Hayalet Resimli Mecmua Sayi 33 by Hayalet e-Dergi

Hayalet Nisan 2020

Sayı: 33

Yayın yönetmeni

Mehmet Kaan Sevinç

Yayın Danışmanı Süheyl Toktan

Editör

Atilla Bilgen

“ Yazar-Çizer Ekibi ” Ahmet Yılmaz - Atilla Bilgen Aynur Kulak - Bediha Yılmaz Bünyamin Tan - Elvan Adıgüzel Erol Bostancı - Gülhan D Sevinç Liza Çanakçı - Mehmet Berk Yaltırık Mehmet Kaan Sevinç - Mesut Ekener Murat Yapıcıer - Ümit Kireççi Yusuf Gürkan

Kapak İllüstrasyonu Mehmet Kaan Sevinç

Grafik Tasarım Gülhan D Sevinç

e-Mail hayaleteposta@gmail.com

ki bin yirmi yılı doğal felaketlerin üst üste geldiği bir yıl oldu ve tüm bu felaketler hızını kesmeden devam edeceğe benziyor. Şimdi de Covid 19 virüsüne maruz kaldık. Bulaşıcı olması nedeniyle hepimizin hayatını tehdit eden virüse karşı en önemli tedbir; bir süreliğine dışarıdaki yaşama ara vermek. Ancak bu sayede yayılmasını önleyebiliriz. Salgının bitmesini evlerimizde, ailelerimizle birlikte beklerken en büyük dostumuzun kitaplar olduğunu unutmayınız. Kitap okumak hem yalnızlığımızı, hem de korku ve paniğimizi engeller. Nazım Hikmet’in dediği gibi; Biraz daha sabır biraz daha inat Kapının arkasında bizi bekleyen ölüm değil HAYAT

Hayal’et Resimli Mecmua.

Sözüm Meclisten

İçeri...

İllüstrasyon- Mehmet Kaan Sevinç

Popüler Gündem...

Ümit Kireççi

umitlila@gmail.com

Batman’in bir dönemi vardır ki bana fazlasıyla şaşırtıcı gelmiştir. Batman, o bildiğimiz ninjamsı atlat zıplak karakter cehennem, cennet, tanrılar, şeytan, iblis, büyü yaratıklarıyla karşı karşıya gelmişti.

COMICS'lerden Gelen Salgın Uyarıları... Veya Gelmeyen

ayır, ret ediyorum. Ben çizgi romanla Corona Virüsünü (Covid-19) bağdaştırma peşinde değilim. Ama kurgu dünyasıyla gerçek dünyanın yakınlaştığı noktaları da görmezden gelme niyetinde değilim. BATMAN – CONTAGION ve LEGACY ve CATACLYSM Batman’in bir dönemi vardır ki bana fazlasıyla şaşırtıcı gelmiştir. Batman, o bildiğimiz ninjamsı atlat zıplak karakter cehennem, cennet, tanrılar, şeytan, iblis, büyü yaratıklarıyla karşı karşıya gelmişti. O sıralar tarih 1995 idi ve ben bunca mistik abartının nereye bağlanacağını kestiremiyordum. Derken o korkunç CONTAGION (Salgın) hikayesi geliverdi. Ebola salgının dünyaya yayıldığı ve büyük korku yaydığı dönem mi? Yok değil ona daha 20 sene var. Bu salgının kahramanı olan virüsün adı The Clench ve Ebola’nın bir mutasyonu. Ve durdurulamaz. Tıpkı Edgar Alan Poe’nun muazzam eseri “Kızıl Ölümün Maskesi” gibi başlar hikaye. Dünyayı boş verip kendilerini kurtarmak isteyen bir grup seçkin dev bir yapıda izole yaşama planı yapmaktadırlar. Ancak olay bu içlerinden biri hastalığı içeri taşır ve hepsinin ölümüne neden olur. Bu sıradaysa aynı adamın hastalık bulaştırdığı bir pilot ülke ülke gezerek hastalığı yayar. Sonrası keşmekeş. Sonuç olarak kahramanlar hastalığı durdururlar. Olay biter. Ama olaylar bitmez. Bu defa da sanki bir Batman filminde de karşılaştığımız kurgu yaşanır. Terörist Ra’s Al Ghul The Clench’i biyosilah olarak kullanmak ister. Bu defa da Batman’la avanesi onu durdurmak için yola çıkarlar. Ve eveeeeet, durdururlar. Ardından da; destansı bulduğum, büyük deprem gelir Gotham City yerle bir olur. Batman’in “Dark Knight (Kara Şövalye)” imajının ön plana alındığı bir dönemdir bu. Haliyle ortaçağa göndermeler de boldu. Haliyle kıyamet görüleri de bolca ele alınıyordu. Bundan günümüze göndermeler olduğunu iddia etmek yanıltıcı olur. Bu okuru sıkmamak adına kahramanın bir özelliğinin ön plana çıkarılmasından başka bir şey değil benim gözümde. Elbette masonik mesajlar ve alt yapı çokça mevcut bu süreçte ancak merkezde bunların olduğunu iddia edemem. Yalnız Batman’i bir yana bırakırsak görürüz, yakın zamanda yayınlanan iki macerada biraz daha tüyler ürperticilik mevcuttur. Hem de ne yakın zaman: 2019… 5

DCEASED

Mayıs 2019 tarihi DC Comics’in siber salgını konu alan Ton Taylor imzalı DCEASED kısa macerasını yayına soktuğu aydır. Ana örgüsünün altı sayı sürdüğü kısa macerada keyifli bir sözcük oyunu yapılmıştır: DCEASED – DECEASED (merhum). Çizerler James Harren, Stefano Gaudiano, Trevor Hairsine üçlüsü. Macera Darkseid’in dünyadan kovulmasıyla başlar. Darkseid mücadeleyi kaybeder ve gider. Ancak sonradan anlaşılır ki yanında Cyborg’u a almıştır. Darkseid “anti-life equation” adı verilen bir enerjiyle ölümden çaldığı bir parçayı Cyborg’a zerk eder. Sonra da şu olur bu olur kahraman dünyaya kaçar. Ancak dili koparıldığı için kimseyi uyaramayan kahraman telefonlarının ekranlarına bakan herkese hastalık bulaştırır. İnternet bu hastalığın yayıcısı oluverir. Cyborg’un dünyaya düşerek ölümcül bir hastalık yayması bana daha çok Marvel Comics’in 2005-2006 yılları arasında yayınlanan Marvel Zombies öyküsünün başlangıcını hatırlattı. Orada da bir kahraman dünyaya geliyor ve herkese hastalık bulaştırıyordu. Üstelik her ikisinde de aklını yitiren ve ısırarak hastalık yayan insanlar vardı ve evet birinde herkes zombiydi diğerinde insanları öldürmek için öldüren zombimsi yaratıklardı. Ve evet DCEASED yaratıkları daha çok İngiliz yapımı sinema filmi “28 Gün”dekilere benziyorlar.

Ama işte Cyborg dünyaya hastalık yayıyor ve ekranlara bakan herkes hastalık kaparak herkesi ısırıyor. Yamyamlık hastalığı tarzı şeyi önüne çıkana bulaştırıyor. Yamyamlık diyorum ama Batman’in saptamasına göre ortada beslenme yok. Sadece yok etme isteği var. Bir tür “öfke” hastalığı gibi. Tıpkı bir sinema filminde olduğu gibi. Anladınız siz bence. Sonuç… Sonuç olarak DCEASED, DC’nin New 52 döneminde yayınladığı “e2” hikayesinin bir benzeri şeklinde sonlanmış. Sağ kalanlar dünyayı terk ediyor. Ve, tamam, evet, bir bakıma aynı zamanda Marvel Zombies gibi de sonlanmış. Şunu belirtmeliyim, Tom Taylor harika bir iş çıkarmış. Mizahla duygusallığın bu kadar zekice harmanlandığı az işe rastladım. Çizerler de onun ince mizahıyla ince zekasını son derece iyi yansıtmışlar. Yine ince mizahın büyük korkuyla harmanladığı üç sayılık DCEASED Unkillables ile DCEASED: A Good Day To Die başarılı Tom Taylor işi olmuş onu ekleyeyim. Ha, bu ikisinin sonunu okuyamadım hala. Ve abartılı meraktayım. CONTAGION Tarihler Ekim 2019’u gösterdiğinde Marvel Comics DC’nin henüz biten DCEASED ana macerasının bir benzerini yapmaya karar vermiş gibi görünüyor: CONTAGION.

Beş sayı süren kısa maceranın yazarı Ed Brisson, çizerler Stephen Segovia, Roge Antonio, Mack Chater, Damian Couceiro ve kapak çizeri Juan Jose Ryp. Üzülerek söylüyorum DCEASED’in yanında bu beş sayılık kısa macera büyük bir hayal kırıklığı gibi duruyor. Uzak doğuda dağlar içine gizlenmiş olan efsanevi ve mistik K’un-Lun şehrinden kaçan bir “yaratık” çevresine hastalık; The Urchin, yayarak kişilerin enerjilerini emmektedir. Bu yaratık bir şekilde Amerika’ya ulaşır ve yer altındaki kanallarda yaşamaya başlar. Tabi insanlara da zarar verir. Başını Fantastik Dörtlü ekibinin The Thing’inin çektiği bir grup kahraman birleşerek onunla mücadele ederler. Ancak ilginçtir ki süpsüper güçlü kahramanlar yerine kungfucu, karateci, akrobat kahramanlara kalır iş ve sonunda yaratığı yeniverirler. … Evet… Yakın, çok yakın tarihli iki macera. Her ikisi de adeta uyarı niteliğinde. Veya değil. Hiç bilmiyorum. Bazıları bu ikisinin hükümetçe yayınlatıldığını düşünecektir. Bazılarıysa büyük bir komplonun parçası olmakla suçlayacaktır yayın evlerini. Benim açımdan bu yazı o iki maceranın içeriğinin tarihe not düşülmesidir. Evde kalın, Hayal-et e-dergiyi okuyun, sağlıkla kalın.

Çizgili Dünyadan Haberler...

COVID-19 ÇIZGI ROMAN DÜNYASINADA BULAŞTI...

Koronavirüs çizgi roman dünyasını da vurdu. Arjantinli çizer Juan Gimenez'in, tüm dünyayı saran Covid-19 virüsünden hayatını kaybettiği açıklandı.

oronavirüs çizgi roman dünyasını da vurdu. Arjantinli çizer Juan Gimenez'in, tüm dünyayı saran Covid-19 virüsünden hayatını kaybettiği açıklandı. 77 yaşındaki usta çizerin Barcelona'dan Arjantin'de yaşadığı Mendoza'ya dönüşünden sonra virüs belirtileri nedeniyle 22 Mart'ta hastaneye kaldırıldığı ancak kurtarılamadığı öğrenildi. Arjantin gazetesi La Nacion’a göre Gimenez, 22 Mart tarihinde hastaneye kaldırılarak Kovid-19 teşhisi konuldu. Zona 84,Comix International,L’Eternauta,Metal Hurlant,Heavy Metal çizgi roman dergilerinde çizen Juan Gimenez'in bilinen çalışmalarından bazıları “The Naked Branch”, ''GoodBye Soldier''” Top Secret” ,“The Sleeping Princess”“Choose Your Game”“Primabell”“Leo Roa” adlı çizgi romanlarıdır.

Yazar ve film yönetmeni Alejandro Jodorowsky ile birlikte hazırladıkları bilim kurgu

destanlarından biri olan ve Temmuz 1995'te Heavy Metal, “Meta-Baronlar Destanının

yayınlanmasıyla dünya çapında bilinirliği daha da arttı.

Marvel, DC Comics, gibi birçok yayın için çizgi romanlar çizen dünyanın dört bir yanından çizerler Mike Mignola, Matias Bergara, Ron Marz, Francesco Francavilla,Neil Gaiman, gibi sanatçılar Juan Gimenez'e sosyal medyada yayınladıkları mesajlarla veda etti. Gimenez’in yayıncısı Humanoids’in twitter hesabından “Huzur içinde uyu Juan Gimenez. Türünün belirleyicisi ve The Metabarons, The Fourth Power, and Leo Roa çalışmaları olan sanatçı ve yazar. Evren, sensiz keşfetmek için artık daha karanlık bir yer” açıklaması yapıldı.

Bünyamin Tan

Babil Kütüphanesi...

Milli Cinayetler Koleksiyonu’ndan:

VENEDİK SOKAĞI CİNAYETİ

Geçtiğimiz ay Milli Cinayetler Koleksiyonu’ndan bahsetmiş, Mustafa Remzi’nin kaleminden yayımlanan bu koleksiyonun gerçek olaylara dayandığını ve şehit edilen bir polisin hatıra defterinden oluşturulduğunu anlatmıştık.

eçtiğimiz ay Milli Cinayetler Koleksiyonu’ndan bahsetmiş, Mustafa Remzi’nin kaleminden yayımlanan bu koleksiyonun gerçek olaylara dayandığını ve şehit edilen bir polisin hatıra defterinden oluşturulduğunu anlatmıştık. Koleksiyon bu yönüyle 1800’lerin sonunda ve 1900’lerin başında yayımlanan cinayet ve polisiye eserlerinden farklılık arz etmekte ve Türk polisiye edebiyatının farklı bir zenginliğini ortaya koymaktadır. 1926 yılında İstanbul’da Cemiyet Kütübhanesi’nin bir yayımı olarak basılmış olup 24 sayfalık bir cildin içinde yer almaktadır. Hikâyemiz bu cildin 2-8 sayfaları arasında yer almaktadır. Yazarı Mustafa Remzi olup maalesef hakkında bir bilgi bulunamamıştır. Hikâyede Kristal Gazino ile Venedik Sokağı adlı iki mekânda zengin insanları tuzaklarına düşürerek gasp eden ve öldüren bir çetenin ortaya çıkarılışı anlatılmaktadır. Venedik Sokağı Cinayeti Kayıp Gençler Şehit edilmiş olan taharri memurunun (sivil polis) hatıra defterinin solmağa yüz tutmuş yaprakları üzerinde “Venedik Sokağı”ndaki bir batakhanede vukua gelen esrarengiz cinayetler okunuyordu. Mezkur (bahsi geçen) batakhanede geçen tüyler ürpertici vakaların bir tanesi karilerimizin (okuyucularımızın) nazarlarına taharri memurunun ağzından olarak aşağıya derç ediyoruz (aktarıyoruz): “Yirmi sene evvel İstanbul’da ikamet etmekte olan ve pek ziyade zengin ve ashab-ı servetten (servet sahibi) bulunan Hayri Bey’in oğlu yirmi dört yaşlarında Namık’la, Hüsrev Paşazade Ressam Turhan’ın ansızın ortadan gaybubetleri (kaybolmaları) birkaç gündür hanelerine uğramaması akrabası tarafından fevkalade bir teessürle (üzüntüyle) karşılanmış ve oğullarının bir gün gelip evlerine avdet edecekleri (dönecekleri) ümidine düşürmüştü. Boşuna yere beklemekte bir fayda bulamayan ebeveyn zabıtaya müracaat etmişlerdi. Polis müdüriyetinin verdiği emirle derhal tahkikat (soruşturma) ve taharriyata (araştırmaya) koyuldum. Evvela kafamda dönüp dolaşan sualler şunlardı: (3) Bu kıymetli gençler neden kaybolmuşlardır, yoksa cinayete mi kurban gittiler? Eğer cinayetin kurbanı oldularsa katiller kimlerdir, cesetler nerede? İşte bütün bu suallerle ve mesleğin verdiği aşkla gece gündüz çırpınıp duruyordum. 10

İllüstrasyon- Mehmet Kaan Sevinç

Fakat tam beş ay hiçbir ipucu elde edemedim. Çünkü mesele çok karışık ve her şey meçhuldü. Unutulan Hadise Artık herkes Turhan’la Namık’ı unutmuşlar ve o vaka da polis tarihine ve dolayısıyla mazinin bulanık semasına karışıp gitmekte idi. Fakat ben hiçbir zaman, hatta hiçbir dakika meseleyi unutamıyordum. Çünkü hem mesleğe olan aşk ve alakam, hem de kati surette verilen emr-i resmi (remi emir) beni her an o cinayetlerle alakadar ediyordu. Kristal Gazinosu Günlerden birinde zihnimde bir yer canlandı. Şimdi El-Hamra Sineması’nın bulunduğu yer o zaman “Kristal” namıyla maruf bir gazino idi. Bu gazinoda ayş u işret (yeme içe), dans, kumar ve gizli bir takım odalarında her türlü fuhuş ve enva-ı rezail (çeşitli rezillikler) mevcuttu. İşte bu yere yerli ve ecnebi kibar ve sahib-i servet ü şöhret bulunan zevat devam ederek her gece binlerce liralarını yerlerdi. Aynı zamanda sahib-i servet bir takım adamların (4) birkaçı buradan ademe (yok olmaya) gitmiş ve bir daha mevcudiyetleri meydana çıkmamıştı. Bu gazinoya fazlaca girip çıktıklarını ve hayli paralar sarf ettiklerini öğrendiğim kayıp gençlerin de burada ökseye

bastırdıkları hatıra gelebilirdi. Artık ben de Kristal’e devam edenler arasına karışmış ve bir ipucu elde etmeğe çalışmağa başlamıştım. Aynı zamanda da kayıp gençlerle sıkı fıkı düşüp kalkanları da takipten hâli kalmıyordum. Kış mevsiminin soğuk, karlı ve fırtınalı bir gecesiydi. Her yere koşup birçok adam takip etmekten bitap kaldığım bir anda nihayet bir defada Kristal’e girip hem tetkikat icra etmeğe hem de yorgunluğumu gidermeğe karar verdim. O geceki kıyafetim kır ve kesilmiş bir sakal taşıyan çehre ile elimde içinde badem ve şamfıstığı bulunan bir sepetti. Bu vaziyette ben bir satıcı idim, her taraftan çağrılıyor ve istediklerini veriyordum. Tabii ağır ağır istediklerini verirken onları iyice süzüyor ve ahval-i ruhiyelerini (ruh hallerini) tetkik ediyordum. Bir aralık bir köşede duran masadan bir kadın sesi işittim. Bu ses beni çağırıyordu: - Hacı baba, hacı baba! Döndüm ve onların yanına gittim. Bunlar oldukça güzel ve genç iki madamdı. - Ne istiyorsunuz? Dedim. (5)- Bize fıstık ver! Dediler. - Kaç kuruşluk? Dedim. - Yirmi beş! Dediler. Ben fıstığı tarttım ve önlerindeki bir tabağa koyduktan sonra bana bir lira uzattılar. Lirayı aldım. Bozmakla meşgul iken 12

kadının biri diğerine yavaşça ve Arap lisanıyla dedi ki: - Karşımızdaki uzun boylu adam “gel” diye işaret edip duruyor. Kokoz (züğürt, parasız) olduğunu bilmeseydim bunu da oraya götürerek icabına bakardık. Bu söze öbür madam: - Uskut! Yani sus! diye cevap verdi. İşte bu muhavere (konuşma) derhal benim gözlerimi parlattı ve paranın üstünü verdikten sonra bir tarafa çekilerek bunların ahvalini tetkik ile meşgul olmağa başladım. Zihnimde şu cümle takılmış kalmıştı. “Kokoz olduğunu bilmese idim, bunu da oraya götürerek icabına bakardık.” İşte bu cümle taharri memuruna çok şeyler öğretmeğe kâfi idi. Nihayet vakit iyi ilerlediği bir zamanda o iki madam kalkarak gazinodan çıktılar ve bir arabaya atlayarak ilerlediler. Ben de hızlı adımlarla arabayı takip ettim. Biraz sonra Venedik Sokağı’na saptılar. Ben de saptım ve bir pansiyonun önünde durarak arabadan inip içeri girdiler. Onlar girdikten sonra ben de o pansiyonun önünden geçtim (6) ve orasının “26” numerolu (numaralı) bir pansiyon olduğunu öğrendim. Sonra çekildim ve odama geldim. Ertesi gü pansiyon civarında yaptığım tahkikat neticesinde mezkur pansiyonun Harilos isminde bir Rum’a ait olduğunu ve bu Rum’un da meşhur

bir hunhar ve kasa hırsızı olup da mahkumiyet hitamında (sonunda) bu pansiyonu açtığını öğrendim. Müthiş bir mikrop olan Harilos’un da işin içinde olması bütün zan ve şüphelerimi takviye etmişti. Artık tam manasıyla parlak bir izin üzerinde yürüyordum. Harilos’la beraber o pansiyonu işleten Madam Cemile isminde bir Yahudi karısının mevcudiyetini ve onun Kristal Oteli’ne devam ettiğini öğrenmiştim. Artık ben eskisi gibi bir fıstıkçı hacı baba değil çok şık Beyrutlu bir bey olarak mezkur gazinoya devam ediyordum. Bir günün içinde de Madam Cemile ile hemşehri çıkmış ve ahbap olmuştum. Bir akşam yine beraber oturuyorduk. Ben ağız aramak için Arapça bir iki laf söyledim. - Yahu maşallah! Sen işi ilerletmişsin! Cayır cayır batakhanen işliyor! İyi enayi boğuyorsun! Cemile evvele hık mık etti. İnkâr yoluna gitti ise de ben ısrar ettim: - Cemile! Bilirsin ki hemşehriler “Ser verir sır vermez”. Ben ne iş yaptığını olduğu gibi biliyorum. Ama kimseye bir şey tınmıyorum. Hemşehrilik dediğin böyle olur. Bu sözlerim karşısında Cemile yavaş yavaş eridi. - Eh ne yaparsın geçim dünyası bu. Herkes bir yol

tutturmuş gidiyor. Biz de bu yolu bulduk. (7)Artık Cemile sahte hemşehrisine açıldıkça açılıyordu. 26 numerolu pansiyonunun bir odasındaki güzel, yaylı karyolayı, onun altındaki yirmi beş metre derinliğindeki batakhaneyi ve orada paraları zapt edilen bir takım adamların cesetlerinin bulunduğunu ortaya döktü. O söyledikçe ben için için seviniyordum. O gece madamdan ayrıldıktan sonra odamdaki karyolamda rahat kalple nefis bir uyku çektim. Ertesi sabah erkenden uyanarak müdüriyete gittim ve mahrem bir raporla meseleyi bütün tafsilatıyla amirime bildirdim. O gece için on beş taharri memuru ve bir iki resmi polis bu işe tahsis edildikten sonra “gece sabaha karşı” hep birden pansiyonu tarassut (gözlem) altına aldık. Bir kısmımız pansiyona girdik ve doğru elleriyle koymuşuz gibi yaylı karyolayı bulduk ve karyola boş olduğu halde bir tecrübesini yaptık. Divarın (duvarın) kenarında duran ve elektrik düğmesine benzeyen düğmeye bizzat ben bastım. Arkadaşlar hep birden hayret içinde karyolanın bulunduğu yerin göçtüğünü ve altında koyu siyah bir çukurun belirdiğini gördük. Elektrik fenerini sıktı ve çukurun derinliklerine 13

doğru ziyayı yer yer dolaştırdığı zaman bir takım insan iskeletleri ile karşılaştık. İki memurun elinde bulunan Harilos’la Cemile yaptıkları işlere yüzleri kızarmadan bakıyorlardı. O gün öğleye (8) kadar cesetleri çıkarıp sevk etmeğe uğraştık. Yaptığım sıkı bir isticvap neticesinde her iki hain cinayetleri tekmil tafsilatıyla itiraf ve bunların içinde Turhan’la Namık’ın bulunduklarını hatırladıklarını da ikrar ettiler. Bu meşhur batakhane zabıtaca sedd edildikten (kapatıldıktan) sonra Harilos’la Cemile mahkemeye çekildiler ve orada iki celselik bir muhakemeden sonra heyet-i hâkime kararını verdi. Bu karar her iki hunhar caninin saliben (asılarak) idamlarını emrediyordu. Bir sabah şafak henüz sökerken Sultanahmet’le Ayasofya camileri minarelerinde “essalatu”lar veriliyor ve sanki bu ulvi sesler, 26 numerolu pansiyonda can veren masum insanların ruhlarına bir Fatiha teşkil ediyordu. İşte o zaman meydana konan iki idam sehpasının iskemlelerine Harilos’la Cemile çıkmış ve bir an sonra boyunlarına ip geçirilerek altlarındaki iskemlelere birer tekme vurulduktan sonra canları cehenneme gönderilmişti.

Kitap Bağışı...

Bünyamin Tan

KİTAP BAĞIŞI

Sevgili Hayalet Resimli Mecmua ailesi, bu mesajı dergi faaliyetimizin dışında bir amaçla atıyorum.

evgili Hayalet Resimli Mecmua ailesi, bu mesajı dergi faaliyetimizin dışında bir amaçla atıyorum. Tekirdağ’ın Muratlı ilçesinde bir lisede edebiyat öğretmeniyim. Okulumuza güzel bir kütüphane kazandırmak istiyorum. Bu amaçla öğrencilerimizin yararlanabilecekleri roman, hikaye, şiir kitapları ile ufuklarını açıcı tarih, felsefe, Türkoloji, psikoloji gibi alanlarda araştırma kitaplarından oluşan güzel bir kütüphane olmasını hedefliyorum. Bu sebeple siz dostlardan okul kütüphanemize elinizden geldiğince kitap bağışında bulunmanızı talep ediyorum. Şimdiden tüm arkadaşlarıma teşekkür ediyorum. Bünyamin Tan Muratlı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Adres İstiklal Kurtpınar Mah. Atatürk Caddesi No160 PK59700 Muratlı/TEKİRDAĞ 14

Korku Öykü...

Mehmet Berk Yaltırık

Viyana Bozgunu’ndan seneler önce Bosna Sancağı’nda sahip olduğu hayvan sürüleriyle ünlü, nam ve servet sahibi Emin Ağa adında bir adam yaşardı. Emin Ağa’nın zenginliğinin şöhreti kadar eli sıkılığı, borcunu tahsil etmede acımasız oluşu, öfkesinin önünde kimsenin duramadığı da meşhurdu.

LAMPİJEROVİÇ

iyana Bozgunu’ndan seneler önce Bosna Sancağı’nda sahip olduğu hayvan sürüleriyle ünlü, nam ve servet sahibi Emin Ağa adında bir adam yaşardı. Emin Ağa’nın zenginliğinin şöhreti kadar eli sıkılığı, borcunu tahsil etmede acımasız oluşu, öfkesinin önünde kimsenin duramadığı da meşhurdu. Mıntıkada çaresiz kalan, müşkül duruma düşen kimseler için o vakitlerde: “Emin Ağa’ya muhtaç olmuş gibi!” benzetmesi yapılırdı. Zira kimse zor durumda kalmadıkça ondan borç almaya, yardım istemeye kalkmazdı. Borcunu kuruşu kuruşuna almadıkça rahat etmezdi. Dinar Dağları’na sırt vermiş hayli yüksek bir tepede bulunan çiftliğinin girişindeki sedirde bağdaş kuran Emin Ağa, oturduğu yerden Saraybosna Vadisini ve muazzam büyüklükteki şehri rahatlıkla seyrederdi. Ahaliden kimisinin Miljacka dediği Saraybosna Irmağı’nın maviliğini, tepedeki kaleyi, Türk ahali ile Sırp, Bulgar, Eflaklı, Yahudi reayanın yaşadığı kefere mahallelerini, tepesi kiremit ve tahta örtülü çok katlı evleri, temiz ve kaldırım döşeli sokakları, dükkânları, Hünkâr Camii başta olmak üzere kubbeleri ve minareleriyle camileri, tekkeleri, medreseleri, bazı çeşmeleri, hamamları, şehir dışındaki su değirmenlerini ve ırmak üstündeki taştan yedi köprüyü seyretmeye doyamazdı. Şehrin üstü kalın direklerle örtülü çarşısına, kâgir bedestenine gelip giden Venedikli ve Dubrovnikli tüccarların konuşmalarını, çeşit çeşit lisandan lakırdıları çiftliğinin az aşağından geçen yoldan rahatlıkla işitirdi zira Saraybosna yolları her zaman dolup taşardı. Emin Ağa’nın üç kızı vardı, ikisi de varlıklı beyzadelerin evlerine gelin gitmişti. En küçükleri Amina yaşı gelmesine rağmen evlenmemişti. Üç kız kardeşin içinde ismen tanınan ve güzelliğiyle zikredilen Amina’ydı. Bosna Sancağı’nın birçok yerinde kendisinden övgüyle bahsedilir, kendisini sevip alamayan bedbahtların yaktığı türkülerde, sevdalinkalarda adı geçerdi. Kendisini hiç görmeyen biri bile Emin Ağa, Amina’yı beylere, paşalara, paşazadelere layık gördüğünden kendisine gelen çoğu görücü maksadına nail olamadan geri dönerdi. Sakınan göze çöp batar derler, fırtınanın ağaçları kökünden söktüğü bir gece hangi köy mezarlığında huzur bulamayıp çıktığı meçhul bir hortlak, lekeli kefenini savura savura Emin Ağa’nın çiftliğine kadar geldi. İnsanların hayvanların damarlarında dolaşan hayat sıvısını cehennemi susuzluğuyla arzulayarak fersiz gözleriyle çiftliğin

kapılarına, pencerelerine tek tek baktı. Kararmış tırnaklarıyla duasız kapatılmış pencerelerden birinin tahtalarını aralayarak odalardan birine girdi. Karanlığın içerisinde soluk bir hayal gibi geçip giderken genç Amina’ya rastladı. Kız kâbuslarla boğuşurken üzerine çöktü, kanını içti, gece boyu rahat bırakmadı. Horozlar ötmeye başladığında hortlak sallana sallana geri geri adımlar atarak çiftlikten çıktı, kabrine geri döndü. Amina’yı sabah vakti hayli bitkin ve solgun vaziyette gördüler. Uyuduğu odanın tahta perdeleri aralanmış şekilde bulunduğundan alelade bir hastalık zannedildi. Çiftliğin yanaşmaları boğazındaki yara izini görür görmez her biri telaşa kapıldı. Amina’ya hali hatırı sorulduğunda çocukluklarında rastladıkları yerde dalga geçip kovaladıkları Deli Mujo’yu gördüğünü, ancak Mujo’nun insandan çok hayvanı andırdığını söyledi. Ahaliyi dehşete düşüren Amina’nın Mujo’yu kıllı vücuduyla, kor gibi yanan gözleriyle ve dikenler misali ağzından çıkan sivri dişleriyle tarif etmesi değildi. Mujo dedikleri çiftliklerin arasında, bazen de şehrin sokaklarında dolaşan kendi halinde bir meczuptu ve yıllar önce daha Amina çocukken ölüp gitmişti. Öldü bildikleri birinin yıllar sonra kalkıp dolaşmasına ya soba başında dinledikleri kocakarı masallarında yahut uzak köylerden, kasabalardan gelme kimselerin han köşelerinde titreye titreye anlattıkları ürpertili rivayetlerde denk gelmişlerdi. Yaşadıkları yerde kefenini savura savura dehşetli bir lampirin dolaşması, hajduk baskını kadar korkutucuydu. Yanaşmalardan ve hizmetlilerden kimi çiftlikten ayrılmak isterken kimi tütsü yakıp çiftlikte dolaştırmaya, kapısına penceresine sarımsaklar, nazarlıklar asmaya başladı. Emin Ağa korku içerisinde Saraybosna Irmağı boyunda ıssız bir değirmende yatıp kalkan Lamija Kadın’ı çağırttı. Lamija Kadın, ahalinin fal baktırıp kurşun döktürdüğü, göze görünmeyenlerin dilinden anladığına inandıkları, karın tokluğuna yaşayan bir

garipti. İsmi dışında nereli olduğunu, anasının veya babasının kim olduğunu bilen yoktu. Lamija Kadın çiftliğe gelir gelmez ortalığa çöken ölüm kokusundan hortlak musallatını tanıdı. Amina’ya bakıp lampirin boğazına yapışarak kanını içtiğini, iki gece daha gelip gitmesi halinde sonunda kızı öldürebileceğini söyledi. Emin Ağa, beyzadelere beylere layık gördüğü kızının hastalıktan adı çıkmasın diye hem falcı kadına hem çalışanlara malını mülkünü saçtı, ilk defa bu durumu görenler hayrete gark oldu. Lamija Kadın, ancak geceleri bebek ağlama seslerinin ve düğün kalabalığını andıran esrarengiz seslerin işitildiği arazilerde biten adı meçhul otlar istetti. Bunların bir kısmını küçük küçük tavalarda tütsü yapıp çiftliğin dört bir köşesine tüter halde bıraktı. Tahtalara çizdiği tasvir ve yazıları nazarlıkların yanına kapılara çiviledi, sarımsakların yanına gül ve kurtboğan demetleri de astırdı. Geceleri birkaç kişinin nöbet tutarak belli zamanlarda havaya ateş etmesini, ışıkları söndürmeden uyunması gerektiğini öğütleyerek kendisi geri dönene dek bunları yapmalarını söyledi. Falcının gidişinin ardından çiftlikte tedirgin edici ve ürpertili vakitler başladı. Güneş battıktan sonra lampir çiftliğin kapısına dayanıyor, tahtaları taşları tırmalayarak kendisini içeriye almaları için sövüp sayıyor, horozlar ötüp ezan okunana dek ahaliyi tehdit ediyordu. Dışarıdan eşyaları hareket ettirerek, tuhaf sesler çıkararak insanların huzurunu kaçırmaya çalışıyordu. Bir gece lampir ayağını çiftlikten kesip görünmez olup sabahına da falcı Lamija Kadın gelince kurtulduklarını anlayarak hallerine şükrettiler. Çiftlikte sükûnet yeniden hâkim oldu, Emin Ağa’nın kızının hastalandığını kimseler duymadı, garip seslerin akıbetini soran komşu çiftlikten kimselere deli gözüyle bakılıp geçiştirildi. Aylar sonra Amina’nın hamile olduğunun anlaşıldığı gün kızılca kıyamet koptu. Emin Ağa borçlularına

göstermediği zulmü kızına yaşattı. Dayakla tehditle karnındakinin babasını sordu, kızı bilmediğini söyledikçe dünyayı dar etti. Ahıra kapatması, aç susuz bırakması kâr etmedi. Çiftlik ahalisini susturup kızını dünyadan sakladı, sanki olmamışçasına yok saydı. Amina’nın doğum sancılarının tuttuğu, yanaşmaların kızın başına üşüştüğü bir gece Lamija Kadın tıpkı aylar önce olduğu gibi kapıya dayandı. İyi saatte olsunların kendisine doğacak bir lampijeroviçi haber verdiklerini, Amina’nın kefeniyle dolaşan Mujo’dan hamile kalmış olabileceğini söyledi. Emin Ağa kahvelerde, hanlarda çok hikâye dinlemişti. Lampijeroviçlerin lampirlerin tasallutundan doğan, insan gibi olsalar da lampirlerin özelliklerini taşıdıklarına inanılan kimseler olduğunu bilirdi. Lakin bunun âşıklarını gizlemek isteyen kızlar tarafından uydurulduğunu düşünerek Lamija’ya inanmadı, falcıyı kapısından kovdu. Çocuk ters geldiği için ancak güneş tepeye yükselmeye başladığı esnada Amina’nın kucağına oğlunu verebildiler. Soluk teni ve fersiz, kapkara gözleriyle insanı ürküten hilkat garibesi bebeğiyle Amina o günden sonra kendini ahırda bir döşekte buldu, ne kendisi ne yavrusu mecbur kalmadıkça insan içine çıkarılmadılar. Amina’nın adı türkülerden, söylencelerden silindi, oğlu İbro’yu da çiftlik ahalisinden başka kimseler tanımadı. Annesi yaşadığı talihsizliği bir gece gizlice anlatmıştı da İbro yanlışlıkla Emin Ağa’ya “Dedo!” diye hitap etme gafletinde bulunmuştu. Emin Ağa hem Amina’yı hem İbro’yu dövünce küçük çocuk kimseyle konuşmamaya başladı. Emin Ağa’nın kendilerini görmezden gelmesini İbrocuk hiç anlayamadı. Aklı biraz ermeye başladığında bir gece vakti annesini kaybetti. Çiftliğin ardından gösterişsiz bir mezara gömülmesinin ardından kendin çiftlik çalışanları arasında buldu. Emin Ağa başta olmak üzere çiftlik ahalisi tarafından yabancı gözüyle bakıldı, horlandı, dışlandı.

Ufak yaşına rağmen odun ve su taşıttılar, gün yüzü göstermediler. İbro hiçbir işten şikâyetçi olmadı, zorlanmadan yükleri taşıdı. Çiftliğe gelip gidenlere kimi kimsesi olmayan bir yanaşma olduğu söylendi. Gerçeği bilen İbro ise kimseyle konuşmadı. Çocuk cüssesine rağmen kuvvetliydi, fısıldananları duvar ardından duyacak denli iyi işitiyor, bir günlük yoldan geleni geçeni görüp neci olduğunu tarif ediyordu. Biri döveceği zaman hızlı hızlı hareket edip kaçıyor, bir sıçrayışta ağaç dallarına, ahır çatılarına erişebiliyordu. Emin Ağa, İbro’nun doğduğu gece falcı Lamija’nın söylediklerini ara sıra hatırlıyor ama bilmemezlikten gelmeye devam ediyordu. Öfkesi, batıl inanışlarından daha kuvvetliydi. Günlerden bir gün başka başka köylere, çiftliklere, mezralara musallat olan azılı lampir Mujo, seneler sonra yeniden Emin Ağa’nın çiftliğine dönüp korumasız bulduğu kapıları pencereleri yoklamaya başladı. Yanaşmaların kaldığı bir ardiyeye yanaştığı esnada içeride uyuyan çocukların kokusu Mujo’nun iştahını kabarttı. Kanlarını içmek üzere adımını ardiyeye attığı esnada bir köşede uyuklamakta olan İbro hemen gözlerini açtı. Karanlıkta gündüz misali gördüğünü fark edip tepesinde dikilmekte olan kefenli hortlağı ayan beyan gördü. Lampir kıpırdayamadan sanki hep yaparmış gibi olduğu yerden fırlayıp lampirin üzerine atıldı. Yaratığın böğürtüsü, ardiyede tepişmeleri derken çıkan sesler tüm çiftliği ayağa kaldırdı lakin hortlağın bu dünyaya ait olmayan sesi yüzünden korkusundan kimse dışarıya çıkamadı. Lampir bir ara İbro’yu duvara yapıştırıp dikenleri andıran dişleriyle boynuna yapıştı. Lampijeroviç olan İbro’nun kanı zehir misal dudaklarını ve ağzını yakınca acıyla inildeyerek geriledi. İbro sanki marifetlerinin tümünü bilirmiş gibi Mujo’nun üzerine yürüyerek güreşir gibi yaka paça tutup dışarıya çıkardı. Hortlak kıpırdayamadan kurt kapanı tatbik eder gibi mahlukatı ayakları ve kollarıyla sarıp yere yıktı. Deli Mujo çığlıklar atıp böğürse de

lampijeroviçin kuvvetini alt edemiyordu. İbro ne yaptığını bilirmiş gibi gün doğana dek lampiri bırakmadı. Horozlar ötüp gün doğarken kurtulmak için havayı tırmalayıp dişleyen hortlağı güç bela zapt edebildi. Gün ışığı çiftliğin avlusuna dolunca lampir duman çıkarıp yanıyormuşçasına sağa sola yuvarlanmaya başladı. Küle dönüşüp rüzgâra karışana dek çiftlik ahalisi bu dehşetli cengi izledi. Çiftlik ahalisinin ağzını bıçak açmadı. İçlerinden biri öldürdüğü lampirden doğduğunu ve lampijeroviçleri anlatınca kısmetini ne yönde aramasını gerektiğini o yaşta anladı. Geceyi beklemeyip, yanına bir çul almadan çiftliği terk edip gitti. Yıllar yılları kovaladı. Emin Ağa’nın serveti azalmadı lakin işleyecek, takip edecek, çekip çevirecek kimsecikler kalmadı. Kızları mirasından pay geleceğini umarak çiftlikten ayaklarını kestiler, aksiliği ve cimriliği arttıkça kapısında çalışabilecek pek az yanaşma kaldı. Sürüsü dağıldı ancak işleyebileceği kadar toprağı ve çiftlik elinde kaldı. Her gün yatağına sağ çıkmamak umuduyla girip sabah vakti yaşadığına pişmanlık duyarak uyandı. Bir gün Saraybosna’ya gitmekte olan bir âşık yağmura yakalanınca Emin Ağa’nın çiftliğine sığındı. Uzun süredir şehre inmeyen, kimsenin de ziyaretine gelmediği ihtiyar adam âşığı buyur edip önüne sofra serdirdi. Ardından yedi düvelin hikâyesini çiftlik ahalisiyle dinlemeye başladı. Âşık ona Saraybosnalı İbro diye çağrılan bir lampijeroviçten bahsettiği an dünya gözüne daracık mezar yeri gibi göründü. İbro adında bir delikanlının nefer yazılara Bosna paşalarının kapudanlarının ardında hajduk ve kefere kovaladığını, ta Nemçe hududuna dek giderek oralarda da gönüllü namıyla çapullara katılıp düşman içinde nam saldığını, ancak asıl olarak kabir kaçkını taifesine kan kusturmasıyla tanındığını tek tek anlattı âşık. Ahalisi boşalmış köylere, cinlerin yuvalandığı mezarlıklara, sahiplerinin geceleri kan içmek için civar köylere dadandığı harap kalelere giderek bir alay upiri, lampiri cehenneme yolladığını hikâye etti. Cengâver İbro’nun gittiği her yerde

kendini tanıtırken Saraybosnalı olduğunu, bir gün annesinin ve kendisinin hakkı olanı alacağını söylediği esnada Emin Ağa uykusunun geldiğini bahane ederek odasına çekildi. Âşıkın gelişinden birkaç ay sonra çiftlik yolunda sırtı tüfenkli, hem atında hem üzerinde piştov ve hançer kabzaları ışıldayan, bir belinden karabela dedikleri bir tür kılıç, öbüründen nacak sarkan, burma bıyıklı, çakır gözlü, uzunca boylu bir adam görüldü. Yanaşmalar kim olduğunu çekine çekine sorunca çiftliğin sahibi olduğunu öğrendikleri delikanlı yatağında huzursuzca yatmakta olan Emin Ağa’nın karşısına çıktı. Karşısında mağrurca dikilmekte olan gencin İbro olduğunu, seneler önce ölen küçük kızı Amina’nın gözlerine benzemesinden anladı. İhtiyarın “Emanet sahibinindir artık…” diyerek canını oracıkta teslim etmesini çiftlikte kalan bir avuç yanaşma kapının eşiğinden hayretle seyretti. Bir dönemler Emin Ağa adında bir ihtiyarın işlettiği çiftlikte İbro adında bir başka adamın türediği, hayvan sürüleri aldığı, zenginleştiği anlatıldı. Bosna kalelerinden hudut palankalarına uzun süre ortadan kaybolan İbro’nun akıbeti konuşuldu. Silah arkadaşları Rumelinin meçhul bir köşesinde ölüp kaldığına hükmetti. Çok az kimse onun yeni bir hayata başladığını bildi. İbro, Saraybosna’yı yakıp yıkan Nemçe orduları gelene dek hayatta kaldı. O yaşadıkça bölge ahalisi lampire, upire diğer Rumeli ahalisi gibi tesadüf etmedi ancak masallarda, lakırdılarda rastladı. Nemçe ordusu çekildikten sonra ahalinin bir kısmı İbro’nun öldüğüne, bir kısmı da başka bir isimle hortlakları kovalamaya devam ettiğine inandı. SON

DEVAM EDECEK 25

Öykü...

Liza Çanakçı

Her zamanki yerime oturmuş menüyü bakıyordum. Aslında ne seçeceğimi biliyordum, ama alışkanlıktan yine de baştan sonra inceledim. Ardından menüyü masaya bırakıp gelmesi için garsona minik bir el hareketi yaptım. Başka masadaki müşterilerle ilgilendiğinden beni fark etmedi. Varlığımı belli etmek amacıyla sanki samimi bir arkadaşıma selam verircesine elimi salladım; sonuç değişmedi.

GÖZLÜKLÜ GENÇ

er zamanki yerime oturmuş menüyü bakıyordum. Aslında ne seçeceğimi biliyordum, ama alışkanlıktan

yine de baştan sonra inceledim. Ardından menüyü masaya bırakıp gelmesi için garsona minik bir el hareketi yaptım. Başka masadaki müşterilerle ilgilendiğinden beni fark etmedi. Varlığımı belli etmek amacıyla sanki samimi bir arkadaşıma selam verircesine elimi salladım; sonuç değişmedi. Her zaman beni güler yüzle karşılayan, bekletmeksizin siparişimi alan garsonlar, bugün beni görmezden geliyorlardı. Sinirlenmiştim, zira bir önceliğim olmalıydı! Sınavlarımın olmadığı her hafta sonu soluğu burada alıyordum. Gönlüm hafta içleri de gelmek istiyordu, ne var ki öğrenciydim ve okulum şehrin en disiplinli okullarındandı. Derslerden ve ödevlerden kendimize ayıracak vakit kalmıyordu. Sağa sola salladığım kolumu aşağıya indirirken bu sefer seslenmeyi denedim: ‘Bakar mısınız lütfen?’ El kol hareketlerimi fark etmeyen garson, sesime kayıtsız kalmadı ve “Geliyorum.” anlamında başını salladı. Karşı masayla işi bitince çalışmaktan bıktığını anlatırcasına isteksiz adımlarla yanıma geldi, ağır hareketlerle not defterini çıkartıp

son sayfayı açtı ve ne istediğimi

söyleyip gerisini hayal gücüne

kitaptan mı sıkıldı bilmiyorum,

sordu. Menüyü dakikalarca

bırakayım.

bir saniyeliğine başını kaldırıp

incelememe karşın her zaman

Bardağımı bıraktığımda

etrafına bakınınca göz göze

istediğim kahveyi sipariş verip

yanımdaki masaya bir gencin

geldik. Yakalanmanın verdiği

“Çabuk gelirse sevinirim.” diye

oturdu. Siparişini verince

telaşla başımı öne eğdim. Bir tepki

ekledim. On dakika sonra

çantasından kalın bir kitap

vermedi, sadece yüzüne sıcak

kahvem masamdaydı. Tadına

çıkardı, kaldığı yere koyduğu

bir gülümseme yayıldı. Ateş gibi

bakmadan önce kokusunu içime

ayracı alıp okumaya başladı.

yanan yanaklarımın eşliğinde

çektim. Bunu hep yapardım,

Kitabın adını merak etmiştim.

kahvemden bir yudum daha

Eğilip usulca ismine baktım.

aldım. Damaklarıma kahvenin

Son zamanlarda kimsenin elinde

aroması yerine dibinde kalan

görmediğim, eski bir kitaptı. Ama

şeker taneleri geldi. Kahvemi

ben okumuştum. Piyasalarda

hangi ara bitirmiştim, farkında

bulunmadığından arkadaşımdan

bile değildim tıpkı gencin

ödünç almıştım. Casus olmak

ne zamandan beri karşımda

isteyen bir grup çocuğun

oturduğunu bilmediğim gibi.

maceralarını anlatıyordu ve adı

Bir süre sonra kitabını çantasına

Çaylak’tı. Okurken bitmesini hiç

koydu, hesabı istedi ve gitmek

nedense kokusu bana sonbaharı anımsatırdı ve ben mevsimlerden en çok onu severdim. Sonra köpüklerine baktım, küvetteki sabunla suyun birleşiminden oluşan küçük pofuduk köpüklere! Bu sefer sanki minik bir kalp bunlara eşlik ediyordu. İncitmekten korkarcasına bardağı dikkatlice elime alıp

istememiştim. Garson kahvesini getirince fincanından çıkan

küçük bir yudum içtim. Sıcaktı,

duman gözlüklerini buğulandırdı.

umursamadım ve biraz daha

Bu görüntü aklıma sevdiğim bir

içtim. Size tadını nasıl anlatsam

söz getirmişti; ‘Bir kitap kadar

bilmiyorum. Sanki sobanın içinde

karmaşık, bir kahve kadar sade

yanan odunların yanık tadına

ol. Ancak bu ikisinin uyumu seni

benziyordu, ama içindeki süt ve

mutlu edebilir.’

şeker farklı bir lezzet veriyordu.

Kitabını okurken yüzünde

Hissettiğim duyguyu tam olarak

tatlı bir tebessüm vardı.

anlatamadığımın farkındayım.

Kıskanmıştım, zira ben de en

Her yerde içtiğim standart

az onun kadar mutlu olmak

kahvelerden farklı olduğunu

istiyordum. Bakışlarımı mı üzerinde hissetti, yoksa o an

için ayağa kalktı. Onu bir daha göremeyeceğimden dolayı üzülmüştüm. Birazcık cesaretim olsaydı ayağa kalkıp masasına gider ve birlikte kahve içerek okuduğu kitaptan konuşmak isterdim. Ayağa kalktığında gülümseyerek bana dönüp ‘İyi günler’ dedi. Mahcubiyetimden tek kelime bile edemedim. Başımı kaldırdığımdan kayıplara karışmıştı. Gidişi, tıpkı kahvemin bitişi gibi ani olmuştu.

Murat Yapıcıer

Dosya...

ASTERİKS HEM ÖKSÜZ HEM DE YETİM KALDI

Asteriks’in çizeri Albert Uderzo 24 Mart 2020’de hayata gözlerini kapadı.

Albert Uderzo est 25 Nisan 1927’de Fransa’da Fismes kasabasında doğdu. Anne ve babası İtalya’dan Fransa’ya yerleşmiş göçmenlerdi. İki yıl sonra Paris’in banliyösü olan Clichysous-Bois’ya taşındı ve 1934’te Albert Fransız vatandaşı oldu. 1938 yılında ise aile Paris’e taşındı. O zamanlar “Le Petit Parisien”de basılan Mickey Mouse ile çizgi romanı keşfetti.

Gençliği

lbert Uderzo est 25 Nisan 1927’de Fransa’da Fismes kasabasında doğdu. Anne ve babası İtalya’dan Fransa’ya yerleşmiş göçmenlerdi. İki yıl sonra Paris’in banliyösü olan Clichy-sous-Bois’ya taşındı ve 1934’te Albert Fransız vatandaşı oldu. 1938 yılında ise aile Paris’e taşındı. O zamanlar “Le Petit Parisien”de basılan Mickey Mouse ile çizgi romanı keşfetti. Ağabeyi Bruno, yeteneğini görünce bir yayınevine başvurması için onu teşvik etti ve böylece savaş sırasında Bibi, Fricotin, Fillette ve Junior gibi dergileri basan SPE’de (Société parisienne d’edition) stajyer olarak çalışmaya başladı. Birkaç haftalığına işe alınmış olsa da bir yıl kaldığı SPE’de mesleğin temellerini öğrendi. Burada tanıştığı Calvo ona ustalık etti ve çizime devam etmesi yönünde cesaretlendirdi. SPE’nün yayımladığı haftalık Junior dergisinin Boum ekinde “Karga ile Tilki” fablını konu alan ilk çizimi 1941 yılında basıldı. Aynı yıl 29

Brötanya bölgesine ağabeyinin yanına gitti. İki yıl boyunca burada kaldığı Saint-Brieuc kentinin Les Villages mahallesinde Brötanyalıları yakından tanıdı. Daha sonar Uderzo Asteriks’in köyünü o zamanlar en iyi bildiği tek taşra olan Brötanya’ya yerleştirecekti. 1945 yılında Uderzo “Carbur ve Clic-Clac” adında kısa metrajlı bir çizgi film yapan bir stüdyoda çalıştı ama hem buradaki tecrübesi hem de ortaya çıkan sonuçtan hayal kırıklığına uğradığı için çizgi film üzerine çalışmamaya karar verdi. Aynı sırada çizgi roman işine de girmek isteyen stüdyonun patronu ondan bir çizgi roman fasikülü yapmasını ister. Flamberge adında Gaskonyalı bir maceracıyı anlatan bu öykü Uderzo’nun basılmış ilk tam çizgi romanıdır. Uderzo daha sonraları mesleğe başlangıcını “pek de umut verici değildi” diye değerlendirmiştir. 1946 yılında bir yarışmayı kazanarak Éditions du Chêne tarafından yeni kahramanı Clopinard’ın küçük esprilerden oluşan maceralarını yayımlama şansı bulur. Buradan kazandığı para sayesinde babasını çizer olarak hayatını kazanmayı umduğuna ikna eder. 1940’ların sonlarından itibaren Uderzo deli gibi çalışır, romanlara ve güncel haberlere çizim yapar; makak adam Zigore (Tarzan parodisi) ya da Clodo ve kazı gibi yeni karakterler yaratarak farklı dergiler için çizgi roman yapar.

Haftalık OK dergisi için aşırı kaslı, fantazi Orta Çağ dünyasında yaşayan bir macera serisi yapar; kahramanı önce Arys Buck sonar onun oğlu prens Rollin’dir. Amerikan çizgi romanından çok etkilenen Uderzo o dönemde imzasını “Al Uderzo” olarak atar. Arys Buck ve Rollin’in maceraları birer öykü sürer. Buna karşın benzer şekilde yarattığı Belloy adlı kahramanı OK dışında başka dergilerde de yayınlanan bir 31

seri hâline gelir. Bu sefer çizer yarattığından memnun olmuştur. Uderzo askerde iken OK yayımını durdurur. Askerden döndükten sonra başka yayınevlerine başvurur ama iş bulamayınca gazetelere yönelir. Franche Dimanche gazetesine “muhabir-çizer” olarak işe alınır. Görevi bir olay olduğu yerden fotoğraf göndermek mümkün olmadığında çizimle açığı kapatmaktı. Uderzo

böylece haberlere ve röportajlara çizimleriyle de katkı yapar. France-Soir gazetesinde Paul Gordeaux ile birlikte “Le Crime ne paie pas” ve “Les amours célèbres” adlı dikey bant çizgi serileri yapar. Aynı zamanda gençler için birçok dergi çıkaran Belçikalı yayınevleri için de çalışır. Parisli bir ajans sayesinde, Amerikalılardan Avrupa yayın haklarını satın almış olan bir yayınevi için çok da tanımadığı Kaptan Marvel Jr’ın bir macerasını çizer. Bu öykü 1950’de Bravo dergisinde yayımlanır. Goscinny ile tanışması ve Oumpah-Pah’ın yaratılması

International Press

1950’de Belçikalı International Press’in sahibi Yvan Chéron, Uderzo’ya çizgi roman yapması için Brüksel’e davet eder. Burada Victor Hubinon, Eddy Paape ve Mitacq gibi çizerlerle tanışır. Ayrıca Chéron’un dostu ve World Press ajansının sahibi Georges Troisfontaines ile de tanışır. Çizgi roman senaristi JeanMichel Charlier ile dostluk kurar ve Charlier ona Belloy’un yeni maceraları için senaryo yazmayı önerir. İlk ortak öyküleri La Wallonie gazetesinde yayımlanır ve seri 1950 ila 1954 yıları arasında devam eder. Uderzo çizimlerini Paris’te Champs Élysées Bulvarı 34 numarada iki ajansın paylaştığı büroda yapar. OK dergisinden

tanıdığı çizer Martial Durand’ın işe girmesini sağlar. 1951 yılında Troisfontaines onu ABD’den dönen yeni çalışma arkadaşıyla tanıştırır: René Goscinny. Goscinny başkaları için senaryo yazmadan kendi serisi Dick Dicks’I çizer. İki adam Walt Disney, Laurel ile Hardy ve çizgi romanda ortak tutkular bulur. Uderzo bu karşılaşmayı kendisi için “çok önemli ve karar verici” olarak tanımlar. Goscinny de 34

“Karşılıklı olarak anlaştık. Saatlerce konuştuk. Birlikte çalışmaya karar verdik” diye anlatır. İlk ortak çalışmaları, Dupuis grubunun haftalık kadın dergisi Bonne Soirées için görgü bölümüdür. İkisi birlikte maceraları 18. Yüzyılda geçen “olağanüstü korsan” Jehan Pistolet karakterini yaratır. Beş bölüm olarak La Libre Belgique gazetesinin haftalık eki La

Libre junior’da iki yıl boyunca yayımlanır. Daha sonra Jeahn Soupolet adıyla Pistolin dergisine geçer ve 19 an itibaren de Pilote dergisinde yayımlanır. Yvan Chéron’un siparişi üzerine cinsi peşinde sürekli cinsi belli olmayan bir köpek ile palyaço gibi bir fotoğrafçının dolaştığı genç muhabir Luc Junior’u yaratırlar. 1957 yılının Ekim ayına kadar La Libre junior ekinde yedi öyküsü yayımlanır. Goscinny ile Uderzo Oumpah-Pah karakterini ortaya çıkarır. Yarattıkları karakter çok hoşlarına gider. Ana karakter bir rezervde yaşayan ve buradan çıkarak modern Amerikan yaşamının içine giren bir kızılderilidir. Çizgi filmden etkilenen Uderzo’nun çizimleri basit dekorlar önünde çok sayıda hareket içerir. Ne Dupuis kardeşler ne de Belçika dergileri Oumpah Pah ile ilgilenmez. Goscinny bir ABD seyahati sırasında Oumpah Pah’ın diyaloglarını Harvey Kurtzman’a çevirit ve Amerikan yayınevlerinin ilgisini çekmeye çalışır ama gene başarısız olur. Seneler sonra bu karakter Tenten dergisinde yenilenmiş şekilde yayımlanır. Troisfontaines’in aracılığı ile Uderzo, Dupuis tarafından gençler için çıkarılan yeni RisqueTout dergisinde “Tom ve Nelly” serisini çizer. İki çizer La Libre junior için 1953 yılında bir Marco Polo öyküsü yapar. Bonnes Soirées

dergisi için “Haşmetleri kocam” bölümünü çizer. Gerçekçi çizim ile mizahi çizim arasında gider gelir. Uderzo’nun maddi durumu iyileşir. Yine de Dupuis yayınevi için bir türlü çalışamaz. Goscinny ile birlikte yaptıkları öneriler sürekli olarak reddedilir. Dostları Morris ve Franquin Spirou dergisi için çalışırken ve albümleri basılırken kendini 35

“günün zavallı çocuğu” olarak nitelendirir. Hâlâ ailesi ile birlikte oturmaktadır. Troisfontaines birlikte çalıştıklarını sürekli olarak büyük restoranlarda başlayan ve moda gece klüplerinde sonlanan gecelere davet eder. 1952 yılında Uderzo, Casino de Paris ile Théatre Mogador’un sahibi Henri Varna’nın sekreteri Ada ile tanışır. Ertesi yıl evlenirler ve kendi evlerine taşınırlar.

ÉdiPresse ve ÉdiFrance

Uderzo, Goscinny ile birlikte düzenli olarak Brüksel’e Morris, Franquin, Peyo, Mitacq, Hubinon, Greg, Jean Graton, Macherot gibi çizerlerle görüşmek üzere giderler. Senarist Charlier ile Delporte da onlarla birlikte gider. Meslekleri üzerine konuşur, yaptıklarını karşılaştırır ve fikir alışverişinde bulunurlar. Goscinny, Jean-Michel Charlier ve Uderzo bir nevi “çizgi roman çizerleri sendikası” kurma fikri ortaya atar. Jean-Michel Charlier’ye göre amaçları “bu mesleğin en azından kurallarını ortaya koyma ve çizerlerin bazı garantilerinin olması”dır. World Press ve International Press’te uygulanan, çalışanların yaptıklarının tamamının telif hakkına sahip olmaları prensibini değiştirmek isterler. Bu şekilde çizerler yaptıkları eserlerin hakkını görememektedirler. Brüksel’de bir kafede, 10 Ocak 1956’da çizerlerin yaptığı bir toplantı sonucu hepsi “bir çeşit bildiri”ye imza atarlar. Aynı akşam, iki çizer üçünü editörlerine şikayet ederek tehlikeli sendikacı elebaşları olduklarını söyler. Bu harekete önderlik ettiğinden şüphelenilen Goscinny, Troisfontaines tarafından işten atılrı. Charlier ile Uderzo, dayanışma için istifa ederler ve kendilerini yayınevlerinin kara listesinde bulurlar. World Press’in eski reklam müdürü Jean Hébrard, onlara hem reklam hem de gazeteler için yazı hazırlayacak bir çifte ajans kurulmasını önerir: ÉdiPresse/

ÉdiFrance. Sempé ve Jean-René Le Moing’ın da katılmasıyla dört arkadaş reklam, grafik tasarım ve halkla ilişkiler üzerine çalışmaya başlarlar. Charlier, ÉdiPresse için Fransız Margarin Sendikası’nın halkla ilişkiler işini bağlar ve Afrikalı devlet adamlarının Fransa ziyaretlerini organize eder. Goscinny, Sempé ve Uderzo ziyaretçileri havaalanında karşılar ve birlikte fotoğraf çekilirler. 38

Yaşamlarını sürdürebilmek için herşeyi yaparlar. “Kara liste”de olmasına ragmen Udero çizim yapmaya devam eder: Benjamin dergisi için Goscinny ile birlikte Benjamin ve Benjamine’i çizer. Jeannot dergisi için yine Goscinny ile birlikte gerçekçi çizgilerle Bill Blanchart serisini yaratır. Kahramanı yabani hayvan avcısı olan bu seri yalnızca 24 sayfa sürer. Paris-Flirt dergisi

için Jean-Michel Charlier ile birlikte Clairette serisini çizer. Yine Charlier ile birlikte reklam işi de yapar.

Tenten ve OumpahPahb

Tenten dergisine senarist olarak girmiş olan Goscinny 1957 yılında dergiye Uderzo’yu önerir. Birlikte önce La Famille Moutonet sonra da La famille Cokalane’ı yaratırlar. Kısa öykülerden oluşan ve üç bölüm olarak Tenten’de 1957 yılında yayımlanan Poussin ve Poussif ’i yaratırlar. Öyküyü beğenen yazı işleri müdürü André Fernez, Goscinny’den Uderzo ile birlikte çalışmaya devam etmesini ister. Goscinny ve Uderzo bu tekliften yararlanarak OumpahPah’ı önerirler ve bu ilk çalıştıkları büyük seri olarak 1958’de yayımlanır. Yeni maceralar kızılderililerin Avrupalılarla ilk karşılaştıkları zamanda geçer ve Hubert de la Pâte Feuilletée adında bir Fransız kahraman da eklerler. Uderzo Tenten’in yazı işlerinde çok iyi dostlarından biri olacak olan Tibet ile tanışır.

Pilote’un çıkışı ve Asteriks’in başarısı

Uderzo 1959 yılında Pilote dergisinin çıkışına katılır. Dergi için çizer işe alma zorluğu yüzünden aynı anda iki büyük seriyi çizer. Senaryosu Charlier tarafından yazılan havacılık serisi Tanguy ve Laverdure ile Goscinny’nin senaryosunu yazdığı Asteriks. Bu yeni seri, Galyalı Asteriks’in ilk öyküsü

1959 yılının Ekim ayında Pilote dergisinde yayımlandıktan sonra 1961 yılında album olarak yayımlanır. Uderzo haftada beş sayfa çizmektedir. Giderek okuyucu sayısı artan Asteriks, frankofon çizgi romanın en önemli başarılarından biri hâline gelir. Uderzo, 1960’larda yavaş yavaş diğer serileri bırakarak kendini tamamen Asteriks’e verir. Goscinny ile birlikte 1962’de Tenten’den ayrılarak Oumpah-Pah’ı bırakırlar. Asıl olarak mizahi çizim yapan Uderzo, Michel Tanguy’u çizerken zorlanır. Sekiz bölümden sonra 1967’de Charlier’ye artık seriye

devam etmek istemediğini söyler ve Jijé’den seriye devam edecek bir çizer bulmasını ister. Seriyi çizmeye Jijé kendisi devam eder ve böylece Uderzo artık yalnızca Asteriks ile ilgilenir. Goscinny ile birlikte yılda bir öykü yapmaya devam eden Uderzo aynı zamanda dikkatle yan ürünlerin yapımıyla da ilgilenir. Pilote dergisinin sanat direktörü olur ama pratikte derginin günlük yaşamına pek karışmaz. Asteriks’in başarısı nedeniyle diğer çizerlerle ilişkisi yavaş yavaş kesilir. Bu fenomeni “bir arkadaşlarının başarısı karşısında duyulan çekince” olarak açıklar.

Yine de Tibet, Franquin, Martial, Sempé ve Tabary ile dostluğunu devam ettirir. Belvision Stüdyosu tarafından yapılan ilk çizgi filmleri teknik zayıflığı karşısında Goscinny ile Uderzo, Galyalının maceralanın adaptasyonlarını daha iyi kontrol edebilmek için 1974 yılında Idéfix Stüdyolarını kurar. Ancak bir kerede bir film üzerine çalışabilen stüdyo çok kalabalıktır. Philippe Lombard’a göre süresiz iş akdi ile işe alınanların çoğu bir sonraki filmi beklerken sekizdokuz ay hiçbir şey yapmıyordu. Goscinny’nin ölümünden sonra Uderzo stüdyoyu kapatmaya karar verdi.

Asteriks’in senaristi ve çizeri

Uderzo, Asteriks’in senaryolarının hazırlanmasına da katılmıştır. Öykünün motivasyonunu, gideceği yönü bulmak için Goscinny ile konuşurlardı. Sonrasında Goscinny, diyaloglar da dahil olmak üzere bir synopsis hazırlardı. Uderzo bir değişiklik yapmazdı ama arada küçük görsel şakalar da eklerdi. Goscinny’nin 1977’de ölümü Uderzo’yu derinden etkiler. Daha sonradan, haberi öğrendiğinden 24 saat ya da 48 saat oturup kaldığını ve kalkamadığını söylemiştir. Medyanın

çoğu Goscinny ile birlikte Asteriks’in de öldüğünü söylemiştir. Uderzo büyük bir şaşkınlık içindedir. Ayrıca hem çizmek hem de yazmak için sağ elini kullanmakta güçlük çekmektedir. Yine de birçok okuyucu mektupla onu Asteriks’e devam etmesi için cesaretlendirir. L’Express gazetesine Asteriks’e devam edecek kişinin başarısız olacağını söyleten meslektaşı Greg’den rahatsız olan Uderzo 1979 yılında kendi senaryolarıyla ve kendi yayıneviyle devam etmeye karar verir. Tek başına yaptığı ilk album 1980 yılında kendi yayınevi Albert René tarafından yayımlanır. İki milyon satan bu albümden sonra sekiz albüm daha yapar.

Yarı emeklilik

2013 yılında, elinde büyük

bir ağrıdan sonra artık çizim yapamadığı için Asteriks’in çizimlerini Didier Conrad’a ve senaryosunu da Jean-Yves Ferri’ye bırakır. Çıkan dört albüme gözetmenlik yapar. Yine de serinin ölümünden sonra biteceğini açıklar. 2019 yılında, 91 yaşında iken bile albümler basılmadan önce fikirlerini belirtir. Asteriks’in 38nci albümü “Vercingetoriks’in Kızı” 2019 yılının Ekim ayında çıkar.

Ölümü

Albert Uderzo, geçen ay, 24 Mart 2020’de Paris’te kalp krizi nedeniyle öldü. COVID-19 pandemisinin ortasında, ailesi yaptığı açıklamada çizerin koronavirüs nedeniyle ölmediğini açıkladı.

Öykü...

Atilla Bilgen

“İyi günler Müdür Bey, rahatsız etmiyorsam bir dakikanızı alabilir miyim?” “Teşekkür ederim. Efendim sizden iki maruzatım olacaktı. Öncelikle, tabi ki siz de uygun görürseniz, bugün için izin kullanmak istiyordum.” “Benim için hayati bir konu efendim. Zira dün sinirlerime hâkim olamayıp boyumdan büyük bir işe kalkıştım. Şimdi acilen bu durumu düzeltmek zorundayım, yoksa halim harap!

BAYANDAN SATILIK ARABA!

“İ

yi günler Müdür Bey, rahatsız etmiyorsam bir dakikanızı alabilir miyim?”

“Teşekkür ederim. Efendim sizden iki maruzatım olacaktı.

Öncelikle, tabi ki siz de uygun görürseniz, bugün için izin kullanmak istiyordum.” “Benim için hayati bir konu efendim. Zira dün sinirlerime hâkim olamayıp boyumdan büyük bir işe kalkıştım. Şimdi acilen bu durumu düzeltmek zorundayım, yoksa halim harap! “Ne mi yaptım? Ben Korkmaz Gözükara, hayatımda ilk kez bir gözü karalık yaptım!” “Doğru söylüyorum efendim. Gerçekten yaptım! Sizin de çok iyi bildiğiniz gibi yumuşak huylu bir insanım, bir karıncayı bile incitmekten çekinirim, ama dün bana ne oldu bilmiyorum? Sanırım bir cinnet geçirdim ve hayatta en çok korktuğum, bırakın karşı gelmeyi sesimi bile yükseltmeye çekindiğim karımın arkasından bir dolaplar çevirdim!” “Gerçekten doğru söylüyorum efendim. Ben Korkmaz Gözükara, mesai arkadaşlarımın tabiriyle yaşayan en büyük kılıbık, dün birdenbire taş fırın erkeğine dönüştü! O sırada yaptığım hataları bir şekilde gidermeliyim, aksi takdirde bu beni son görüşünüz olacak!” “Madem ısrar ediyorsunuz oturayım efendim.” “Bence farkında olmadan bir cinnet geçirdim, yoksa böyle bir şeyi 44

yapmaya asla cüret edemem. Zira

açıyor ağzını ve “Tabi senin tuzun

sabahında anahtarları evde

evde beni bekleyen normal bir

kuru! Atlıyorsun sıcacık arabana

bıraktım ve işe otobüsle gidip

insan değil efendim! Sözü uzatıp

keyifle geziyorsun. Gül gibi karının gelmeye başladım, ne var ki araba

özel sorunlarımla başınızı ağrıttım. da otobüslerde ellenmedik yeri

park ettiğim yerde durdu. Bir

Ne diyorsunuz izin kullanabilir

kalmıyor! İnsan biraz namusunu

akşam dayanamayıp sebebini

miyim?”

düşünür? Ama nerede sende o

sordum. Keşke sormasaydım

düşünce?” diye saydırıyordu.

efendim. Zembereği boşalmış saat

öncelikle ne yaptığımı merak

Ehliyeti olsa bir dakika bile

gibi konuşmaya bir başladı ki,

ediyorsunuz. Hemen anlatayım

düşünmeden vereceğim anahtarı

susturabilene aşk olsun.”

efendim. Dün eşimin arabasını

eline “Al ne halin varsa gör.”

sattım! Hem de haberi

diyeceğim.”

“Demek o iş kolay, ama

olmadan. Hoş hala haberi yok.

“Derdi arabanın eski ve düz vitesli olması! Eşime göre araba

“Yoktu. Gerçi başvurmuştu.

kullanmasını istemiyormuşum,

Arabasını tamirde sanıyor. Olayı

Bakın eşim diye söylemiyorum,

istesem eşini seven her erkek gibi

öğrendiğinde bana ne yapacağını

bizimkinin eli hiçbir işe yatkın

ona otomatik, güzel bir araba

tahayyül bile edemiyorum.”

olmadığından direksiyon

alırmışım. Bu dünyaya odun

sınavından sürekli çakıp durdu.

gelmişim odun gidecekmişim!

seve seve anlatırım efendim.

Allah inandırsın hafta sonları

Soluk almak için durakladığı

Evliliğimizin ilk yıllarında eşimin

gelmesin diye dua ediyordum, zira

anlarda araya giriyor ve

dırdırından kurtulmak amacıyla

Pazar sabahları erkenden beni

“Hayatım param olsa almaz

borç harç bir araba almıştım.

kaldırıyor ve “Haydi çalışalım.”

mıyım? Hatırlarsan bu külüstürü

Ahım şahım bir şey değildi, ama

diyordu. O dönemlerde tansiyon

bile zor bela almıştık. Bak

severdim Şahin’imi. Hafta sonları

hastası oldum.Bir insan geri geri

binmiyorum. Al istediğin gibi

geçerdim direksiyonun başına

giderken arkasına bakmaz mı?

kullan” diyordum, ne var ki bir

ve nereye gitmek istiyorsa eşimi

Bizimki bakmaz! Onun yerine ben

türlü söz dinletemiyordum. Bir

oraya götürürdüm. Meğer ne

dönüp bakar ve talimat verirdim.

gün dayanamayıp arabayı satıp

mutluymuşum o yıllarda! Zira

Nerede bir çukur varsa mutlaka

parayı avucuna koydum ve “Adım

eşimin ehliyeti yoktu, dolayısıyla

oraya girerdi. Onu çalıştırırken

Hıdır elimden gelen budur. Ne

arabayı ben kullanırdım. Zamanla

korkudan, çok affedersiniz

yaparsan yap.” dedim. Birkaç gün

arabamızın olması bizimkine

efendim, on dakikada bir çişim

sesini çıkartmadı. Bu sevdadan

yetmedi. Başladı “Sen işteyken

gelirdi. Neyse sözü uzatıp

vazgeçti diye düşünürken bir gece

evde tıkılıp kalıyorum. Ne

başınızı ağrıtmayayım, onuncu

yanıma gelip “Babama durumu

çektiğimi bir ben bir Allah bilir!”

girişimiydi yoksa on ikinci miydi,

anlattım. Senin aksine biricik

diye söylenmeye. “Hapis değilsin

geçmiş zaman unuttum, sonunda

kızının üzülmesine gönlü razı

ki hayatım. Çık gönlünce dolaş.”

ehliyetine kavuştu.”

olmadı ve üstünü tamamladı.

“Başınızı ağrıtmayacaksam

diyorum, ne var ki beni dinlemiyor bile. Dikiyor gözlerini üzerime

“Vermez olur muyum efendim. Ehliyeti aldığı günün 45

Yarın çıkalım da bana söyle şekilli, kaliteli ve otomatik bir araba

İllüstrasyon- Mehmet Kaan Sevinç

alalım.” dedi. Bir hafta boyunca

klaksonlarla hızlı gitmesi için ikaz

öğrendi elbet, ama bu sefer de

o galeri senin bu galeri benim

etmişler, o da yolun ortasında pat

başka dertler çıktı. Eşim alışveriş

dolaştık durduk. Daha düne kadar

diye durmuş! Neymiş sinirden

merkezleri hastasıdır efendim.

Şahin marka arabaya bindiğimizi

eli ayağı tutmuyormuş! Yolda

Arabayı alınca oralardan çıkmaz

unutan eşim gördüğü hiçbir

bekleyenlerden özür dileyip

oldu. Gittiğinde tenha diye en

arabayı beğenmiyor, hepsine bir

arabayı kenara çekerken, her

aşağıdaki otoparka park eder,

kusur buluyordu. Beğendiklerinin

seferinde dayak yemekten kıl

mağazaları ziyaret eder, teftişini

ise yanına yaklaşmamıza olanak

payı kurtuluyordum. İş bununla

yapar, kahvesini içer, etkinliklerine

yoktu. Neyse efendim sözü

bitse yine razıyım! Kaç sefer

katılır ve kapanış saatine yakın

uzatmayayım sonunda lanet

“Araba bozuldu. Hemen gel.” diye

otoparka iner ve kaybolur!”

olsun deyip biraz kredi çektim ve

beni aradı hatırlamıyorum bile

gönlündeki otomatik lüks arabayı

efendim.”

aldık.” “Nerede rahatlayacağım

“Gülmeyin efendim. Gerçekten doğru söylüyorum.

“Evet, sıfır araba almıştık.”

Eşimin en büyük özelliği

“Fabrika hatası filan yoktu

otoparktan çıkamamasıydı! Çıkış

efendim? Asıl dert bundan

arabanın. Saat gibi çalışıyordu,

levhasını takip edeceğine açar

sonra başladı. Bir yandan kredi

ama sağ olsun eşimin arabaya

telefonu çağırır beni. Düşünün

borcunu ödemek için mesaiye

benzin koyma gibi bir âdeti yok!

efendim yorgun argın eve

kalıyor, bir yandan da peşinden

Üstüne üstlük benzin ibresinin

gelmişim. Tam soyunup dökünüp

koşturuyordum. Eşim ev hanımı

nerede olduğunu bile bilmez.

televizyon karşısına geçmişim pat

efendim. Arabayı sadece alış

Ona göre; araba durduysa kesin

arıyor beni. Gitmesem başıma

veriş merkezlerine gitmek için

arızalanmıştır!”

gelecekleri bildiğimden yeniden

kullanıyor. Ne var ki oraya da

“Haklısınız. Zamanla arabanın

giyinip yanına gidiyor ve onu

ulaşamıyor! Zırt bir telefon: “Yolda

yakıtla çalıştığını öğrendi! Ama bu

otoparktan kurtarıyordum. Gide

tartışma yaşadım. Sinirlerim çok

seferde pompacılarla kavga etmeye

gele yolu öğrendi. Artık böyle

bozuk. Acilen gel!” Trafikte her

başladı. Mazotun daha ucuz

derdim kalmadı ama bu sefer

çeşit insan olduğundan insan ister

olduğunu bir yerlerden duymuş

de sokağa girer girmez aramaya

istemez panikliyor efendim. Telaşla ve arabasına mazot koydurmak

başladı: ”Hayatım ben geldim, gel

dediği yere gidiyorum. Trafik felç.

istemiş. Adamlar haklı olarak

park et.” Sıkıysa inme aşağıya! ”

Tüm sürücüler isyan halinde. Eşim

“Abla bu benzinli mazot konmaz.”

el frenini çekmiş arabada sakin

demişler. Vay sen misin bunu

cinnet geçirilmez efendim.

sakin oturuyor. Yanına gidip ne

söyleyen? “Pahalı diye bana benzin

Öğretirsin öğrenir, değil mi? Ama

olduğunu soruyorum.”

satmaya çalışıyorsunuz. Ben de

her şey de öğretilmez ki! Bakın

bunu yutacak göz var mı?” diye

efendim bir gün arabanın lastiği

efendim. Eşime göre güvenli

bir yaygara koparmış ki sormayın

patlatmış. Lastik bu, patlayacaksa

sürüş şehir içinde yirmi otuz

gitsin.”

patlar. Biliyorsan inip değiştirirsin,

“Hayır, kimse sıkıştırmamış

kilometre! Haliyle arkasındakiler

“Zamanla benzinle çalıştığını 47

“Bütün bunlar için elbette

bilmiyorsan birilerinden

yardım istersin. Bizimki her şeyi bildiğinden kendisi değiştirmeyi

avazı çıktığı kadar bağırır.” “İnanın söylediklerimde

konuşmuyor.” “Sonra mı? Sonrası ne olacak

denemiş. Bir saat sonra bana bir

abartma yok. Size ancak yüzde

Müdür Bey. Dün sabah kalktım

telefon. Nasıl sinirli anlatamam.

onunu anlattım.”

işe geleceğim bizimkinin suratı bir

“Korkmaz bu arabayı hemen

“Dahası olmaz olur mu?

karış. Ne bir “Günaydın” diyor, ne

değiştireceğiz!” diye kükrüyor.

Madem sıkılmadınız anlatayım. Ön

de bir çay demlemiş. Hoş bugüne

“Neden?” diye sordum. “Krikosu

panelde yanan ve ısrarla sönmeyen

kadar ne zaman kahvaltı hazırladı

çalışmıyor.” diye yanıtladı. “Kriko

kırmızı ünlem işaretinin ne anlam

ki! Ama dün nedense ağrıma gitti.

nasıl çalışmaz?” diye sordum,

ifade ettiğini öğrenmeye zahmet

Bana yandan yandan geliyorlar.

izah edeceğine “Konuşacağına

bile etmedi.”

Kapıdan çıkacağım sırada “Arabayı

gel.” dedi. Oraya vardığımda

“Evet, el freni işaretinden

çöp bidonuna sürttüm. Bir ara

olayı çözdüm. Bizimkisi el

bahsediyorum. Çoğu kez onu

götür yaptır” dedi. İşte o an

frenini kriko sanıyormuş! Lastik

indirmeden yola çıkar, sürekli

tamamen geldiler ve. “Bugün işim

patladığında başlamış el frenini

yanıp sönen işarete aldırış bile

yok. Ver anahtarı yaptırayım.”

indirip kaldırmaya. Bir sonuç

etmezdi. Araba inim inim inleyip,

dedim. İşe gelir gelmez de

alamayınca bozuk olduğuna

kesif bir yanık kokusu içeriye

“Bayandan satılık araba.” diye

hükmetmiş! Gülmeyin, dahası

dolunca kenara çekip galericiyi

ilan verdim. İlk arayana da sattım

var efendim. Arabası çok hızlı

arar ve “Bana bozuk araba sattın!”

arabayı.”

gidiyor diye motoru küçültmek

diye söylenirdi. Allah inandırsın

için tamirciye de gitti, otomatik

efendim adam canından bezdi.

Bayandan satılık araba ne halde

arabada vites değiştiremediğinden

Eşimle her konuştuğunda beni arar

olacaksa o haldeydi efendim.”

de yakındı! Bakın benim karım,

ve ağlamaklı bir vaziyette “Artık

oto yıkamacıda arabaya tazyikli

dayanamıyorum. Arabayı geri

dışı tertemiz, ama diğer tarafları

su tuttu diye polis çağıran kadın!

verin bana.””diye yalvarırdı. Şimdi

berbattı. Sürekli düşük devirli

Neymiş, boya zarar görmüş! Oraya

Müdür Bey apartmanın önünde

kullandığından ve hararet,

gittiğimde hem polislerin, hem

yıllardır aynı noktada duran bir

radyatör, antifriz, yağ kontrolü

de yıkamacılarının bana nasıl

çöp bidonu var. İnsan unutup

gibi kavramlara yabancı olduğu

baktıklarını görseydiniz içiniz

bir kere yanlışlıkla dokunur,

için motorun hali harap. Park

acırdı. Ha bu arada günlük rutin

ama beş kez üst üste çarpar mı?

etmeyi hala beceremediğinden

olaylardan bahsetmiyorum bile.”

Benim gibi bir karınız varsa

dört bir çevresi vuruk ve çiziklerle

çarpar ve hala da çarpmaya devam

dolu! Şerit değiştirirken ayna

da anlatayım. Arabasına top attılar

ediyor! Son günlerde arabasına

kullanmadığından, geri geri

diye mahallede kovalamadığı

televizyon bağlatmak için tutturdu.

giderken zahmet edip arkasına

çocuk kalmadı. Ha bir de arabasına

“Doğru dürüst süremiyorsun

bakmadığından ön arka

yaslanan birisini görmesin! Açar

bile televizyona ne yapacaksın?”

tamponlar, stop lambaları, ön

pencereyi, çıkarır başını dışarı ve

diyecek oldum, bir aydır benimle

farlar yan sanayisiyle değiştirilmiş

“Madem istiyorsunuz onları

“Araba ne durumda mıydı?

“Yani her gün yıkattığından

durumda. Kaldırımlara sürte

“Bu sabaha kadar keyfim

karıma yeni bir araba alacağım!”

sürte, çukurlara gire çıka jantlar

gayet iyiydi efendim. Ne

göçmüş, lastikler kabaklaşmış,

yaptığımın henüz bilincinde

maruzatım da bu zaten. Acaba

rot balans dersen, Allaha emanet.

olmadığımdan mutlu mutlu

diyorum ileriki aylara mahsuben

Bizim sadece ruhsata uzanmak

sırıtıyordum.”

biraz avans çekebilir miyim?

için ayda yılda bir kullandığımız üst güneşlik aynası, makyaj için günde elli defa indirip

“Aynen efendim. Bir nevi sarhoşluk diyebiliriz.” “Nasıl mı ayıldım? Gazetede

kaldırdığından yalama olmuş

bir haber okudum ve anında

halde. Ön taraftaki koltuklar,

kendime geldim!”

torpido ve kapı döşemesi sürekli

“Haber; kelimesi kelimesine

makyaj yaptığından pudra,

şöyleydi efendim: Alışveriş

allık, ruj gibi lekelerle kaplı.

merkezinde sergilenen arabayı

Bütün bunları saymazsak iyi

isteyen kadın, kocasına sözünü

durumda! En azından anahtarı

dinletemeyince tekme tokat girişti.

çevirdiğinizde gidiyor!

Zavallı adamı karısının elinden

“İnanın doğru m efendim. Ben Korkmaz Gözükara, eşimin

güvenlik görevlileri kurtardı.“ “Gülmeyin efendim.

arabasını, eşimin haberi olmadan

Kelimesi kelimesine doğru! Bana

sattım!”

inanmıyorsanız internete girip

“Sorun olmadı efendim, zira

araştırabilirsiniz. Olmayan bir

alırken “İşlemlerle uğraşamam,

araba için kocasına girişmiş.

sen hallet.” dediğinden ruhsatı

Bir de tapulu arabasını sattığını

kendi üzerime çıkartmıştım. Bu

öğrenseydi ne yapardı? Bu

yüzden satışı kolay oldu. Zaten ilk

haberi okumadan önce zaten

arayana hiç pazarlık yapmadan

huzursuzdum, okuyunca

verdim. Akşam eve gittiğimde

tamamen ayıldım ve “Ben ne

haliyle arabayı sordu. “Tamiri

yaptım?” dedim. Anlayacağınız

uzadı. Birkaç gün kalacak.”

efendim izni keyfimden değil

dedim. Bu arada nasıl keyifliyim,

can güvenliğimi sağlamak için

anlatamam. Sürekli olarak

istiyorum.”

Biliyorsunuz bu şirkette yirmi yıldır çalışıyorum. Borcumu azar azar öderim.” “Demek şirketin de durumu kötü! Canınız sağ olsun efendim.” “Şimdi ne mi yapacağım? Madem siz vermiyorsunuz mecburen bankadan kredi çekeceğim, sonra da galeriden karıma aynı arabanın bir üst modelini alacağım. Sebebini sorarsa da “Durumu kötüydü. Sana kıyamayıp yenisini aldım!” diyeceğim. “Faizlerin durumunu elbette biliyorum efendim, ama öte yandan hayatım söz konusu! Borcu ek iş filan bulup bir şekilde öderim, ama can öyle mi?” “Nerede efendim? Bırakın teşekkür etmeyi aksine “Madem değiştirecektin neden fikrimi almadın? Zevkime göre bir şey alırdım!” diye söyleneceğinden eminim. Ne var ki sadece söylenecek, öldürmeyecek!”

içimden kıs kıs gülüyordum.

“Yok efendim! Nereye

Evlendiğimizden beri ilk defa

kaçacağım? Olayı öğrendiğinde

huzur içinde uyudum desem yalan iğne deliğine bile girsem beni söylememiş olurum.”

“Param yok tabi ki! İkinci

bulur ve canıma okur! Gidip

“Neyse efendim sizi daha fazla rahatsız etmeyeyim. Malum gün kısa ve önümde yapacak çok iş var.”

Oyun İnceleme...

Yusuf Gürkan

Herkese Selamlar! X Oyun köşesinin ikinci sayısına hoş geldiniz. Umarım her şey yolundadır ve keyfiniz çok iyidir. Yine bomba gibi bir ayda beraberiz. Bu ay ilk incelememi yazacağım. Yeni oyunlar keşfedeceğiz, video oyun dünyasında kaybolacağız. Hazırsanız başlayalım.

X OYUN 2- Konsol Rehberi

erkese Selamlar! X Oyun köşesinin ikinci sayısına hoş geldiniz. Umarım her şey yolundadır ve keyfiniz çok iyidir. Yine bomba gibi bir ayda beraberiz. Bu ay ilk incelememi yazacağım. Yeni oyunlar keşfedeceğiz, video oyun dünyasında kaybolacağız. Hazırsanız başlayalım. Tekrar hatırlatmak isterim ki; yusufgurkan@hotmail.com.tr Adresine e-posta atıp incelememi istediğiniz Xbox One veya Xbox 360 oyununu yazabilir, görüşlerinizi, köşeyle ilgili önerilerinizi iletebilirsiniz. 3. Sayıda görüşmek üzere. Yeni Çıkacak Oyunlar; Xbox One: 1. My Hero One’s Justice 2 (13 Mart) 2. Doom Eternal (20 Mart) 3. Doom 64 (20 Mart) 4. Doom Eternal (20 Mart) 5. Bleeding Edge (24 Mart) 6. Moons of Madness (24 Mart) 7. One Piece: Pirate Warriors 4 (27 Mart) 8. The Complex (31 Mart)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 1. 2. 3. 4. 5.

Play Station: My Hero One’s Justice 2 (13 Mart) Nioh 2 (13 Mart) MLB The Show (17 Mart) Doom Eternal (20 Mart) Doom 64 (20 Mart) Doom Eternal (20 Mart) Moons of Madness (24 Mart) One Piece: Pirate Warriors 4 (27 Mart) Nintendo Switch: My Hero One’s Justice 2 (13 Mart) Doom Eternal (20 Mart) Animal Crossing: New Horizons (20 Mart) Doom 64 (20 Mart) Doom Eternal (20 Mart) 50

6. Saint’s Row IV – Reelected (27 Mart) 7. One Piece: Pirate Warriors 4 (27 Mart) 8. The Complex (31 Mart) The Elder Scrolls V: Skyrim Special Edition- İnceleme The Elder Scrolls Dünyası sakinleri! Yeterince Oblivion ve Skyrim oynadınız, şimdi sırada daha özel bir deneyim var. Skyrim Special Edition var. Öncelikle söylemek gerekli ki; Oyunu Xbox One’ da oynadım. Grafikler kesinlikle çok iyi olmamış. Sadece Landscape (Manzaralar) biraz geliştirilmiş. Işık ve gölgeler düzeltilmiş. Bunun dışında pek değişen bir şey yok. Tabi Special Edition’ un içinden mod yükleyebilir. Community Mods kısmından ücretli modlara bakabilir. (Her ay ayda bir tanesini ücretsiz veriyor.) Veya modsuz olarak oyununuzu oynayabilirsiniz. Şunu öncelikle belirteyim mod kurarsanız başarımlar kapanıyor. Bu berbat kararından dolayı Bethesda’ yı ayakta alkışlayalım. Oyunun hikayesi, hepimizin bildiği gibi; idama götürülen bir kişi olarak Helgen yakınlarında yakalanmamızla başlıyor. At arabasıyla idam edileceğimiz yere doğru götürülüyoruz. O sırada yakalanmış bir Fırtınapelerin askeri ve Skyrim topraklarının isyancıları Fırtınapelerin’lerin lideri Ulfric Stormcloak ve birkaç Fırtınapelerin askeriyle tıngır mıngır gidiyoruz. Helgen’ e vardığımızda General Tullius diye birinin de orada

olduğunu görüyoruz. Bu kişi ise İmparatorluk Lejyonunun lideri. Kendisi Fırtınapelerin isyanını bastırmak için Skyrim topraklarına geliyor. Biz tam idam edileceğimiz anda Cihan yiyen Alduin adlı ejderha tarafından kellemizi uçurmaya çalışan cellat saldırıya uğruyor. Bir an bir kaos oluyor ve idam edilmekten kurtuluyoruz. Nord ırkından bir Fırtınapelerin askeri kaçmamıza yardım ediyor. Oyunun hikayesi kısaca böyle. Dilersek İmparatorluk askeri olan Hadvar ile Dilersek Fırtınapelerin asker Ralof tan birini seçip (Hadvar’ı seçin güvenin bana) Hikayemize başlıyoruz. Geri kalan hikâyede ise; “The Elde Scrolls” yani seriye de adını veren. Kadim Parşomenler de burada devreye giriyor. Oyun serisinin ismini oluşturan Ejderha Kadim Parşomeni Kehanetine göre; “Son Ejderdoğan’ın Cihan yiyen Alduin’ i durduracağı ve Tamriel’ i yok olmaktan kurtaracağı” yazıyor. Tabi bir kehanet şeklinde. Daha sonra DLC’ leri oynadığımızda Vampirlerin kehanetini yazan bir de Kan Parşomeni bulunduğunu. Pek çok parşomenin olduğunu ve bunların oyun serisinin adı olan: The Elder Scrolls’ u ortaya çıkardığını öğreniyoruz. Kadim parşomenler Tanrıların dilinde yazılan özel ve ölümlülere anlamsız gelen çok farklı kehanet yazıtları. Öncelikle hikâye yani senaryo görevlerini istersek takip edebiliyoruz. Günlüğümüzü açmamız ve görevlerimize bakmamız yeter. Ana senaryo

haricinde yan senaryoları da macera günlüğümüzden görebiliyoruz. Size tavsiyem Ana Görevler/Yan Görevler/DLC’ ler şeklinde gitmeniz. Çünkü yalnızca yan senaryo görevlerini yaparak güçlenirseniz. Unutmayın ki Level Scalling sistemi Oblivion’ dan beri seride bizimle, bu sebeple başınız ağrıyabilir. Düşmanlarınız da sizinle birlikte level (seviye) atladığı için. Feci şekilde dayak yiyebilirsiniz. Oyunda başka RPG’lerde bulunmayan bir özellik olarak Daedrik Artifact görevleri var. Daedrik Prensler Oblivion aleminde hüküm süren Şeytani tanrı benzeri varlıklar. (Daedra’ ların karşıtı Aedralar Evren yaratılırken kendinden parça verirken, Daedralar evren yaratılırken hiçbir şey yapmadı ayrım buradan doğuyor) Daedraların şanlı Artifaktleri yani özel eşyaları var. Aynı şekilde Aedra’ların da var. Daedra Eşyalarını özel yapan ise harika görevlerden sonra elimize geçmesi. Ve elde etmesi kıymetli eserler olması. Biraz da Irklardan bahsedelim. Genellikle Skyrim oyunu konu alan coğrafi bölge olduğu için. Nord açılabilir. Peki diğer ırklar ne işe yarar? Şöyle anlatayım. Önce Vahşi ırklardan bahsedelim; Argonian’ lar; Kertenkele ve insan arası bir ırk olan kusursuz Hırsızlardır. Kasa yağmalayıp, cep boşaltmak isterseniz ırkınız Argonian. Khajitler; Kedi ve insan kırması, kusursuz suikastçılardır. Suikast uzmanlık alanınız ise, Arbalet veya yay ile sinsi bir şekilde

pusu kuracaksanız ırkınız bu. Elf Irklarına geçelim; Yüce Elfler; fazladan magicka (büyü için gereken enerji) ile doğarlar doğal olarak iyi büyücülerdir. Büyücü olmak istiyorsanız ırkınız bu. Kara Elfler; ateşe karşı dirençlidirler. Nightblade olmaya elverişlidirler. Yani doğal olarak yıkım büyüsü uzmanıdırlar. Yıkım büyüsü ve suikastçı büyücülük ile ilgiliyseniz ırkınız Kara Elf. Orman Elfleri ise; Tamriel’ in en iyi okçularıdır. Ok ve yay kullanımında onlardan iyisi çıkmaz. Okçu olmak isteyenler Orman Elfi ırkını seçsin. Son Elf Irkımız ise tam olarak Elf olmayan Elf ’lerden türemiş olan çirkin mi çirkin yenilmez Ork’lar; Orkl’ar dan çok iyi Berserk olur iki elinize birer balta alın ve rakiplerinizi doğrayın. İnsan Irklara gelirsek Redguard yani Kızılmuhafızlar; Zehire %50 dirençlidir. Yani iyi Spellsword olurlar kuvvet yenileme gücüyle birlikte gelirler yani kaçırmayın. Nordlar ise; Skyrim topraklarının yerli halkıdır. Soğuğa dirençlidirler ve Savaş narası gücünü kullanarak düşmanlarını korkutabilirler. Savaşçı olmak isteyen kaçırmasın. Irklar ve özellikleri bu kadardı. Oyunun asıl özelliği ise açık uçlu bir oynanışa sahip olması. Yani bir oyununuzda Hırsız olduysanız diğer oyununuzda da

“Acaba Berserk Ork açsam nasıl olur?” diye merak edersiniz. Sizi her türlü başında tutmak için yeter de artar bile. Yani tekrar oynanabilirliği çok yüksek bir oyun kendisi. Önce hikâyeyi bitirin ama bu da yetmeyecek. İnanın bana, ana senaryonun bir yerinde; “Acaba başka şekilde oynasam nasıl olurdu?” diye merak edip baştan başlayacaksınız. Skyrim bunu hep yapar oynamaktan bıkınca yine sıkıntınızı yeniden oyuna girerek gidermek isteyeceksiniz. Yani Skyrim den sıkılıp yine Skyrim oynayacaksınız. Çünkü oyun bitmiyor bir sonu yok ve sizin kararlarınızla şekilleniyor. Oyunda Game Over olmadığı için. Başarısız görevleriniz de olacak. Yanlış seçimleriniz de olacak. Tıpkı gerçek hayat gibi. Seviye atladıkça düşmanlarınız da seviye atlayacak ve sizi zorlayacaklar. Oyunun zorluğunu istediğiniz zaman ayarlar dan değiştirebilirsiniz. Oyunun çeviri modu sayesine Oyunu Türkçe oynayabilirsiniz. Modu bulmak için Mods Ekranındayken Arama kutucuğuna “Turkish” yazmanız ve ilk çıkanı indirmeniz yeter. Oyunun beni büyüleyen yanını sizinle paylaşmasam olmaz. Oyun adeta size yaşamak için ikinci bir evren; “The Elder Scrolls” evrenini sunuyor. Bu evren büyüleyici 52

olduğu kadar zorlu ve sert bir yer. Bu sebeple belki de oyunu Steam’ de 900 saat Xbox One’ da ise 12 gün boyunca oynadım. Size adeta sanatsal güzelliğiyle sihirli bir dokunuş yapan ikinci bir hayat vermesi. Bu hayatınızda gerçek te ki sıkıcı hayatınızdan uzak bir şekilde. Ormanda kamp yapan bir Ork olup iz sürebilir. Düşmanlarınızı kininizle takip edip en ummadıkları anda onları gafil avlayıp yere serebilir. Maceranızı yaşadıktan sonra kampınıza çekilip öğlen vakti avladığınız geyiği düşmanınızdan çıkan şarabı kafanıza dikebilir. Sonra gece olunca vurup kafayı yatıp uyuyabilirsiniz. Gördüğünüz üzere gayet de alternatif yaşam olabilen bir sanat eseri diyorum oyun demeye dilim varmıyor. Oyunun eksilerinden biri de “Modsuz pek bir şeye benzememesi” Evet oyunu geliştirecek pek çok hayran yapımı mod bulunuyor. Bunları “Mods” seçeneğine ana menüdeyken tıklayıp ulaşabilirsiniz. Community Mods ise ayrı bir felaket Bethesda’ nın ikinci korkunç kararı. Oyunun yapımcısı hangi akla hizmetse Community Mods diye bir şeyi (Bu Legendary Edition’ da yok.) Oyunun Special Edition sürümünde hayata geçirmiş. Oyunun Lore’ u ile ilgili çeşitli

eklemleri gerçek parayla satışa sunmuş. Eh be el insaf Bethesda adlı paragöz firma kim para versin bunlara? Hayranlar zaten senin yaptıklarından çok daha iyi Lorefriendly modlar yapıyor. Kim para vericek bunlara. Yakışmadı sana kaç yıldır oyunlarını oynuyoruz. Sesler ve müzikler gayet başarılı. Ses efektleri yerinde ve doğruyken. Müziklere ayrı bir parantez açmak istiyorum Müzikler gerçekten inanılmaz. Yıllardır ilk defa bir oyunun müziklerine âşık oluyorum. Unutulmaz müziklere imza atılmış tebrikler. Hatta arada oyunda değilken bile açıp dinliyorum. O Far Away Horizons nedir be arkadaşım. Geceleri çalan Secunda adlı parça. Oyunun giriş müziği olan Dragonborn Comes. İnternette pek çok Cover’ı var. Ana tema müziğinin en iyisi tabi. Tatlı gülüşü, ipeksi sesi ve eski gitarıyla kalbimizi çalan Malukah’ ın coverı. Dinleyince insanın tüyleri ürperiyor. Tabi pek çok

Metal coverı da yapıldı esere. Mutlaka dinleyin hepsi ayrı epik. Sonuç olarak; verdiğiniz parayı sonuna kadar hak eden. Konsol oyun kütüphanenizde mutlaka bulunması gereken bir baş yapıt. İlk incelemeyi en sevdiğim oyundan yapayım dedim. Biliyorum eski bir oyun ilerleyen zamanlarda daha yeni oyunlara bakacağız. Serinin diğer oyunları Oblivion’ı da Türkçe oynayabilir. Ondan da önceki oyun Morrowind’ in Türkçe yama çalışmasının çıkmasını bekleyebilirsiniz. Bol oyunlu günler dilerim. Tabi oyun oynamadan önce sorumluluklarınızı yerine getirdiğinizden emin olun. KARAR: Artılar (+): Açık Dünya hissi, seçimlerde özgürlük, diyaloglar, karakterler, yaşayan bir dünya hissi vermesi, iyi bir evren, olması, ambiyans, atmosfer, müzikler Eksiler (-): Community Mods adı altında paralı mod satılması, 53

bazen çileden çıkaran yapay zekâ, buglarla dolu olması, special editiona yönelik pek değişiklik olmaması Puan: 100/78 Yeni Nesil Konsollara Merhaba! Yakın zamanda basına sızdırılan gizli görsellerde. Microsoft’un Xbox Series X ve Sony’ nin de Play Station V üzerinde çalıştığı ve görsel tasarımları sızdı sizde bir bakın. Nasıl beğendiniz mi? Neler düşündünüz? Mart ayında Sony’ nin PSV’ i resmi olarak duyuracağı bekleniyor. Microsoft cephesinde sessizlik ne zaman resmi olarak bozulacak belli değil. Yeni nesil konsolları tüm oyuncular büyük bir merakla bekliyor. 2020’ nin ortalarında resmî açıklamalar bekleniyor. Belki de 2021’ de yeni konsollarımıza kavuşuruz kim bilir? Ama beni bırakın kendi köşemde, biraz daha. Xbox One’ ı yeni aldım doyamadım henüz.

Ahmet Yılmaz Arşivinden teşekkürlerimizle.

SON

Öykü...

Bediha Yılmaz

Onunla ilk karşılaştığımda henüz 3 yaşındaydı. Annesiz, babasız ve özellikle korumasızdı. Herkesin hayatı kendine münhasır ya, onunki de öyleydi. 3 yıldır dünyada yiyen, içen, uyuyan, uyanan, gezinen bir varlık neler yaşamış olabilirdi ki?

ÇARESİZ ÇIĞLIK

nunla ilk karşılaştığımda henüz 3 yaşındaydı. Annesiz, babasız ve özellikle korumasızdı. Herkesin hayatı kendine

münhasır ya, onunki de öyleydi. 3 yıldır dünyada yiyen, içen, uyuyan, uyanan, gezinen bir varlık neler yaşamış olabilirdi ki? Çocukların, beslenmenin yansıra öncelikli olarak aradığı güven ve korunma duygusu zedelenmişti. Daha 2'5 yaşındayken annesi uzaklara gitmişti. Onu sevdiğini söyleyen ama asla bakımını üstlenmeyen insanlarla aylar geçirmişti. Anlatıldığına göre bahçede bulduğu sebze kabuklarıyla, hayvanlara atılan ekmek kırıntılarıyla karnını doyurduğu olmuştu. Ne mutlu ki çok küçük yaşta yaşamıştı bunları. Hayatı film şeridi gibi gözünün önünden geçerken bu sahneler orada olmayacaktı. Peki ya ruhu? Ruh nasıl unutacaktı! İçindekileri cümleye dökemiyordu. Nefes alırken cümleler kuruyor, nefes verirken kurduğu cümlelerden vazgeçiyordu. Zaten çok fazla anlatmak istemiyordu. Bir gün, beyaz kilotlu çorap üzerine mavi kot elbisesini giydirip, simsiyah saçlarını güzelce tarayıp, incecik bir o kadar da kibar tokasını

İllüstrasyon- Mehmet Kaan Sevinç

taktık. Uyuturken masallar

'çok huzurlu' dediğimiz bir anda

söyledim. Bu yaptığımın 'güvenli

anlattığı, karnını doyurmayı ihmal

tiz sesiyle çığlık çığlığa bağırmaya

sarılma biçimi' olduğunu sonradan

etmediği, sırlarını paylaştığı ve

başladı. Aynı zamanda gözlerinden

öğrenecektim.

yanından asla ayırmadığı Ayşe

oluk oluk yaş akıyordu. Sadece

bebeğini aldık. Yedek kıyafetlerinin

kuru bir çığlık değil, içindeki

olduğu küçük sırt çantasını hazır

yaranın isyanı, ses bulmuş haliydi.

edip teyzeme gittik.

Yarası çok derindi. Yarası çok

Teyzem teyzesi, halam

büyüktü. Boyundan bile büyük,

halasıydı onun. Kısa zamanda

kocamandı. Uzun uzun, sesi

sülalemizin bir parçası olmuş,

kısılana kadar bağırdı. İnanır

küçücük yaşı ve kocaman yüreğiyle

mısınız sesi hiç kısılmadı.

yanımızda yerini almıştı. Kendisi

Karnı acıkınca gelebilir miydi

Böyle ne kadar zaman geçtiğini hatırlamıyorum. Hatırladığım tek şey çaresizlik. Ne var ki çaresizliğimin eylem yapmanın önüne geçmesine izin vermedim. Aklıma gelen ilk güven tablosunu çizip uyguladım. İyi geldi, iyi geldim. Dakikalar sonra çığlıkları

de hiç yadırgamamıştı. Bu hali

annesi? Uyku vakti geldiğinde

bizleri bir nebze rahatlatıyordu

yatabilir miydi babasıyla? Yoktu bir

yavaş yavaş yok olunca hepimiz

elbette. Ev onun, odalar onun,

çaresi. O da kendi çaresini buldu;

rahat bir nefes aldık. O da

duygular ona dair, planlar onun

bağırdı.

yorulmuş olmanın verdiği etkiyle

içindi. Teyzem güler yüzüyle karşıladı

Annem, teyzem, ben; hepimiz telaş içinde ona bakıyorduk.

bizi. En çok da onu. Kucağındaki

Minnacık yüreğine sığmayan, fazla

ayşe ile birlikte sarıldı. İkisi hatta

gelen o ateşi nasıl söndürürüz diye

belki ayşe dahil üçü birden çok

düşünüyorduk.

mutluydu. Sevgi selinin ardından

İlk aklıma gelen sarılmak oldu.

kollarımın arasında uykuya geçti. Uyumak iyi gelecekti. Belki güzel rüyalar görecek, belki de iç çekişleri geçecekti. Kısa süreliğine… Hiç unutamıyorum bu anıyı.

içeriye girdik. Onun için özel

Geçtim arkasına, kaskatı kesilen

hazırlanan masada güle oynaya,

minik bedenini kucağıma aldım.

hoş sohbet ile yemeğimizi yedik.

Sırtını göğsüme dayadım. İki elimi

Yemek faslı bittikten sonra

karnında birleştirerek sıkı sıkı

büyükler koltuklara geçti. O da

sarıldım. Sol kulağına yaklaşarak

Çaylarımızı yudumlarken gelecek

oyuncağıyla oynamak için kendine

"Biz burdayız. Yalnız değilsin. Sen

yaz için planlar yapıyoruz. O artık

bir alan seçti.

güvendesin." Gibi kısa cümlelerle

kendini ifade edebiliyor. Buna çok

iyi hissetmesi için bir şeyler

seviniyoruz...

Uzun zaman sonra ilk defa

Günler birbirini kovalayarak öylece geçip gitti. 9 yıl sonra, şimdi bugün balkonda oturup sohbet ediyoruz.

Çizgi Roma’nın Cenneti Belçika’dan Çizgili Haberler...

Erol Bostancı

Standaard Uitgeverij, merkezi Antwerp'te bulunan Belçikalı bir kitap ve çizgi roman yayıncısıdır. Standaard Uitgeverij yayıncısı, 2010 yılında Hollandalı grup WPG Uitgevers ile birleşti, ancak isim bir baskı olarak korundu.

BELÇİKA FLAMAN BÖLGESİNDE YAYINLANAN BİR KAÇ ÖRNEK ÇİZGİ ROMANLAR

tandaard Uitgeverij, merkezi Antwerp’te bulunan Belçikalı bir kitap ve çizgi roman yayıncısıdır. Standaard Uitgeverij yayıncısı, 2010 yılında Hollandalı grup WPG Uitgevers ile birleşti, ancak isim bir baskı olarak korundu. 2018’de WPG Belçika, Manteau, Davidsfonds ve M-Books dizileri ile standart bir yayıncı olarak tekrar bağımsız oldu. Kurucular daha sonra WPG Belçika CEO’su Jeroen Overstijns, eski WPG şefi Koen Clement, girişimci Pieter Lambrecht ve De Mensen Maurits Lemmens ve Raf Uten’in kurucu ortaklarıydı. Hollanda ile ilişki, De Bezige Bij ve AW Bruna’nun Belçika Flaman bölgesindeki temsiliyle sağlandı. 2019 yılında Standaard Uitgeverij’in 1 Ocak 2020’de çizgi roman yayıncısı Ballon Media ile birleşeceği açıklandı. Birleştirilmiş şirket Standaard Uitgeverij olarak adlandırılacak. Bu şekilde iki komedi dizisi Gil et Jo, Bob et Bobette bir çatı altında bulunur. Standaard Uitgeverij yayıncısı bastırdı çizgi roman serileri (bazıları fransızca yayınlanıyor) : Bob et Bobette (Suske en Wiske), Le Chevalier rouge (De Rode Ridder), Bessy, Fanny et Cie (De Kiekeboes), Urbanus, Néron (Nero), F.C. De Kampioenen ve Vertongen & Co. 2005’te Bob et Bobette (Suske en Wiske)’nin 60. yıldönümü, 2007’de Fanny et Cie (De Kiekeboes)’nin 30. yıldönümü, 2008’de Urbanus’un 25. yıldönümü ve 2009’da Le Chevalier rouge (De Rode Ridder)’nin 50. yıldönümü. Flaman çizgi roman manzarasında popüler çizgi romanlar yayınlamanın yanı sıra, Standaard Uitgeverij yayıncısı sıklıkla P’tits Bob et Bobette (Klein Suske en Wiske), W817, Orphanimo, De grappen van Lambik, Pit ve Puf, Plankgas ve Plastronneke, Amoras gibi yeni girişimleri de başlattı. 13 Şubat 2008’den beri Şirinler (Les Schtroumpfs(De Smurfen))’in albümleri de yayıncı Standaard Uitgeverij tarafından yayınlandı.

HECTOR LEEMANS Doğum yeri : Temse (Belçika) Doğum tarihi : 28 Ocak 1950 Flaman çizgi roman yazarı ve çizeridir. 20 senesinde Hec Leemans 70ci doğum gününü kutlayacak. 50 yıldır çizgi roman dünyasında çalışıyor. 250 çizgi roman albümden fazla bastırdı ve 15 milyon nüsha satıldı. Uzun süredir devam eden iki çizgi romanı (Bakelandt tarihsel olarak gerçekçi bir seri ve komik serisi F.C. De Kampioenen) kariyerini belirledi. Hec Leemans ayrıca Circus Maximus, Nino, Kowalsky, Keizer Karel ve W817 gibi çizgi romanların senaristi ve / veya çizeridir. Aynı zamanda Brüksel’deki Belçika Çizgi Roman Merkezi’nin (Centre belge de la bande dessinée) ve orijinal olarak Flaman karikatüristleri ve çizgi roman çizerleri profesyonel derneği olan Comic Strip Guild’in kurucularından birisi dir. David Steenhuyse yönetiminde, Hec Leemans kariyerine devam ediyor ve geçmişte ve şimdi önemli seçimler ve toplantılar, pişmanlık ve memnuniyete dikkat ediyor. Çizgi roman mesleğine ve çizgi roman manzarasına bakışını paylaşıyor. David Steenhuyse, 2020’de 20 yılını kutlayacak olan Stripspeciaalzaak.be’nin genel yayın yönetmeni. 2009’da “Belçika Çizgi Roman Merkezi’nde yürüyen bir hikaye anlatıcısı olan Leemans Leemans dan” (Leemans de Leemans, un conteur qui a marché au Centre belge de la bande dessinée) sergisinin küratörü oldu. 2018’de Standaard Uitgeverij (merkezi Antwerp’te bulunan Belçikalı bir kitap ve çizgi roman yayıncısıdır) için tam Nino baskısının arka plan dosyasını yazdı. Stripspeciaalzaak, Belçika Flaman Bölgesinde ve Hollanda’da çok sayıda çizgi roman mağazaların için bir şemsiye kuruluştur. Amacı, ulusal ve uluslararası çizgi roman dünyasını günlük olarak güncellenen web sitesi aracılığıyla bilgilendirmektir. Hec Leemans’nın ilk ticari çizgi romanı, 1969’da başlayan Circus Maximus’ta bir gag dizisiydi. Bu Hollandalı çizgi romanlar dergisi Eppo’da (1977) ve daha sonra Spirou ile Suske ve Wiske haftalık dergilerinde yer aldı. En çok Bakelandt çizgi romanı ile tanınır. Bu dizinin ilk makalesi 20 Ekim 1975’te Het Laatste Nieuws ve De Nieuwe Gazet gazetelerinde yayınlandı. Senaryolardan Daniël Jansens sorumluydu, ancak onun ölümünden sonra Hec Leemans da senaryolardan sorumluydu. 1990 yılında iki yeni çizgi roman dizisini çıkarttı : Nino ve Kowalsky. 1997’de Hec Leemans, benzersiz FC De Kampioenen serisinden karakterlerle bir dizi çizgi roman üretti. Televizyon dizisinin büyük popülaritesi sayesinde, aynı başlıktaki bu esprili dizi de başarılı oldu. Tom Bouden bu dizide ona yardım etti. 1977’de Hec Leemans ve Daniël Jansens Stripgidsprijs ödüllü (bugün Bronz Adhemar ödüllü) aldılar. Bu ödül, Belçika Flaman bölgesinde çizgi roman adına en yüksek ödüllüdür.

2020 senesinde Hec Leemans 70ci doğum gününü kutlayacak. 50 yıldır çizgi roman dünyasında çalışıyor. 250 çizgi roman albümden fazla bastırdı ve 15 milyon nüsha satıldı.

ROXELANE

Tarihte farklı dönemlere iz bırakan kadınların, Delcourt yayınevinin Kan Kraliçeleri koleksiyonunda keşfedin. Roxelane la Joyeuse, 16. yüzyılın başlarında Kanuni Sultan Süleyman'ın eşi Sultan Hürrem'in hayatına adanmış tarihi bir çizgi romanın ilk cildi.

eni bir çizgi roman albümü basımı (26 Şubat 2020) : Reines de sang - Roxelane, la joyeuse (volume 01) Kan Kraliçeleri– Hürrem sultan (cilt 01) Senarist : Virginie Greiner, çizer : Olivier Roman ve renklendirici : Filippo Rizzu Yayınevi : Delcourt. Aliénor 6 cilt, ilk yayın tarihi : 4 nisan 2012, Frédégonde 2 cilt, ilk yayın tarihi : 8 ekim 2014, Kleopatra 3. cilt 22 ocak 2020 tarihte çıktı, Catherine de Médicis, Les Trois Julia (Üç Julia’lılar), Constance d’Antioche’den sonra ... İşte Hürrem sultan. Hükümdar, burjuva ya da halkın kadınları, iktidar için susuzluklarını gidermek için hiçbir şeyden çekinmeyecekler… Tarihte farklı dönemlere iz bırakan kadınların, Delcourt yayınevinin Kan Kraliçeleri koleksiyonunda keşfedin. Roxelane la Joyeuse, 16. yüzyılın başlarında Kanuni Sultan Süleyman’ın eşi Sultan Hürrem’in hayatına adanmış tarihi bir çizgi romanın ilk cildi. Güçlü bir kahraman ve görkemli, çok renkli görüntüler tarafından taşınan iyi tempolu bir hikaye. Harem, şehvetli ama acımasız bir evren Kan Kraliçeleri koleksiyonundaki diğer biyografik çizgi romanlarda olduğu gibi, kadın bedenleri oldukça basmakalıp bir şekilde temsil ediliyor. Ancak burada, harem evreninin, bedenlerin erotikleşmesine özellikle iyi borç verdiğini itiraf etmeliyiz. Bu çizgi romanda, Hürrem sultan hırslı ve asidir, yine de alçakgönüllülüğü nasıl göstereceğini biliyor, bu da onu karmaşık ve ilginç bir kahraman yapıyor. Görkemli dekorasyonlar Topkapı Sarayı, Bin Bir Gecenin gerçek bir sarayı olarak temsil edilir. Zarif mimari detaylar ve kostümlerin parıldayan renkleri, harem kadınlarının esaretinin üzücü gerçekliği ile tezat oluşturuyor. Değişken boyutlu çizim kareler kullanarak ve bazen bunları çok estetik bir şekilde kısmen üst üste bindirerek, çizer Olivier Roman ve etkili Virginie Greiner’inin diyaloglarla birleştiğinde eylemi iyi düzenleyen 3D efektler oluşturur. 1ci cildin sonunda, Hürrem sultan padişahnın resmi favorinin statüsüne yaklaşıyor, ancak düşmanları Kanuni Süleyman’ın çevresinde eksik değil. Hürrem sultan hedefine ulaşıp ulaşmayacağını bilmek için 2. cildin beklenmesi gerekecek. 71

TRACNAR ET FARIBOL

eni bir macera çizgi roman (Ortaçağ fantezisi) : Tracnar et Faribol : tome 1 : Vagabondage en contrées Légendaires (Tracnar ve Faribol : 1 bölüm : Efsanevi Topraklarda Haytalık Senaryo ve çizim : Benoît du Peloux, Yayınevi : Bamboo Baskı tarihi : 25 Mart 2020).

Aksiyon ve sihir dolu bir hayvanlar macerası !

Hayvan çiziminde uzman olan Fransız senarist ve çizer, Benoît du Peloux, Maine-etLoire'da Longué'de doğdu. Bir çiftçinin oğludur ve pastoral manzaralar, hayvanlar ve özellikle atlar arasında bir ortamda yaşadı. Ekonomik bilimi okumaya başladı. Yalnız desen çizmeyi öğrendi, rotayı değiştirdi ve sanatsal bir mesleğe başladı.

Konsept : İki karşıt kahraman (iki haydut), Tracnar ve Faribol, sihir, büyücülük ve büyülü varlıkların olduğu bir ortaçağ atmosferinde yaşıyorlar. Biri kurnaz ve sempatik Faribol, diğer aptal ve kötü Tracnar. Sürekli olarak iki haydutumuzu sanrılı maceralara çıkmaya ve beklenmedik şekilde buluşmaya yönlendiren “iyi bir kazık” arıyorlar. Hayvan çiziminde uzman olan Fransız senarist ve çizer, Benoît du Peloux, Maine-et-Loire’da Longué’de doğdu. Bir çiftçinin oğludur ve pastoral manzaralar, hayvanlar ve özellikle atlar arasında bir ortamda yaşadı. Ekonomik bilimi okumaya başladı. Yalnız desen çizmeyi öğrendi, rotayı değiştirdi ve sanatsal bir mesleğe başladı. Yayıncılarla yaklaştı ve iş kariyerini mizah çizimleri başladı. Bu desenleri bir albüme dönüştürdü “Mes plus belles chasses et Humour à courre”. 1993’te Je Bouquine yayınevi için, Marcel Aymé’nin yazdığı Les Contes du chat perché kitabı resimledi. Onun ilk çizgi roman albümü Triple galop : tome 1 (Dört nala : birinci bölüm) Bamboo yayınevi 27 şubat 2007 senesinde piyasa ya çıkartı. Bu çizgi roman senaryosunun yazarı Michel Rodrigue dir. Evet, atın en güzel fethi insandır. 11 eylül 2019 tarihte, Triple galop 15ci bölümü yayınlandı. Voir aussi Triple galop Christophe Cazenove (Auteur) Benoît Du Peloux (Dessinateur) Paru le 11 septembre 2019’deki ilk çizgi romanıdır. Daha sonra Mes plus belles chasses ve Humor à courre albümlerinde toplandı. 1993’te Marcel Aymé’nin Je Bouquine için Les Contes du chat perché’yi resimledi. İki yıl sonra Le Vagabond des limbes dizisinde Godard ve Ribéra’ya yardım etti. 2000 yılında Batı Rüzgar Avrupalılara Açıklanan At Mini Rehberi ve Avrupa’yı yarattı. Aynı zamanda kahramanlık-fantazi üçlemesi Eternity İksiri ve Fairyland Efsaneleri’nin illüstratörünün yazarıdır. Triple dörtnala Bamboo’deki ilk çizgi romanıdır. 73

TRACNAR VE FARIBOL Cilt 1 Çizim: DU PELOUX Renk: DU PELOUX Yayın: 25 Mart 2020 Bir zamanlar depresif bir kral vardı. Bir zamanlar, güce aç bir cadı tarafından baştan çıkarılmasına izin veren depresif bir kral vardı. Bir zamanlar iki küçük haydut vardı, Tracnar ve Faribol, düşük seviyeli soyguncular, reziller ve vicdansız, yollarının kralın tek kızı Prenses Felicity’nin geçeceğini hayal etmekten çok uzaktı. Bir zamanlar ruhu Perfidy’de sıkışmış bir prenses vardı. Bir zamanlar Charles Perrault veya Grimm kardeşlerin tarih yazmaktan hoşlanacağı ve size anlatacağımız bir hikaye vardı. Dessinateur humoristique, spécialiste du dessin animalier, Benoît du Peloux est né à Longué en Maine-et-Loire. Ce fils d’agriculteur au goût prononcé pour les paysages bucoliques, les animaux et surtout les chevaux, entame des études de sciences économiques. Il apprend le dessin seul, change de cap et se lance dans une profession artistique. Il démarche les éditeurs et débute sa carrière avec des dessins d’humour rassemblés ensuite dans les albums Mes plus belles chasses et Humour à courre. En 1993, il illustre Les Contes du chat perché de Marcel Aymé pour Je Bouquine. Deux ans plus tard, il assiste Godard et Ribéra sur la série Le Vagabond des limbes. En 2000, il crée Le Mini-guide du cheval et L’Europe expliquée aux Européens pour Vents d’Ouest. Il est également l’auteur de la trilogie d’heroic-fantasy L’Élixir d’éternité et l’illustrateur des Légendes de Féerie. Triple galop est sa première BD chez Bamboo.

TRACNAR ET FARIBOL Tome 1 Dessin : DU PELOUX Couleur : DU PELOUX Parution le 25 Mars 2020 Une aventure animalière pleine d’action et de magie ! Il était une fois un roi dépressif. Il était une fois un roi dépressif qui s’était laissé séduire par une sorcière avide de pouvoir. Il était une fois deux petits malfrats, Tracnar et Faribol, voleurs de bas étage, roublards et peu scrupuleux, qui étaient loin d’imaginer que leurs chemins allaient croiser celui de la princesse Félicity, la fille unique du roi. Il était une fois une princesse dont l’âme était prisonnière de Perfidy, la sorcière. Il était une fois un conte dont Charles Perrault ou les frères Grimm auraient aimé écrire l’histoire et que l’on va vous conter. TRACNAR & FARIBOL YAYINCI ARAMA SENARYO Macera çizgi roman Tarzı: Ortaçağ fantezi Senaryo ve çizim: Benoît du Peloux IDEA Ben her zaman tadı vardı ve bence hayvan çekme yeteneği! Bu yüzden ilk anlatı aşklarıma dönmek için hayvan çizgi romanlarına (Blacksad, pelerinler ve dişler ...) çılgınlıktan yararlanmak ve Perrault masallarının etkisini sindirerek yeni bir modern dizi oluşturmak istiyorum, Daha fazla mizah ile daha fantastik bir macerada Grimm veya Renart’ın romanı! KAVRAM İLK ALBÜMÜN SENOPSİSİ: davetsiz misafir 75

Bir zamanlar karısının ölümünden beri teselli edilemeyen yaşlı bir kral vardı. Sadece kızı Prenses Elenia, onu hala kasvetli düşüncelerinden uzaklaştırmayı başardı. Ama bir gün, her şeye rağmen, kral yeniden evlendi. Yeni kraliçe Andronice, büyüsü ile onu baştan çıkarmayı başarmıştı. Bu kötülük sadece iktidara gelmek amacıyla kralla evlendi. Yorgun Kral dışında kızı lehine çekilmeyi planladı. Andronice öğrenir, öfkelenir ve Elénia’yı sonsuza dek Tahttan çıkarmaya karar verir. Ama onu öldürmek istemedi, sadece diğer rol yapıcılara karşı savaşmak zorunda kalmamak için onu oyundan çıkarmak için ... Bu yüzden kurnazlık ve sihirle, onu esir tutmak için prensesin ruhunu yakaladı. bir şişe içinde. Bu arada kiler umutsuzca boş olan Faribol, yiyecek bulmak için dolaştı. Ve ağzına koymak için bir şey bulma umudunu kaybedince, bir gezgine saldıran haydutlarla karşılaştı. Atından düştü ve dağı savunurken kendini tilkiye doğru hareket ettirdi. Ne bir ne de iki, Faribol atlar ve ilginç bir ganimetten kâr elde etmeyi umarak tam dörtnala koşar. Denine dönerek, seyahat eden yazı tiplerini inceler ve orada, iştah açıcı yiyecek rezervlerinin ortasında bir şişeyi bulur ... Bunun bir likör olduğuna inanarak düşünmeden açar ve odun… tilkimizin ruhu ile prensesin ruhu arasında beklenmedik bir toplantıya neden oluyor… şişenin hapishanesinden Faribol gırtlakına geçiyor… Biraz berbat haydutla bir arada yaşamak zorunda kalan bir prensesin ruhu, durum oldukça komik ... Özellikle Elénia, yorgun ve çaresiz Faribol’e kadar hoş olmayan yansımalarıyla tilkimizi taciz ettiği için, ve başka bir çözüm göremeden, bedenine dönmesine yardım etmeyi kabul eder.

Kitap İnceleme...

Yorum İnceleme: Aynur Kulak

N YARLATHOTEP Aşırı Derecede Tedirgin Edici Öyküler

debiyatta bir korku ustası ile karşı karşıya olduğunuzda, eserlerine de aşinaysanız eğer, daha önce okuduysanız

üzerinde onun ismi yazılı olan

Lovecraft. Yapacağım alıntı

peşindekiler tuhaf, uzak yerlere

kitabı cımbızla çekebiliyorsunuz.

ile ne demek istediğimiz

giderler. Ptolemaios’taki yeraltı

H.P Lovecraft o yazarlardan biri

daha iyi anlayacaksınız: “Ne

mezarları ve kabus ülkelerinin

benim için. Korku ve gerilim

zaman başladığını tam olarak

oyularak yapılmış mozoleleri de

sevenler bu ismi çok severler

hatırlamıyorum ama aylar

onlar içindir. Ay ışığında Ren

zaten. Yani Lovecraft’ı bilmek

önceydi. Herkes dehşetli bir

kıyılarındaki harap kalelerin

için korku türü ile ilginiz olması

gerilim hissediyordu. Siyasi

kulelerine tırmanırlar, Asya’nın

gerekir. Adger Allen Poe gibi

toplumsal çalkantılar yaşanan

unutulmuş şehirlerine yayılmış

herkesin bildiği bir yazar değildir

döneme, korkunç bir fiziksel

taşların altındaki, örümcek

çünkü. Aynı özel hayatında

tehlikeden duyulan tuhaf ve

ağlarıyla kaplı basamaklardan

olduğu gibi biraz karanlıkta

karanlık endişe de eklenmişti;

tereddüt ederek inerler… Tekinsiz

kamıştır Lovecraft eserleri. Onun

yaygın ve her şeyi kapsayan bir

ormanlar ve ıssız dağlar onların

bu her anlamda gizemli olan yanı

tehlike, ancak gecenin en berbat

çok sağlam bir okuyucu kitlesi

mabedidir.”

kuruntularında insanın aklına

edinmesine sebebiyet vermiştir.

hayaline gelebilecek bir tehlike.”

Nyarlathotep ilginç bir kitap

Diğer beş öykü de en az

Alıntılardan da anlaşılacağı gibi Lovecraft öyküleri seçkisi dehşet verici. Korku evrenimizin

ismi. Zaten kitaba ismini veren

yukarıda alıntı yaptığım öykü

Nyarlathotep öyküsü de ilginç.

ustası olarak nitelendirilen

kadar alacakaranlık, tekinsiz

Lovecraft’ın zihninin çalışma

ve dehşet verici . Korkunç Yaşlı

biçimi böyle olmasaydı bu

Adam, Evdeki Resim, Hafıza,

birbirinden nefis öyküleri

Mahzende, Yüzyılı Sonlandıran

okumuyor olacaktık. Anlattığınız

Dövüş adındaki öyküleri okuyup

şey ne olursa olsun çok iyi bir

bitirdiğinizde korkuya doyuyor

anlatıcıysanız eğer, anlattığınız

hatta kokunun k’sini dahi anmak,

şey korku verici, kaygı uyandırıcı

aklınıza getirmek istemiyorsunuz.

olsa da enin de sonunda hak ettiği

Çünkü Lovecraft’ın düşünce

değeri buluyor. O yüzden belki de

dünyası, zihninin dehlizleri

Lovecraft eserlerine merak sarıp

inanılası gibi değil. Korku

okuyanlar en az Lovecraft kadar

yoğunluğu hat safhada olan bu

değerli okuyucular. İsmi dehşet

öykülerin tek bir zihinden çıkmış

verici olan Nyarlathotep’i okuyun

olması başlı başına dehşet verici

lütfen.

Bir H.P Lovecraft kitabı olan Nyarlathotep korku ve gizem dolu, tekinsiz altı tane öyküden oluşuyor. Bu altı kısa öykü yazarın alacakaranlık üslubunu, hayal gücünü, tekinsiz düşünce yapısını birebir yansıtıyor. Nyarlathotep öyküsünden başlayacağım bir noktaya dikkat çekerek: Bu öykü içinde bulunduğumuz sksıntılı ve zor geçen, virüs, ekonomik bunalım ve toplumsal çıkmazları birebir yansıtıyor. Sanki yazar dünyanın içinde bulunduğu bu günleri ta o zamanlardan birebir görmüş ve yazmış gibi. Nyarlathotep’i “sürünen kaos” olarak tanımlıyor

bir durum zaten. Mesela Evdeki Resim

Nyarlathotep Yazar: H.P Lovecraft

öyküsünü zihnimizde şöyle

Yayınevi: Can Yayınları

resmediyor Lovecraft: “Dehşetin

Yayın Tarihi: Şubat 2020

Seyahat Tefrika...

Atilla Bilgen

Ho Chi Minch Havaalanına indiğimizde fena halde sıkışmıştım! Pasaport kontrol noktasına doğru ilerlerken başım havada, gözüm tabelalardaydı, ancak ok işaretleri sürekli ileriyi gösteriyordu. Altıma kaçırmamak için yeni sünnet olmuş çocuklar gibi yürürken bir yandan da “Gel de muasır medeniyetler seviyesine ulaşmış ülkeleri arama.

NE İŞİM VAR BENİM VİETNAM’DA? SAİGON’DA YILBAŞI!

o Chi Minch Havaalanına indiğimizde fena halde sıkışmıştım! Pasaport kontrol noktasına doğru ilerlerken başım havada, gözüm tabelalardaydı, ancak ok işaretleri sürekli ileriyi gösteriyordu. Altıma kaçırmamak için yeni sünnet olmuş çocuklar gibi yürürken bir yandan da “Gel de muasır medeniyetler seviyesine ulaşmış ülkeleri arama. Orada adım başı tuvalet var!” diye söyleniyordum. “Mır mır ne konuşuyorsun öyle?” diye sordu eşim. O sıkıntıyla “Uygarlıkla prostat arasındaki paralellikten bahsediyorum! Biri gelişince diğeri de büyüyor, dolayısıyla tuvalet sayısı artıyor!” diye saçmaladım! Sözlerimin anlamsızlığını sorgulayacağına başını olumlu anlamda sallayıp “Hıııı” diye mırıldandı. Çişimin gelmesiyle ya acayip filozoflaşmıştım, ya da her zamanki gibi beni ciddiye almamıştı. Hayalci olmadığımdan ikinci olasılığı benimsedim ve dikkatimi lanet olası tuvaleti aramaya verdim. O sırada NeriMAN’ım süpermanım, Arşimet’in “Eureka” diye haykırmasını anımsatan bir sesle “Buldum!”dedi. Tüylerim diken diken oldu, zira derdimi söylemediğim halde sıkıntımı hissetmiş, sessizce arayışıma katılmış ve benden önce bulmuştu! Eeee ne de olsa yıllardır evliydik, artık konuşmadan birbirimizin ne halde olduğumuzu anlıyorduk! Gerçi ben hala anlayamıyordum! “En kısa zamanda bu öküzlükten vazgeçmeliyim.” diye içimden geçirip “Nerede hayatım? Çabuk söyle. Dayanacak halim kalmadı.” diye sordum. Cep 78

telefonunun ekranından gözünü ayırmadan “Bazen hakikatten saçmalıyorsun!” dedi. Alnımdan süzülen ter damlacıklarını elimin tersiyle silip adeta ıkınarak “Nasıl yaaa?” diye sordum. Sabır ver Allah’ım dercesine iç çekip “Kızınca da neden kızıyorsun diye sorarsın. Nerede olacak elbette cep telefonumda!”dedi. Tuvalet ve cep telefonu arasındaki bağlantıyı kuramamanın şaşkınlığıyla duraklayıp “Yani?” diye bir kez daha sordum. “Offff… Havaalanlarında bedava internet ağı var. İşte onu buldum!” dedi. Yıkılmıştım, o hayal kırıklığıyla “Benden başka bana dost yok/ Hayatım yıkık şimdi/.Bir cana hasret baktığım/Aynalar kırık şimdi.” diye şarkı tutturdum. Gözünü cep telefonundan ayırmadan peşim ıra gelen eşim, sosyal medya hesaplarına öyle bir dalmıştı ki, sitemimi fark etmedi. “Hele bir rahatlayayım telefonunun ayarını bozup çevrim dışı bırakmasan ne olayım?” diye içimden geçirirken birden gözlerim ışıldadı! Aradığım tuvalet tam karşımdaydı. Yüzüme yavaş yavaş yayılan gülümsemeyle kapıyı açıp içeri girdim. Pisuvarda hacet gideren, lavaboda ellerini yıayan cümle çekik gözlü erkek, başlarını çevirip bana doğru baktılar ve onları uygunsuz pozisykonda yakalamışım gibi bağrıştılar. “Dan ba! Dan ba!” (Kadın! Kadın!) “Anh ay dang lam gi o day?” (Ne arıyor burada?) Çekik gözleri kızgınlıktan daha bir çekikleşmişti! Refleks olarak “Ne oluyoruz ulan! Tuvalet değil mi burası? İşeyip

çıkacağım!” dedim. Söylenmelerini keseceklerine el kol hareketleri yapınca tepemin tası attı. Altıma kaçırmayacağımı bilsem heriflere dalacağım ama durumum kötü! İşaret parmağımı onlara doğru sallayarak “Ulan bir yere ayrılmayın, işer işemez hesaplaşacağım hepinizle.” diye söylenirken, gözlerinin arkamda bir yere kilitlendiğini fark ettim. Merakla gerisin geriye döndüğümde eşimle burun buruna geldim. Elinde telefon sağına soluna bakmadan arkamdan pat diye içeri girmiş, adamların bağrışmaları üzerine kıpkırmızı bir suratla “Sorry. Sorry” diye mırıldanıyordu. “Körün istediği tek göz, Allah verdi çift göz!”diye düşünüp çekik gözlülerin seslerini bastıracak şekilde haykırdım: “What sorry? İt’s a scandal! Get Out” Alı al moru mor bir yüz ifadesiyle dışarı çıktığında söylenmeye devam ediyordum “What a shame Buddha’s love?” Dışarı çıktığımda üzerimde NeriMAN’ım süpermanımdan hırsımı almanın ruhsal rahatlığı Sırıtarak yanına gittiğimde “Sakın tek kelime etme.”dedi. “İnternetin şifresini soracaktım hayatım!” “Kes!” Pasaport kontrolünden bir çırpıda geçmemiz yetmezmiş gibi, bavullarımıza da hemen kavuştuk. Sonunda şansımız dönüyordu galiba! Dışarı çıktığımızda gruptakiler bıkkın bir şekilde bekleşiyorlardı. Zeynep Hanım ise elinde telefon bir aşağı bir yukarı koşturup duruyordu. Adıesintilerdengelen Hanıma “Hayırdır?” diye sordum. 79

“Yerel rehber ortalıkta yok. Telefonunu da açmıyor.”dedi. Her şey elbette bu kadar güzel gidemezdi. Bir yerde mutlaka patlayacaktı! Valizimin üstüne oturup bekledim. Yerel rehber yaklaşık yirmi dakika sonra telefonuna cevap verdi, beş dakika sonra da kıpkırmızı bir yüzle “Oh my god! Oh my god!” diye koşarak yanımıza geldi Mazereti yurdum insanına yakışan türdendi! Pasaport kontrolünden bu kadar çabuk çıkacağımızı tahmin edememiş! Otobüsümüz hareket eder etmez Zeynep Hanım mikrofonu eline alıp her zamanki yerine geçti ve “Ho Chi Minch’e yani eski adıyla Saigon’a hoş geldiniz. Efendim bu şehir bin dokuz yüz yetmiş beş yılına kadar Güney Vietnam’ın başkentiydi. Amerikan savaşından sonra kuzey ve güney birleşince başkent; Hanoi, Saigon’un adı da; Ho Cgi Minch oldu. Ülkenin en kalabalık şehridir, yaklaşık on iki milyona yakın insan yaşamaktadır. Kuzey Vietnam savaş boyunca komünizmden hiç kopmadığından batılı yaşam biçiminden farklıyken, burası uzun süren Amerika işgalinden dolayı hem mimari, hem de sosyal yaşam bakımından başkadır. Şimdi direkt olarak otelimize gideceğiz. Sizden ricam hızlıca bavullarınızı odanıza bırakıp lobiye inmeniz. Malum bugün yılbaşı! Kalabalığa kalmadan akşam yemeğini alacağımız lokantaya vakitlice gidelim.” dedi. Zeynep Hanım yerine oturunca başımı pencereye dayayıp etrafımı seyrettim. Sağımızdan solumuzdan akıl almaz sayıda motosikletler

İllüstrasyon- Mehmet Kaan Sevinç

arılar gibi vızıldayarak geçiyordu. Kimsenin kask takarak kendini korumak gibi bir derdi olmamasına karşın, herkesin ağzında toza ve egzoz dumanına karşı maske takılıydı. Başkent Hanoi’nin aksine düzenli ve dinamik şehre benziyordu. İnsanların görünüşü de farklıydı. Kaldırımlarda yerel kıyafetlerle dolaşanlar olduğu gibi, batı modasını yakından takip eden gençler, düzgün giyimli iş adamları, vücutlarını cömertçe sergileyen güzel Vietnamlı kadınlar vardı. Otobüsün penceresinden görebildiğim kadarıyla civarda diğer bölgelerde olmadığı kadar yabancı yatırım ve uluslararası finans şirketlerinin tabelaları vardı. Daldığım düşüncelerden Zeynep Hanımın sesiyle sıyrıldım. “Evet, şimdi iniyor ve hızlıca bavullarımızı odaya bırakıp on dakika sonra lobide buluşuyoruz.” Hızlıca üstümüzü değiştirip akşam yemeğini alacağımız lokantaya doğru yola çıktık. Yürüyerek on dakikalık mesafede olmasına karşın, trafikten dolayı ancak bir saat sonra oraya ulaşabildik. Hanoi’de hepimizi şaşkınlığa düşüren keşmekeşliğin meğerse kendince bir düzeni varmış! Dünyanın her yerinde motosikletliler otomobillerden korkarken, burada motosikletliler otomobilleri sıkıştırıyordu. Buna rağmen arabalar, arı kovanından fırlayan arılar gibi her taraftan gelip her yöne doğru giden motorlara çarpmadan yollarına devam ediyorlardı. Uzun sözün kısası Ho Chi Minch’de sürücüler için hiçbir kural geçerli değildi! Karşıdan karşıya geçmek ise tam bir kâbustu! Trafik ışıkları yok denilecek kadar

azdı, olan yerlerde de kimse ışıkları dikkate almıyordu. İnsanlar gözünü karartıp kendilerini caddeye atıyor, gelen araçlara elleriyle dur işareti yaparak karşı tarafa ulaşmaya çalışıyorlardı. Gözlemleyebildiğim kadarıyla en önemli nokta yavaşlamamak veya geri adım atmamaktı. Durakladığınız an bir aracın size vurması neredeyse kesindi. Bu kargaşaya yılbaşının getirdiği telaş eklenince, kendimizi adeta bir korku filminin içinde bulduk! Bu trafik selinde karsıdan karsıya geçmek başlı başına bir zaferdi ve biz bu gururu yerel rehberimiz sayesinde tattık! Zavallı adam kurbanlık koyun gibi kendini yolun ortasına attı ve kollarını iki yana açıp araçları durdurmaya çalıştı. Gerçi bu da pek işe yaramadı! Araçlar rehberin sağından solundan zikzak çekerek yollarına devam ediyorlardı. Sonunda gözümüzü karartıp “Allah’ım sana geliyoruz!” nidalarıyla kendimizi caddeye attık! Milimetrik aralıklarla etrafımızdan dolanan motorlar eşliğinde karşıya ulaştığımızda, hepimizin korkudan ayakları titriyordu. Kaldırımlarda da rahat değildik, zira bu şehirde kaldırımlar araçların park yeri olarak kullanılıyordu! Aralarından slalom yaparak geçmeye çalışırken, trafikten bunalan motorlar rotalarını bize doğru yöneltti. Gözüne ışık tutulan tavşanlar gibi donakalmıştık. Kendimizi toparlayınca “Ohaaa. Çüşşşş” diye haykırdık. Üzerlerine alınmadan yanımızdan geçip gittiler! Yürüme yolunda sadece motorlar yoktu. Kafasına esen teyze ve dayılar 81

açtıkları tezgâhlarda yemek dâhil akla gelen her şeyi satıyorlardı. Yılmayıp yolumuza devam ettik, ne var ki bu sefer de metro çalışması yüzünden yol daraldı. Tek kişinin bile zorlukla geçebileceği aralıktan, karınca sürüsü gibi bir insan kalabalığı üstümüze üstümüze geliyordu. Mecburen durup bekledik. Kalabalık azalacağına giderek artınca gözümüzü karartıp o curcunanın içine daldık! Lokantanın bulunduğu meydana vardığımızda ortalık ana baba gününe döndü. Hiçbir yöne adım atamıyorduk. Şaşkın bir şekilde etrafımıza bakınırken Zeynep Hanım olaya açıklık getirdi: “Gece yarısı burada havai fişek gösterisi olacak! İzdihamın sebebi bu!” Bir şekilde ilerleyip hedefe ulaştığımızda adrenalimiz tavan yapmış, egzoz kokusundan zehirlenmiş, korkudan yüzlerimiz sararmıştı. Lokanta bahçe içerisinde, iki katlı güzel bir mekândı, gerçi yaşadığımız bunca stresten sonra her yer gözüme hoş gözükürdü. Masaya oturur oturmaz kuruyan damağımı ıslatmak için Saigon Birası söyledim. Buz gibiydi. Büyük bir keyifle ilk yudumumu içerken, Rakısever Abi törensel bir edayla elindeki poşetten rakısını çıkartıp eşinin ve kendisinin bardağını doldurdu. Anason kokusu masaya dalga dalga yayılırken çekik gözlü garsonlar, artık görmeye alıştığım, ancak bir türlü yiyemediğim Pho çorbasını servis ettiler. Çok su katılmış makarnayla(!) bir süre bakıştık, birbirimizden haz almayınca birama geri döndüm. Rakısever Abi çorba eşliğinde kadehini kaldırınca yüzümü

buruşturdum. Bu halim eşimin gözünden kaçmamış olacak ki, eğilip kulağıma “Ne o canın rakı mı istedi?” diye fısıldadı. “Rakı, yanında meze varsa güzeldir. Pho ile rakı ne alaka?” “Tilki uzanamadığı üzüme koruk dermiş!” “Geç bunları NeriMAN’nım. Madem Vietnam’da Ezine yok, o zaman buz gibi Saigon Birası içeceksin. Haydi, sağlığına.” dedim. Kadehlerimizi tokuştururken garson, içinde papaya, havuç, kişniş, fıstık bulunan ve üstüne bolca balık sosu dökülmüş Nom Hoa Chuoi salatasını önümüze koydu. Çatalımın ucuyla tadına baktım, tatlıydı. “Rakı bununla mı içilir?” diye eşime sordum. Haklı olduğumu söylercesine başını sallarken önümüze görünümü lahana sarmasına benzeyen ve adı summer roll olan bir yemek kondu. Kâğıt gibi ince ve sert pirinç yufkasının içine sebze, deniz ürünleri konulup bohça gibi sarılmıştı. Açlıktan gözüm karardığından iki tanesini arka arkaya ağzıma attım. Fena değildi. Ama çıtır bir krepin içine karides ve bilumum baharat eklenerek yapılan dürüm yani onların deyisiyle banh xeo muhteşemdi. Ana yemek olarak Cha Ca geldi. İçinde sotelenmiş balık, dereotu, taze soğan ve buranın olmazsa olmazı noodle vardı. Çatalımın ucuyla bir parça ağzıma attım. Tatsız tutsuz göl balığından yapılmıştı. Tabağımı kenara çekip birama odaklandım. On buçuğa doğru lokantadan ayrıldığımızda niyetimiz, havai fişek gösterilerinin yapılacağı alanda güzel bir bar bulmak ve

yeni yıla orada girmekti. Oraya vardığımızda bunun hayal olduğunu anladık. Tüm mekânlar ve meydan hınca hınç doluydu. Neredeyse tüm Saigon buradaydı! Ve bunca kalabalık yetmezmiş gibi, insanlar gelmeye hala devam ediyorlardı. Bunalmıştım. “Otelimize geri dönüp yeni yılı orada karşılayalım.” dedim. Pho çorbası eşliğinde rakı içmenin verdiği kafayla Rakısever Abi ve arkadaşları bu fikrime itiraz ettiler. Onlara göre hala umut vardı! Sizlere hayırlı işler diyerek yanlarından ayrılırken ikinci firemizi verdik. Sadem “Baba bu kalabalık tam bize göre!” diyerek Adem’le birlikte alemlere aktılar. Önde Zeynep Hanım, arkada Fularsızhıncal Abi ve eşi, yanlarında Adıesintilerdengelen Hanım ile oğlu, fonda biz otelimize doğru yola çıktık. Kalabalığı yara yara ilerlerken yol üstünde bir markette durduk ve her ihtimale karşı bira aldık. Karşıdan karşıya geçerken adrenallerimiz yine tavan yaptı, ama bir şekilde otelimize ulaşmayı becerdik. Bazılarımız üstlerini değiştirmek için odalarına çıkarken, biz asansöre binip sekizinci kattaki bara gittik. Kalabalık ve havasızdı. Boş bir masa bulmak amacıyla etrafımıza bakınırken eşim kolunda çantasını bana uzattı ve “Hayatım şunu odaya bıraksana. Ha madem iniyorsun(!) bari biraları da dolaba koy.” dedi. Emir büyük yerden geldiğinden sözünü ikiletmeden bir çırpıda dediğini yaptım. Geri döndüğümde tuvaletin yanındaki masada Fularsızhıncal Abi ile birlikte oturmuşlardı. Sahnede 82

bir adam vardı ve müzik eşliğinde çekiliş yapıyordu. “Hayırdır?” diye sordum. “Az evvel herkese numara dağıttılar. Şimdi de talihlileri belirliyorlar.” dedi Fularsızhıncal Abi. “Bence mahsuru yok! Çıktı mı bari bir şey?” diye sordum. Elini havada sallayarak “Nerede bizde o şans.” dedi. Sözünü tamamlar tamamlamaz, çantasından bir an önce kurtulmak için beni apar topar aşağıya gönderdiğini unutan eşimden yılın son fırçasını yedim: “İnsan gitmeden önce numarasını alır sonra gider…” Her tecrübeli koca gibi sessizce başımı öne eğip fırtınanın dinmesini bekledim. Bu arada elimi cebime sokmuştum. Parmaklarımın arasında bir şey hışırdayınca, odaya inerken garsonun verdiği ve bakmadan cebime attığım, sonra da unuttuğum kâğıdı anımsadım. Çıkarıp baktım. Üzerinde bir numara vardı. Sırıtarak “Buna benzer bir şey miydi?” diye sordum. “Ta kendisi” dedi Fularsızhıncal Abi. “Bunu nereden buldun?” diye sordu eşim. “Ben her an her yere yetişirim NeriMAN’ım süpermanım!” “Yahu buna az önce hediye çıktı.”dedi Fularsızhıncal Abi. Bu sözü duyar duymaz eşim “Arkandan atlılar mı koşturuyordu hemen indin aşağıya? Madem gitmeyi kafana koydun bari numaranı bıraksaydın! Ama nerede sende o düşünce?” diye söylendi. Susmayacağını bildiğimden “Dırdırını çekeceğime cümle çekik gözlülere kendimi rezil ederim.”

diye düşünüp ani bir hareketle sahneye çıktım. Çekilişi yapan adam ve arkasındaki bol dekolteli hostes beni görünce sustular ve soran gözlerle baktılar. Elimdeki kâğıdı sallayarak “I won!” dedim. Adam numaraya baktı ve ardından “Sorry. You are too late.” dedi. Elim boş döndüğümde başıma neler geleceğini bildiğimden pes etmedim. “I have prostate! And I needed to pee! What could I do?” dedim. Böyle bir yanıt beklemediğinden önce durakaldı, ardından koca bir kahkaha patlattı ve “You are right.” dedi. Salondan yükselen alkışlar eşliğinde bol dekolteli hostesin elinden hediyemi alıp masama gittim ve eşime sundum. İçerisinin havasızlığından ve gürültüsünden bunalmıştım. Üstelik çekik gözlülerde tuvalet kültürü gelişmemişti! Lavaboya girip çıkarken masamıza para bırakmıyorlardı! O sıkıntıyla etrafıma bakınırken bazı insanların asansörün yanındaki asma merdivenden yukarı çıktıklarını gördüm. Ayağa kalkıp peşlerinden gittim. Önüme çıkan kapıyı açıp terasa ulaştığımda ortada kocaman bir yüzme havuzu gördüm. Işıklandırılmıştı ve insanlar şezlonglara oturmuş içki eşliğinde sigaralarını içiyorlardı. Havuzun etrafından dolaşıp cam korkuluğa ulaştığımda nutkum tutuldu. Koca şehir ayaklarımın altındaydı. Hangi yöne baksam şahane bir manzarayla karşılaşıyordum. Oturacak yer bulamadığımız meydan bile tam karşımdaydı. Koşarak aşağıya inip bizimkileri çağırdım. Eşim manzarayı görünce koca bir aferin çekti. Uzun

zaman sonra takdir edilmenin mutluluğuyla sırıtırken “Şimdi bir koşu odaya git ve dolaptan soğuk biraları kap gel.” dedi. Emir demiri kestiğinde sözünü ikiletmem olanaksızdı. Ne var ki canım fena halde sigara istiyordu. “Bari şu manzaranın eşliğinde bir sigara içip öyle gideyim.” dedim. “Birayla daha keyifli olur hayatım. Durma haydi.” dedi. “Koçum madem aşağıya iniyorsun bizim odaya uğra da hanıma burada olduğumu söyle. Şimdi beni arar, bulamaz, durup dururken başım belaya girer!” dedi Fularsızsızhıncal Abi. “Ne demek abi. Emrin olur.” Onlar ikinci, biz ise birinci katta kalıyorduk. “Önce eşine uğrar sonra odaya geçerim.” diye düşünerek asansöre bindim ve kartımı panele okutup ikinci kat düğmesine bastım. Hareket etmedi. Aynı işlemi bir kez daha yaptım, sonuç değişmedi. Kullanma kılavuzuna bakınca, kartın kaldığın kat ile bar arasında gidip gelmeye yaradığını öğrendim. Sorun etmedim. Önce odaya uğrayıp üç şişe bira aldım, ardından ikinci kata ulaşmak için merdivenlerin bulunduğu kapıyı açıp bir kat yukarı çıktım. Ancak kapı kapalıydı ve dışarıdan açılmıyordu. Mecburen gerisin geriye indim. Kapı arkamdan kapanmıştı. Panikle bir aşağıya daha indim sonuç değişmedi. Yarım saat içinde sekiz kat inip çıktım. Tüm kapıları zorladım. Vurdum duyan olmadı. Bağırdım ipleyen çıkmadı. Yeni yıla dakikalar kala merdiven boşluğunda mahsur kalmıştım! Telefonumu çıkarttım, çekmiyordu. Son bir umutla otoparka indim, sonuç değişmedi. Çaresizce 83

merdivenlere oturup bir bira açtım. Arada yerimden kalkıyor, kapıyı yumruklayarak kafama göre ritim tutuyordum. İkinci birama başladığımda dışarıdan gelen sesler arttı. Saate baktım yeni yıla girmiştik. O moral bozukluluğuyla biraya abandım. Şişenin sonunu gördüğümde birisi sesimi duyup kapıyı açtı. Çekik gözlü otopark görevlisiyle öpüşüp birbirimize mutlu yıllar diledik. Üçüncü biramı yeni yıl hediyesi olarak ona verip otoparktan çıkıp otele girdim. Terasa ulaştığımda havai fişekler patlıyordu. Bizimkilere bakındım. Âdem ve Sadem haricinde tüm ekip birlikteydi. Fularsızhıncal Abi, merdivenlerde mahsur kalmama sebep olan eşini kucaklamış dans ediyor, eşim, Adıesintilerdengelen Hanımla kadeh tokuşturuyor, Zeynep Hanım gülümseyerek onlara bakıyor, Rakısever Abi ve ekibi garsonların dağıttığı şampanyayı içiyorlardı. Eşim beni görünce sarılıp yeni yılımı kutladı ve “Nerede kaldın hayatım.” dedi. Başımdan geçenleri anlatsam da inanmayacaktı. “Tuvaletteydim!” dedim. “Desene senen hep tuvalette geçecek!” “Yapacak bir şey yok. Bu arada biraları bitirdim.” “Üzüldüğün şeye bak. Arkandan bedava bira dağıttılar. İstemediğin kadar var.” Bire doğru Zeynep Hanım “Hepiniz buradayken bir kez daha hatırlatayım. Yarın kalkış altı buçukta. Hepinize tekrar mutlu yıllar.” dedi ve itirazlarımızı dinlemeden yanımızdan ayrıldı. Devam edecek...

Eskimeyen Öyküler...

Bünyamin Tan

Reşat Nuri Güntekin’den Bir “Aşk-ı Memnu” Hikâyesi

DENİZ BANYOSU

İstanbul Üsküdar’da dünyaya gelmiş olan yazarımızın asıl adı Mehmet Reşat’tır. Babası İbrahim Nuri Bey, askerî doktordur. Annesi Erzurum Valisi Mareşal Yaver Paşa’nın kızı Lütfiye Hanım’dır. Erenköy Kız Lisesi'nde öğretmenliği sırasında tanıştığı Hediye Hanım’la evlenmiş ve bu evlilikten Ela adında bir kızı dünyaya gelmiştir

stanbul Üsküdar’da dünyaya gelmiş olan yazarımızın asıl adı Mehmet Reşat’tır. Babası İbrahim Nuri Bey, askerî doktordur. Annesi Erzurum Valisi Mareşal Yaver Paşa’nın kızı Lütfiye Hanım’dır. Erenköy Kız Lisesi'nde öğretmenliği sırasında tanıştığı Hediye Hanım’la evlenmiş ve bu evlilikten Ela adında bir kızı dünyaya gelmiştir. Babasının memuriyeti sebebiyle eğitimine farklı okullarda devam eden Reşat Nuri, bu sayede Anadolu’nun farklı yerlerini görme ve insanlarını tanıma fırsatı yakalar. Üniversitesi sınavını kazanarak İstanbul Darülfünun Edebiyat şubesini girmeye hak kazanır ve küçüklüğünden beri tutkunu olduğu edebiyatla daha yakından uğraşmaya başlar. Babasının Doğu ve Batı klasiklerinden oluşan karışık kütüphanesi bu çocuk yaşta onda edebiyata merak oluşturmuştur. Bunun yanı sıra lalası Şakir Ağa’nın anlattığı masallar, halk hikâyeleri de bunda etkili olur. Yine çocukluk yıllarında Çanakkale’de kadınların akşamları okudukları romanlar da sanatçının bu edebi yönüne tesir eder. Halit Ziya Uşaklıgil’in Aşk-ı Memnu romanını bilmeyenimiz yoktur. Genç bir kadınla evlenen Adnan Bey, yalısında oğlu gibi büyüttüğü, öğrenimini ve terbiyesini kendine vazife bildiği Behlül adında genç ve bıçkın İstanbul delikanlısıyla yaşamaktadır. Bir süre sonra bu genç kadın Bihter ile Behlül arasında bir yasak aşk başlar ve olaylar trajik bir sonla biter. Reşat Nuri Güntekin’in Deniz Banyosu adlı kısa öyküsünde ise benzer bir hikâye İbrahim Bey ve yeğeni Arif arasında geçmektedir. Fakat bu eserde olaylar son derece mizahi bir dille kaleme alınmıştır. Eser, 1919 yılında İstanbul’da Türk Dünyası Matbaası’nda basılmıştır. 10 sayfalık olan bu eserin içerisinde Ömer Seyfettin’in Köroğlu Kimdir? adlı şiiri de bulunmaktadır. Türk Dünyası Gazetesi’nin bir hediyesi olarak basılmıştır. İşte o hikâye…

Deniz Banyosu

Temyiz azalığından mütekait İbrahim Baha Bey’in Mühürdar’daki evinde şık bir salon… Vakit öğleye doğru… İbrahim Bey hâlâ gecelik entarisiyle nargile içerek gazete okuyor. Hizmetçi odaya uzun boylu, beyaz bıyıklı bir misafir getirir. İbrahim Bey – Vay aziz doktor… Hangi rüzgâr attı seni buralara? Doktor – Kızıltoprak’tan bir hastadan dönüyordum da… İbrahim Bey – Öyle ya… Yolun düşmeli ki bizi hatırlayabilesin. Doktor – Vaz geç canım. Biz seninle şöyle böyle kırk senelik arkadaşız. Her zaman gelip görmek isterim ya. İşim başımdan aşkın yoksa. Fakültedeki dersler… Sonra hastadan hasta koşmak… Yaşamak öyle güçleşti ki… (yorgun yorgun koltuğa yaslanarak) Bu yaşımda bu terazi bu sıkleti çekmiyor vesselam. İbrahim Bey – Ne yaparsın, hayat… Çiğnemeden yutulur mu? Doktor – Veririz veririz. Misali de sen… Allah versin yükünü tuttun. Evinde yan gelip oturuyorsun. 84

İbrahim Bey – Yok ama ben böyle gayrı meşru vasıtalarla… Doktor – Vallahi parayı nasıl kazandığını bilmiyorum. Fakat kazanmak için ne yaptınsa gayet iyi ettin. Kendin de rahat yaşıyorsun, çoluk çocuğun da, hele bahusus yeğenin de… İbrahim Bey – Ha iyi dedin. Tıp fakültesinde bizim Arif ’in hocasısın değil mi? (4) Doktor – Zannederim. İbrahim Bey – (gözlerini açarak) Nasıl zannedersin? Emin değil misin? Doktor – Vallahi senede iki kere yüzünü ya görüyorum ya görmüyorum. İbrahim Bey – Bak çapkına… Bense bu sene sınıfı birinci olarak geçiyor diye daha dün biradere mektup yazdım. Doktor – Tabii kendinden menkul rivayet üzerine… İbrahim Bey – Eski bir adliye memuru kolay kolay da aldatılmaz ama… Doktor – Onlar külâhı şeytana ters geçiren takımdan. Mektebin semtine bile uğramıyor. Mesela bugün sen onu derste zannediyorsun değil mi? İbrahim Bey – Öyle ya… Bu sabah bir cenaze üzerinde teşrih ameliyatı yapacaklarını söyledi. Doktor – (kahkahayla gülerek) Sen bir saat evvel benimle arkadaşlık edeydin teşrih ameliyatını ne neviden cenazenin üstünde tatbik ettiğini görürdün. İbrahim Bey – Vaz geç Allah aşkına… Doktor – Şaka söylemiyorum billahi… Hastamdan çıkınca saate baktım. Öğleye bir hayli vakit var. Hava gayet güzel… Haydi caddeden gidip arabaların tozunu yutacağıma kendi kendime bir kır âlemi yapayım dedim. Cigaramı yaktım. Fikirtepesi’nden vurdum.

Birader orası da ne tuhaf yer olmuş. Sanki Fuzuli’nin, nasıldır o bakayım, “Sahralarında bin Leyla işvebaz.” İbrahim Bey – (okuyarak) “Sahn-i sahrâsında biñ Leylî vü Mecnûn cilve-ger / Kûh-sârı üzre biñ Ferhâd ü Şirin bâde-hâr.” (5) Doktor – Hah işte öyle. Adım başında salkım salkım sevdazedeler… Kimi ağaçların dibine oturmuş kimi uzaktan mendil sallar, ah ve vah eder. Her ne ise… Oradan geçerken ağaçlardan birinin altında ne göreyim? Senin Arif… Göğüs bağır açık, gözler süzgün, aguşunda nazlı canan… İbrahim Bey – Vaz geç Allah aşkına… İmkânı yok. Doktor – Mamafih pek inanılmayacak, masal okumuyorum zannederim. Otuz sene evvel yediğimiz haltları bir aklına getirirsen… İbrahim Bey – İyi azizim ama… Hele bir tahsilini bitirsin. Ne ise sonra? Doktor – Sonrası ne olacak? Arif öyle serbest ki olur şey değil. Yanındaki kadının yüzünü göremedim. Fakat belli ki enfes bir parça… Mamafih netice itibariyle aferin köfte hora… İbrahim Bey – Haydi bırak efendim Allah aşkına… Ben onun tahsili için su gibi para dökeyim, o gece gündüz karı peşinde dolaşsın. Olmaz efendim, yağma yok efendim. Gelince kulaklarını çekmeli. Seni görmedi mi? Doktor – Gördü ve fena halde bozuldu. Hemen pardesüsünü kadının üstüne attı. Sanki benim gözüm görmüş gibilerde. İbrahim Bey – Hay Allah müstehakını versin. Yok kulaklarını çekmek farz oldu çapkının. Bu esnada kapı açılır. İbrahim 85

Bey’in genç zevcesi Afife Hanım çarşaflı olduğu halde birden bire içeri girer. Doktoru görünce hafif bir sayhayla kaçmak ister. İbrahim Bey – Gel Afife. Yabancı değil. Tanımadın mı doktor beyi ayol? Afife – (doktora selam vererek) Bonjur doktor bey… (6) Doktor – Bonjur hanımefendi. İbrahim Bey – (doktora) Afife on beş günden beri muntazaman her sabah denize giriyor. Öyle yaradı ki deniz ona. Bütün o titizlikleri, iştihasızlıkları filan geçti. Doktor – Tabii, denizin büyük faziletleri vardır. Ancak ifrata vardırıp da ihtiyatsızlık etmemeli. Afife – (hafifçe bozularak) Tabii… Tabii… Müsaade ederseniz… (Afife odadan çıkar). Doktor – İlk zevcenin vefatından sonra kendinden yirmi beş yaş küçük bir kadınla evlendiğine canım sıkılmıştı ama Afife Hanım’ı görünce fikrimi değiştirdim. İbrahim Bey – Afife bir melektir. Doktor – Öyle… Öyle… Kapı tekrar açılır. Arif içeri girer. Delikanlı doktoru görünce birden bire rengi atar, dudakları titremeğe başlar. İbrahim Bey – (birdenbire kaşlarını çatarak sert bir sesle) Aferin Arif… Ben sana evlat muamelesi edeyim, tahsil ve terbiyene bu kadar para sarf edeyim de sen bana bu işi et. Arif – (perişan bir telaş içinde adeta ağlayarak) Amca… Size namusun üzerine yemin ederim ki doktorun yanımda kadın… pek çok benzemekle beraber… yengem değildi

Dipnot

Biyografi

REŞAT NURİ GÜNTEKİN (25 Kasım 1889, İstanbul - 7 Aralık 19561, Londra)

Cumhuriyet dönemi edebiyatında önemli bir yeri olan Çalıkuşu, Yeşil Gece ve Anadolu Notları gibi eserlere imza atmış roman, öykü ve oyun yazarıdır. Müfettişlik görevi ile Anadolu'da gezdiği için Anadolu insanını yakından tanımıştır.

umhuriyet dönemi edebiyatında önemli bir yeri olan Çalıkuşu, Yeşil Gece ve Anadolu Notları gibi eserlere imza atmış roman, öykü ve oyun yazarıdır. Müfettişlik görevi ile Anadolu'da gezdiği için Anadolu insanını yakından tanımıştır. Eserlerinde Anadolu'daki yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış; insanı insan-çevre ilişkisi içinde yansıtmıştır. Çalışma Yöntemi Hakkında Bütün romanlarının tiyatro halinde senaryoları olduğunu söyleyen Reşat Nuri, Hikmet Feridun'la yaptığı bir konuşmada çalışma yöntemlerini şöyle açıklar: «"Roman ve hikâye yazarken konunun evvela asıl canlı noktası, amudi fıkarisi (belkemiği) gelir. Bu amudi fıkaridir ki bana yazmak arzusunu verir. Bu bazen bir vak'a olur, beni alâkadar eden bir vak'a.. Fakat çok kere pek alakadar olduğum insan tipi. (Şu vak'ayı veya şu insanı, şu tipi yazayım) derim. Bu suretle eserin iki adımı atılmış olur. Mevzuu pek iptidai bir şekilde fikrime gelir. Hiçbir zaman hemen derhal bu mevzunun planını yapıp da yazmağa başladığım vaki değildir. Bulduğum mevzuu zihnimde bir köşeye atarım. Onun francala hamuru gibi kendi kendine kabarması için uzun müddet bırakırım. Çok defa aradan birçok senelerin geçtiği de vakidir. Bu müddet zarfında mevzua bazı ilaveler yaparım. Bazı kısımlarını tayyederim, atarım, çıkarırım. Vakaları retuş ederim. Tipleri develope ederim (geliştiririm).. Yazma işine başladığım zaman da çok muntazam çalışırım. Romanın sonunu nasıl bitireceğimi tayin etmeden yazıya başlamam. Evvela umumi bir şema yaparım. Fakat eser henüz definitif (kesin, belirli) olmamıştır. Ortada şahıslar vardır, vakalar vardır, eserin ana hatları vardır. Fakat yazmaya başladıktan

sonra şahıslar ekseriyetle hüviyetlerini değiştirirler, evvelce hiç düşünmediğim vak'alar, yeni şahıslar gelir. (Muhit dergisi, 1933; anan: Muzaffer Uyguner, Reşat Nuri Güntekin, Ağustos 1967) Kişilerine sevgiyle sokulan bir romancıdır Reşat Nuri. Genellikle onların gerçek yaşamlarındaki en belirgin özelliklerini yitirmeden yansıtmaya çalışır. Gözlem yeteneği yaşama çok geniş bir perspektiften bakma imkânını sağladığı için romanları geçiş dönemi yaşayan ülkemizden "insan manzaraları" çizme başarısına ulaşmıştır."» Reşat Nuri Güntekin Romanları Gizli El (1922) Çalıkuşu (1922)

Damga (1924) Dudaktan Kalbe (1925) Akşam Güneşi (1926) Bir Kadın Düşmanı (1927) Yeşil Gece (1928) Acımak (1928) Yaprak Dökümü (1930) Kızılcık Dalları (1932) Gökyüzü (1935) Eski Hastalık (1938) Ateş Gecesi (1942) Değirmen (1944) Miskinler Tekkesi (1946) Harabelerin Çiçeği (1953) Kavak Yelleri (1961) Son Sığınak (1961) Kan Davası (1961) Hikâyeleri Roçild Bey (1919) Eski Ahbap (1919) Sönmüş Yıldızlar (1923) Tanrı Misafiri (1927) Leyla ile Mecnun (1928) Olağan İşler (1930)

Aşk Mektupları "Boyunduruk" Oyunları Hançer (1920) Eski Rüya (1922) Ümidin Güneşi (1924) Gazeteci Düşmanı, Şemsiye Hırsızı, İhtiyar Serseri (1925, üç oyun) Taş Parçası (1927) Yeşil gece (1928) İstiklâl (1933) Hülleci (1933) Yaprak Dökümü (1971) Eski Şarkı(1971) Balıkesir Muhasebecisi (1953) Tanrıdağı Ziyafeti (1954) Bir Köy Öğretmeni Çalıkuşu 2 Kavak Yelleri Gezi Yazısı Anadolu Notları (Cilt 1: 1936, Cilt II: 1966.)

100

101

102

103

104