'We zijn de jongste jaren van het ene extreem in het andere beland', zegt Gilbert Blootacker van Gold and Forex International (GFI) (het vroegere Munters), waarschijnlijk de belangrijkste goudhandelaar van het land.

'Eind 2008, toen de financiële crisis Europa bereikte, Fortis wankelde en ook Dexia en KBC staatshulp nodig hadden, kregen we heel wat oude, soms zelfs sjofele mensen over de vloer. Sukkelaars, op de vlucht voor de bankencrisis. Ze hadden hun spaarboekje leeggemaakt en kwamen twee of drie Krugerrands kopen. Toen vertegenwoordigde dat een paar duizend euro.'

'Nu loopt hier heel regelmatig een klant buiten met 10 tot 15 kilogram goud in zijn aktetas, net gekocht (goed voor 350.000 tot meer dan 500.000 euro, red). Onlangs wilde iemand 3.500 Krugerrands van één ons hebben, een kapitaal van meer dan 4miljoen euro. Ik hoop dat hij ze in een kluis gelegd heeft.'

'Onze klanten vertrouwen de euro niet meer en de dollar al evenmin. Ze stappen massaal over naar goud.'

Als we ons aanmelden, lijkt het anders niet zo druk bij GFI. Twee klanten aan het loket. We moeten even wachten, niet meer dan een paar minuten. Als we ons dan omdraaien, staan er al vijf andere te dringen in het kleine wachtzaaltje. Iemand met een bastaardhondje aan de lijn, een jonge moeder met een baby op de arm die net een plastic zakje met enkele gouden munten opdiept, een oud vrouwtje dat haar handtas heel dicht tegen zich aan klemt.

'Normaal ga ik eind dit jaar met pensioen', zegt Blootacker in het kantoortje naast de wachtzaal, 'maar dat zal allicht niet lukken. Ik kan mijn collega's nu niet in de steek laten.' De hond blaft, de baby begint hartverscheurend te wenen. 'Het is te druk en je hebt jaren ervaring nodig voor je echte gouden munten van namaak kan onderscheiden'.

'We zien een totaal ander publiek dan vroeger. Ze kennen niets van goud of van de goudmarkt. Je moet hen alles uitleggen. Ook het verschil tussen beleggen in goudstaven en in gouden munten.'

Goudstaven lijken toch niet zo handig?

'Dat klopt. Je kan er niet zomaar een stukje van verkopen als je wat winst wilt nemen. Munten zijn handiger, maar ook duurder. De producent vraagt een premie van 2 procent op de marktprijs, wij rekenen die uiteraard door aan de klant. Bovendien zijn Krugerrands, door de massale vraag, niet zo vlot meer te krijgen. De kosten om ze te kopen lopen op. En dus ook de premie die we zelf aanrekenen. Reken maar dat een Krugerrand de klant ruim 4 procent meer kost dan een staaf. Die zijn nog vlot beschikbaar, waardoor we maar 0,6 procent premie aanrekenen.'

Wat maakt de Krugerrand zo speciaal?

'Er zijn natuurlijk nog veel andere gouden munten. Maar niet iedereen wil die. Kijk, een Krugerrand is gemaakt uit 22karaats goud. De Maple Leaf is zuiverder. De Canadezen gebruiken 24karaats goud. Maar als je een Maple Leaf laat vallen is hij beschadigd en dus minder waard. Met de Krugerrand kan je bij wijze van spreken je kinderen laten spelen. Zolang ze er niet met een mes of schaar tegenaan gaan, behoudt die zijn waarde.'

'Andere munten, zoals de gouden Louis, worden niet meer geproduceerd. De bestaande munten zijn dus oud en meestal licht beschadigd, waardoor er niet meer zo'n precieze prijs op geplakt kan worden. Krugerrands zijn ook handig, omdat je ze in stukken van één, een half, een kwart en een tiende ons kan krijgen. Maar hou er wel rekening mee dat ze, net als staven, relatief duurder worden naarmate ze minder goud bevatten. Uitgedrukt in een prijs per kilogram loopt de meerprijs voor de kleinste munten op tot 2.000 euro.'

Waarom wordt er veel minder belegd in zilver?

'Heel simpel: omdat je op zilver btw betaalt - 21procent - en op goud niet. Wie zilver koopt, betaalt dus 21 procent meer dan de marktprijs. Dat bedrag ben je kwijt als je weer verkoopt. Ooit heeft een regering een btw van 1 procent op goudtransacties ingevoerd, waarna iedereen zijn goud in Luxemburg ging kopen. De maatregel bracht de overheid niets op, maar wij raakten wel onze klanten kwijt.'

Vanwaar dan die btw op zilver?

'Dat had te maken met het intensieve gebruik van zilver in de foto-industrie. Goud wordt ook industrieel gebruikt, onder meer in de elektronica, maar veel minder dan zilver.'

Hoe vaak herzien jullie de prijzen voor de klanten?

'Voortdurend. Aan het loket toch. Op de site wordt de prijs om de twee minuten aangepast. De klant krijgt de marktprijs, verhoogd met onze premie. Dat onderscheid ons van de banken, waar de prijs slechts van dag tot dag wordt aangepast.'

'We krijgen ook klanten die naar onze prijs komen informeren, smartphone in de hand. Ze kunnen dan onmiddellijk vergelijken.'

En ook anoniem blijven?

'Als ze goud komen kopen moeten we hun identiteit registreren, zodra het om meer dan 2.500 euro gaat. Bij verkoop is de wettelijke limiet 10.000 euro, daarboven beland je in onze boeken. En die worden jaarlijks uitgevlooid door de toezichthouder.'