‘Trucje zet nabestaanden Nederlandse executies Indonesië buitenspel’

Kinderen en weduwen van Indonesiërs die van 1945 tot 1949 standrechtelijk zijn omgebracht door Nederlandse militairen worden niet gecompenseerd. Dat volgt volgens advocaat Liesbeth Zegveld uit de tekst van een schikkingsregeling die de regering eerder deze maand bekend heeft gemaakt.

Kinderen die kunnen aantonen dat hun vader is geëxecuteerd, kunnen 5000 euro schadevergoeding claimen, staat daarin. Maar zij moeten hun verzoek indienen ‘binnen een redelijke termijn’ nadat ze wisten van de mogelijkheid om de staat aan te spreken, staat er ook.

Dat is een ‘juridisch trucje’, aldus Zegveld. In algemeen juridische zin betekent zo’n ‘redelijke termijn’: twee jaar. “Er zijn bijna geen mensen meer die maximaal twee jaar geleden voor het eerst hoorden van de mogelijkheid om een vordering in te dienen”, betoogt Zegveld. Zij verloor in 2017 al eens een zaak van vijftien kinderen, die volgens de rechtbank te laat waren. Sinds 2008 had ze voor enkele tientallen kinderen procedures aangespannen.

Zorgen van GroenLinks, SP en PvdA

Ook met de nieuwe regeling vallen haar (ex-)cliënten buiten de boot door die voorwaarde van ‘redelijke termijn’, zegt ze. Bij de Stichting Nederlandse Ereschulden, die zich voor slachtoffers inspant, hebben zich jaren geleden ruim vijfhonderd Indonesiërs gemeld. De schikkingsregeling zou ook hun geen soelaas bieden.

Zegveld won vorig jaar een zaak namens drie Indonesiërs die als kind hun vaders verloren. Het gerechtshof Den Haag schoof het verweer van de staat dat hun zaken waren verjaard opzij, en kende hun slechts enkele honderden euro’s toe, op basis van destijds geldende koloniale wetgeving. Daarna besloot de staat af te zien van hoger beroep en een regeling buiten de rechter om te treffen. Maar daarvan profiteren nu alleen de drie cliënten die hun zaak wonnen. Ook weduwen, die in principe recht hebben op 20.000 euro, vallen buiten de boot, zegt Zegveld.

SP-Kamerlid Sadet Karabulut heeft de regering gisteren in Kamervragen opheldering gevraagd. Ook GroenLinks en PvdA hebben hun zorgen geuit. Het ministerie van defensie laat weten dat de staat “niet kan vooruitlopen op de beoordeling van individuele aanvragen die onder de regeling worden ingediend. Of die groep buiten de boot valt, kan dus niet op voorhand worden gezegd.”

Lees ook:

5000 euro compensatie voor executies in Nederlands-Indië

Het kabinet komt met een voorstel om een vergoeding van 5000 euro uit te betalen aan Indonesische kinderen waarvan de vader tussen 1945 en 1950 standrechtelijk is geëxecuteerd door Nederlandse militairen.

‘Mijn grootvader was het hoofd van een geweldsmachine’

Generaal Spoor (1902-1949) was legercommandant in Nederlands-Indië tijdens de ‘politionele acties’. Zijn kleindochters Hendrickje Spoor en Sacha Schneiders-Spoor: ‘Hij was geen monster. Ieder weldenkend, gevoelig mens zit onder zulke omstandigheden in een onmogelijke situatie’.