Deze Nederlander is een van de eerste proefpersonen voor een coronavaccin
In Oxford is de Nederlandse hoogleraar Christiaan Monden proefpersoon bij een relatief vergevorderde poging een vaccin te vinden tegen het coronavirus. ‘Ik kan elk moment een telefoontje krijgen dat ze het gaan inspuiten.’
“Ik hoop stiekem dat ik word opgeroepen om vaker terug te komen voor bloedafname en dat het niet blijft bij het een keer inspuiten van het vaccin. Het is aan de andere kant van Oxford en biedt een mooi excuus voor een fietstochtje. De Britse lockdownregels zijn niet geheel duidelijk, maar op de BBC zeggen ze altijd dat je maar één keer per dag de deur uit mag.”
Christiaan Monden is een van de 510 proefpersonen die in Oxford meewerken aan de zoektocht naar een vaccin tegen het coronavirus. Het is het enige Europese project dat succesvolle dierproeven al achter de rug heeft en het stadium van het vaccineren van proefpersonen heeft bereikt. In China en de Verenigde Staten verkeren drie andere projecten in dezelfde fase.
80 procent slagingskans
De Engelse proef trok internationaal de aandacht toen Sarah Gilbert, hoogleraar vaccinologie in Oxford, deze maand de kans op liefst 80 procent schatte dat er al in september een werkend vaccin is. “Dat is meer dan een gevoel, per week beschikken we over meer gegevens,” zei Gilbert tegen The Times.
Levert Monden (45) daaraan een bijdrage als proefpersoon? In 2010 verruilde hij Nederland voor Engeland, waar hij als hoogleraar sociologie en demografie is verbonden aan de universiteit van Oxford. “Ik zag een tweet van de Oxford-vaccingroep, die zoeken wel vaker mensen. Nu zochten ze mensen uit de buurt voor hun covid-vaccin.”
Het leek hem een nuttige bijdrage in de koortsachtige speurtocht naar een vaccin. De risico’s zijn volgens hem te overzien. “Veel mensen waren bereid om mee te doen. Je moest eerst een selectie door. Voordat ik me opgaf heb ik een brochure gelezen waarin stond waar je op moest letten. Mijn voornaamste vraag was of het een vaccin is waar je het virus krijgt toegediend om je afweersysteem te activeren. Dat is hier niet het geval. Het gaat om een onschadelijk chimpanseevirus. Toen dacht ik: ik heb zoveel vertrouwen in vaccins in het algemeen en in de reputatie van deze onderzoeksgroep, dat het wel oké is.”
Screeningsonderzoek
Hij meldde zich aan en vulde online een uitvoerige vragenlijst in over zijn gezondheid. Vorige week volgde een screeningsonderzoek. “Dat nam 2,5 uur in beslag. Eerst toonden ze een video over het vaccin en de mogelijke risico’s. Daaronder het wat ze noemen ‘theoretische risico’ dat je harder wordt geraakt door het coronavirus dan zonder het vaccin het geval zou zijn. De kans daarop achten ze heel onwaarschijnlijk. Dit nieuwe vaccin is gebaseerd op een vaccin gebruikt tegen Mers. Daar hebben ze zulke reacties niet gezien. Maar in theorie kan het.”
“Ik moest een stapel formuleren ondertekenen over mijn gezondheid en vrijwillige deelname. Er stond ook in dat je elk moment eruit kan stappen en dat als je besmet raakt met het coronavirus, je geen voorrangsbehandeling krijgt maar achteraan moet aansluiten in de rij bij NHS (de National Health Service, de gratis Britse gezondheidszorg, red.). Daarna volgde een standaard medische keuring waarbij buisjes bloed en urine werden afgenomen.”
Een paar dagen later, nadat ook Mondens huisarts was geraadpleegd, kreeg hij groen licht voor deelname. “Nu kan ik elk moment een telefoontje krijgen dat ze het echt gaan inspuiten. Ik weet nog niet of ik het nieuwe vaccin of een bestaand vaccin krijg. Iets minder dan de helft van de deelnemers zit in een controlegroep die een bestaand vaccin krijgt toegediend. Je krijgt alleen als je ziek en benauwd wordt te horen in welke groep je zat.
Al 1 miljoen vaccins in productie
In opdracht van de onderzoekers in Oxford worden nu al op zeven verschillende plekken in de wereld 1 miljoen doses geproduceerd van het anti-coronavaccin waaraan ze werken. Als het onderzoek ook de komende maanden succesvol verloopt, zou het deze herfst al kunnen worden toegediend aan de eerste groepen – bijvoorbeeld zorgverleners. Met de ontwikkeling en productie zijn tientallen miljoen euro’s gemoeid. Als het onderzoek vastloopt, moeten de productiekosten als verloren worden beschouwd.
De eerste ruim 500 proefpersonen zijn gezonde mensen van 18 tot 55 jaar. In een volgende fase komen oudere leeftijdscategorieën aan de beurt. In de eindfase – gepland voor het einde van de zomer – zijn 5000 vrijwilligers nodig voor het testen van het vaccin.