecht Wim Voermans van de Universiteit Leiden. ,,Dit kán gewoon niet. Er is momenteel geen enkele reden om de wettelijke werking van de Wob uit stellen. Journalisten moeten inzicht krijgen in de manier waarop het kabinet coronamaatregelen neemt. Het kan niet zo zijn dat een minister en een handjevol experts nu het land besturen zonder de informatie te delen. Er móét democratische controle zijn.”

Ook Joost Vullings, voorzitter van de Parlementaire Pers Vereniging (PPV), is kritisch over de informatievoorziening vanuit het kabinet. ,,Het niet naleven van de wettelijke termijnen in de Wob is buitengewoon onwenselijk. De coronacrisis mag geen reden zijn om verzoeken om openbaarheid eindeloos op de lange baan te schuiven. Die situatie dreigt nu.”

Kamervragen

D66 en GroenLinks hebben Kamervragen gesteld over de opschorting van Wob-verzoeken. ,,Journalisten zijn er niet alleen om de bevolking te informeren, ze moeten ook de macht kritisch controleren”, zegt D66-Kamerlid Joost Sneller. ,,Juist in crisistijd is dat belangrijk.” De partijen vinden dat een ‘vitale beroepsgroep als de journalistiek altijd haar werk moet kunnen doen’.

Sneller: ,,Het ministerie gooit het nu op ‘overmacht’. Kijk, als heel veel ambtenaren ziek thuis zitten of op de intensive care liggen, snap ik dat. Maar nu lijkt de Wob, als het om corona gaat, helemaal buiten werking te zijn gesteld. Dat mag niet de bedoeling zijn.”