Garanties geven vaccinklussers niet

Waarom tot het eind van het jaar wachten tot een coronavaccin, als je het nu al met wat buisjes schudden en mengen in je eigen keuken kunt bereiden? Geen dierproeven of ethische commissies meer nodig, maar hup aan de slag!

Dat is zo ongeveer het sfeertje onder een groep Amerikaanse ‘biohackers’ in Boston, waarover MIT Technology Review deze week schrijft. Biohackers vinden dat wetenschap en technologie voor iedereen toegankelijk moet zijn en niet alleen het exclusieve domein mag zijn van bedrijven en kennisinstellingen. Dus maken ze nu ook hun eigen Covid19-vaccin. Ze ontwierpen een cocktail van tien eiwitfragmenten van het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2, die zij vervolgens met een neusspray aan zichzelf toedienden. De hoop is dat het afweersysteem de stukjes eiwit van het virus leert herkennen als lichaamsvreemd; daardoor zouden de zelfkazende vaccinmakers niet meer bevattelijk zijn voor een corona-infectie.

Een stuk of twintig vrijwilligers zou het doe-het-zelf-vaccin ‘RadVac’ al genomen hebben, waaronder ook de prominente geneticus George Church van Harvard University. De initiatiefnemer van de vaccinhack is een voormalige promovendus uit zijn lab, Preston Estep.

Leuk bedacht, maar werkt het ook? Dat is serieus nog maar de vraag. Er is geen enkel bewijs dat de vrijwilligers antistoffen tegen het virus hebben. Vaccindeskundige George Siber zegt in het artikel ook dat het onwaarschijnlijk is dat kleine eiwitstukjes in de neus afweer oproepen. Hij kent geen enkel neusvaccin dat zo werkt.

Op hun website geeft de groep het recept voor RadVac gratis weg. Iedereen zou het overal ter wereld kunnen namaken. De makers beweren dat ze alle ingrediënten die nodig zijn goedkoop en legaal te verkrijgen zijn bij verschillende toeleveranciers van laboratoriumbenodigdheden.

Het is waar dat de verschillende eiwitfragmenten via postorder besteld kunnen worden. Maar goedkoop is het zeker niet, want de aanschaf van ieder individueel eiwitfragment kost per ingrediënt ongeveer honderd euro. Met de hoeveelheid die je dan in huis hebt, kun je twee doses maken voor tien mensen. Dat komt dan neer op zeker honderd euro per persoon.

En of het helemaal legaal en veilig is? Niet echt. „For Research Use Only! Not For Use in Humans”, zeggen de leveranciers van de eiwitstukjes er keurig bij. Dat betekent dat ze geen farmaceutische kwaliteit garanderen. De eiwitstukjes van het virus worden doorgaans in genetisch gemanipuleerde E-colibacteriën gemaakt. De leveranciers beloven een zuiverheid van ten minste 95 procent. Met een beetje pech is het dan toch gevaarlijk om zo in je neus te spuiten, nog afgezien van wat er allemaal mis kan gaan bij de bereiding van het mengsel.

Het Rapid Deployment Vaccine Collaborative levert om die reden waarschijnlijk geen kant-en-klaar product. Wie zelf aan de slag wil gaan met hun recept is van harte uitgenodigd, maar die zal zich dan wel eerst door een waslijst aan disclaimers en waarschuwingen heen moeten werken. Garantie wordt niet gegeven.