EU-landen lappen de afspraak over terugname van asielzoekers aan hun laars
Nieuwe cijfers laten zien wat de politiek al wist: de omstreden Dublin-richtlijn is dood. Europese lidstaten weigeren deze afspraken over het terugnemen van asielzoekers na te komen. Nederland ondervindt de gevolgen.
Nederland geldt als bestemmingsland; asielzoekers komen hier meestal niet binnen, maar reizen door Europa hier naartoe. Uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer blijkt dat nog geen 15 procent van de asielzoekers wordt teruggenomen door het land van eerste aankomst, wanneer Nederland ze terug wil sturen.
Het onderzoek van de Algemene Rekenkamer naar de periode 2014-2016 bevestigt ook een ander bekend probleem: Nederland krijgt afgewezen asielzoekers moeilijk het land uit. Nog niet de helft van deze mensen heeft Nederland aantoonbaar verlaten.
Nieuwe afspraken over een Europees asielbeleid zijn hoognodig, maar de onderhandelingen zitten muurvast
Voor Marokkanen en Algerijnen die in het kielzog van de grote vluchtelingenstroom in 2015 in Nederland asiel aanvroegen, liggen deze cijfers nog veel lager: slecht 18 procent van hen verlaat Nederland nadat hun aanvraag is afgewezen. En dit gebeurt in meer dan 98 procent van de gevallen, want Marokko en Algerije gelden als veilige landen. Zelf werken deze landen nauwelijks mee aan terugkeer, ondanks de vele diplomatieke pogingen daartoe.
Gemiddeld wijst Nederland 40 procent van de asielaanvragen af.
Lapmiddelen
In 2015 vluchtte een miljoen mensen naar Europa, vooral uit oorlogsgebieden Syrië en Eritrea. De aankomstlanden zoals Italië en Griekenland konden die stroom nauwelijks verwerken. Sindsdien discussieert Brussel over de houdbaarheid van ‘Dublin’, waarin de aankomstlanden de grootste lasten dragen. Lapmiddelen als een herverdeling van asielzoekers over de lidstaten en Europese hotspots voor opvang, boden nog weinig soelaas.
De Nederlandse verzoeken aan andere lidstaten om vluchtelingen terug te nemen, werden in slechts 14,8 procent van de gevallen ingewilligd, blijkt uit de cijfers van de Algemene Rekenkamer. In totaal ging het om bijna 20.000 Dublin-claims in de jaren 2014-2016.
Tussen de lidstaten onderling zijn grote verschillen. Waar België (een derde) en Frankrijk (een kwart) nog de meeste Dublinverzoeken inwilligden, neemt Hongarije nauwelijks vluchtelingen uit Nederland terug. Hongarije weigerde, omdat het vindt dat deze asielzoekers terug naar Griekenland moeten. Lange tijd stuurde Nederland zelf geen vluchtelingen terug naar Hongarije, omdat het de opvang onder de maat vond. Ook naar Griekenland werden tot voor kort geen vluchtelingen teruggestuurd, vanwege de beroerde omstandigheden in de opvangkampen.
Muurvast
Nieuwe afspraken over een Europees asielbeleid zijn dus hoognodig, maar de onderhandelingen hierover zitten muurvast. Afgelopen week bleek dat Denemarken, Oostenrijk en misschien nog een paar andere landen zelfs hun eigen plan willen trekken en vluchtelingen naar een opvang buiten de EU, maar binnen Europa willen sturen. Waarschijnlijk naar een Balkanland, dat hiervoor dan geld zou krijgen. Ook Nederland zou voor dit plan zijn gevraagd, maar heeft zich voorlopig niet aangesloten.
Oostenrijk is vanaf 1 juli EU-voorzitter en heeft de strijd tegen illegale immigratie hoog op de agenda gezet. Den Haag blijft zich in Brussel inzetten voor een gezamenlijke Europese aanpak.
Lees ook: Advies: Huisvest vluchteling waar werk is
Vluchtelingen moeten slimmer over het land worden verdeeld. Als hun persoonlijke achtergrond wordt meegewogen bij het bepalen van de woonplaats, vergroot dat hun kans op werk.
We Are Here: ‘Wij zijn het product van het vluchtelingenbeleid’
De asielzoekers van ‘We Are Here’ wachten in het zoveelste kraakpand af of Amsterdam structureel opvang gaat bieden.