AIVD: een derde van de Nederlanders die vertrokken voor de jihad is omgekomen

Van de ongeveer driehonderd volwassenen die vanuit Nederland naar Irak en Syrië zijn vertrokken om deel te nemen aan de jihad is ongeveer een derde omgekomen. Er bevinden zich zo’n 120 Nederlandse jihadgangers in Syrië en vijftien in Turkije, blijkt uit cijfers die de AIVD woensdag heeft gepubliceerd. Zestig volwassenen zijn weer terug in Nederland, en „kunnen hier een gevaar vormen”. Volgens de inlichtingendienst zijn er in Syrië en Turkije ook ten minste 205 kinderen die een band hebben met Nederland.

Uitreizigers, zoals de AIVD de volwassenen die naar Irak of Syrië trokken voor de jihad noemt, zijn overwegend mannen. De meesten wilden zich aansluiten bij terreurbeweging Islamitische Staat. Met name die groep jihadgangers kreeg volgens de inlichtingendienst ook kinderen. Die zijn meestal jonger dan vier. Drie op de vier kinderen van uitreizigers met Nederlandse wortels (dat wil zeggen dat ten minste één ouder in Nederland geboren is of er lang gewoond heeft) is in strijdgebied geboren.

Training

Zonen van jihadgangers die zich hebben aangesloten bij IS zijn mogelijk door de terreurbeweging getraind, stelt de AIVD. Om hoeveel jongens het gaat, heeft de dienst niet bekendgemaakt. Wel zegt de AIVD dat kinderen vanaf negen jaar mogelijk training hebben gekregen. Die leeftijdsgroep omvat meer dan twintig kinderen. Meisjes en kinderen bij andere terreurgroepen zouden doorgaans niet opgeleid worden. Ongeveer de helft van de totale groep minderjarigen is een meisje en meer dan de helft van de kinderen „bevond zich bij [IS]”.

Zo’n dertig Nederlanders bevinden zich nog bij jihadistische groeperingen in het noordwesten van Syrië. Vijftig Nederlanders zitten in Koerdische kampen als al-Hol en al-Roj of zijn gedetineerd. Veertig anderen bevinden zich elders in Syrië, maar waar precies is niet bekendgemaakt.

De cijfers die de AIVD heeft gepubliceerd zijn afgerond „omdat de exacte cijfers zicht kunnen geven op onze informatiepositie”. Bovendien zijn veel gegevens met onzekerheden omgeven. Zo is niet precies bekend hoeveel kinderen zich in Turkije en Syrië bevinden en is het volgens de dienst „lastig signalen van zwangerschappen en geboorten op te vangen of te bevestigen, vooral van bijvoorbeeld Nederlandse uitreizigers die met lokale vrouwen zijn getrouwd”. Wel vermeldt de AIVD al langer het totaalaantal van driehonderd Nederlanders in Syrië en Irak.