’Belasting is gelegaliseerde roof’

’Nederland behoort tot de tien meest vrije landen van de wereld. Maar dat zegt meer over de situatie elders: in 150 landen is het nóg erger. Als je ziek bent, voel je je niet beter omdat negen anderen nog zieker zijn. Je wilt gezónd zijn.”Toine Manders, jurist en ondernemer, ziet geen enkele reden om de overheid dankbaar te zijn voor Nederlands plekje onder de zon, integendeel. Hij heeft een grondige hekel aan de overheid. „Ze functioneert door middel van dwang en dreiging met geweld. Ze stalkt je het hele jaar door met controles en wil daar dan voor worden betaald door belastingen te heffen. En met die belastingen doet ze vervolgens nutteloze en contraproductieve dingen.”Ieder mens heeft recht op zijn eigen leven, dus ook op zijn eigen lichaam en de vruchten van zijn arbeid. Het is in een notendop de filosofie van de extreem liberale Libertarische Partij, waarvan Manders de voorzitter is, en hij zou willen dat dat principe tot in het uiterste wordt gehandhaafd.Hij is directeur van het Haags Juristen College, dat tussen 1984 en 1994 zo’n zesduizend mannen van de dienstplicht verloste. „Ik verdiende er mijn brood mee, maar deed het ook uit overtuiging. De dienstplicht was dwangarbeid, opgelegd aan onschuldige mensen die zelfs gedwongen konden worden om hun leven te geven.”Nu heeft het HJC, waarvan hij de directeur is, een nieuw doel en een nieuwe doelgroep gevonden: het helpt ondernemers om belastingen te ontwijken. „Ligt je winst boven de 20.000 euro, dan kun je al een hoop belasting ontwijken. Wij hebben daartoe sinds 1996 al zo’n zevenduizend rechtspersonen opgericht, en hebben kantoren geopend op Cyprus en in Dubai. Vanzelfsprekend maakt ons eigen kantoor ook van deze constructies gebruik.”Volgens Manders misbruikt de overheid de ondernemer als ’onvrijwillige en onbezoldigde belastingambtenaar’. „Er zijn zo’n 150 verschillende belastingen in Nederland en de ondernemer moet ze bijna allemaal incasseren en afdragen. Volgens mij verklaart dat mede waarom vele Nederlanders al die belastingen nog pikken. Onlangs bleek dat mensen zich nog het meest ergeren aan de gemeentelijke heffingen, terwijl die in verhouding tot vele andere belastingen niet zoveel voorstellen. Waarom is dat? Omdat de mensen die zélf moeten betalen. De gemiddelde Nederlander geeft de helft van zijn inkomen uit aan belastingen. Zou de overheid alles rechtstreeks bij de burger heffen, dan zou je een gigantische belastingopstand krijgen.”Dat zo’n opstand uitblijft, komt volgens Manders ook omdat de overheid mensen al van jongs af aan inprent dat belasting heffen nuttig is en dat er gezag moet zijn. „De leerplicht en het monopolie op het onderwijs waren een meesterzet van de overheid. Nog geen tweehonderd jaar geleden zagen mensen belastingen niet als nuttig, maar als gelegaliseerde roof. Dat is het nog steeds. Als ik als vrij mens een overeenkomst sluit met iemand anders, doen we dat op basis van onze wilsvrijheid. Met de overheid heb ik nooit enige vrijwillige afspraak gemaakt. Maar als ik weiger belasting te betalen, staan er op een dag agenten met pistolen voor mijn deur. Ze zullen alles doen om mijn verzet te breken en me zo nodig zelfs ontvoeren en zes jaar opsluiten. En als de situatie escaleert, ben ík zogenaamd de agressieveling.”Het kabinet en de Tweede Kamer breken zich het hoofd over rekeningrijden, brandstofaccijnzen en het verbeteren van de sociale zekerheid. Maar dat de overheid met belastinggeld nuttige dingen kan doen, wil er bij Manders niet in. „De klassieke liberalen wilden dat de overheid zich beperkte tot het leger, de politie en de rechtspraak. In de negentiende eeuw wisten ze af te rekenen met vele erfenissen van het feodalisme – het lijfeigenschap, het zwoegen, de hoge kindersterfte – en werd de overheid behoorlijk teruggedrongen. Het logische gevolg was industrialisering en economische groei. Dus wat staat ons nu te doen? Het antwoord is verbluffend simpel: dereguleren, privatiseren, belasting verlagen.”„Wegen en ziekenhuizen bouwen en armoede bestrijden kun je veel beter doen via concurrentie en de vrije markt. Daar ben je succesvol door uit te zoeken wat de klant wil, en ’m dat te geven. Wie zichzelf niet verbetert gaat ten onder, en het voordeel van de noodzakelijke efficiëntie die je bereikt komt bij de consument terecht in de vorm van prijsverlagingen. Daar worden vooral de armen beter van.”„De overheid claimt dat ze armoede bestrijdt, maar dat kán ze helemaal niet, want ze is het tegendeel van vrijheid. Er is een direct verband tussen armoede en gebrek aan economische vrijheid. Kijk maar naar Oost-Duitsland tegenover West-Duitsland, China tegenover Hong Kong, Noord-Korea tegenover Zuid-Korea. Je ziet hier landen met dezelfde volksaard maar met verschillende regimes. In de vrije landen heerst welvaart, in die met een streng regime is het straatarm.”„Kijk ook maar naar China en India. Het leven is er nu veel vrijer dan twintig jaar geleden; in die tijd zijn een miljard mensen van onder naar boven de armoedegrens terechtgekomen. Qua vrijheid behoort Dubai tot de toplanden. Daar zijn dan ook bijna geen overheidsinmenging en belastingen; je betaalt er 5 procent belasting op import, 5 procent op huur en 20 procent op een hotel-overnachting, meer niet. De economische groei is er 16 à 17 procent per jaar en werkloosheid bestaat er niet.”De Nederlandse groei lijkt daarbij in het niet te vallen. „Onze politici kloppen zich op de borst als er 2,5 procent groei wordt gerealiseerd. Terwijl dit gebeurt ondanks hun tegenwerking. Met het minimumloon stelt de overheid een minimumprijs op arbeid boven de marktprijs. Op die manier gaat er geld naar mensen die improductief zijn, onder de voorwaarde dat ze improductief blijven, anders gaat de geldkraan dicht. En dat geld wordt dan ook nog eens afgenomen van de productieven, die meer worden gestraft naarmate ze meer produceren. Dat is het effect van een progressief belastingstelsel.”Met het HJC helpt Manders ondernemers om hun belastingafdrachten zo veel mogelijk te drukken. „Onze doelgroep bestaat uit kleine en middelgrote ondernemers, want de grootste bedrijven hebben de weg al gevonden; waar mogelijk ontwijken ze al belasting. Onze klanten komen hier omdat ze minder aan de staat willen afdragen. Natuurlijk is dat eigenbelang, maar wat is daar mis mee? Wie de filosofie predikt dat je jezelf voor anderen moet opofferen, wil eigenlijk dat anderen dat voor hém doen. Ambtenaren en politici roepen ook altijd om het hardst dat egoïsme slecht is en dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Maar zij léven van belastinggeld! En wat krijgen we daar voor terug? Wegen vol files, slechte scholen, wachtlijsten in de gezondheidszorg en een politie die geen inbreker kan vinden als je niet zelf zijn naam en adres kan overhandigen.”Het zijn problemen die de overheid volgens Manders onmogelijk kan oplossen. „Omdat ze zélf het probleem is. Ze heeft altijd maar één antwoord op problemen, namelijk zelf groeien: Nog meer macht, ambtenaren, regels en belastingen, en dan komt alles zogenaamd goed.”Maar waarom gaat Manders dan niet in Dubai wonen? „Het helpen van mensen met het ontwijken van de belasting geeft me heel veel arbeidsvreugde. Bij werknemers gaat het bijna niet – dat systeem is helemaal dichtgetimmerd – maar ondernemers kunnen een heel eind komen. Bovendien past het werk bij mijn idealen. Er zijn goede dingen gebeurd in de afgelopen decennia: er is meer steun voor liberalisering, de communistische utopie heeft afgedaan. Maar wat onze persoonlijke vrijheden betreft, zie ik een achteruitgang, bijvoorbeeld in de privacy: die sterft, de overheid vindt dat ze het recht heeft om alles te weten. Het is een criminele organisatie die alleen kan voortbestaan als mensen belasting betalen. Dat maakt het voor mij immoreel om géén belasting te ontwijken.”