ប្រជាជនកម្ពុជាកាន់តែច្រើនឥឡូវនេះកំពុងខ្ចីប្រាក់ពីស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MFIs) សម្រាប់តម្រូវការគ្រួសារជាជាងសម្រាប់ធ្វើកសិកម្ម ដែលបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតថ្មីមួយ។
ជាច្រើនឆ្នាំមុន កម្ចីកសិកម្មគឺជាចំណែកធំនៃសេវាឥណទានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុភាគច្រើន។ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ ប្រាក់កម្ចីកសិកម្មបានមានចំណែក ៤២ ភាគរយនៃផលប័ត្រប្រាក់កម្ចីរបស់ MFI ។ សព្វថ្ងៃនេះ ប្រាក់កម្ចីរហូតដល់ ៣១ ភាគរយកំពុងត្រូវបានយកសម្រាប់តម្រូវការគ្រួសារ ដូចជាការអប់រំរបស់កូនៗ ម៉ូតូ ឬឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ក្នុងផ្ទះ។
ក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ កសិកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មគឺជាវិស័យសំខាន់ពីរដែលគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុផ្តោតទៅលើ។ យោងតាមទិន្នន័យរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) ប្រាក់កម្ចី ៤២ ភាគរយនៃគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុត្រូវបានផ្តល់សម្រាប់គោលបំណងកសិកម្ម និង ៣៥ ភាគរយសម្រាប់សកម្មភាពពាណិជ្ជកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ ។ មានតែ៨ភាគរយនៃប្រាក់កម្ចីសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងវិស័យសេវាកម្ម ៤ ភាគរយសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូន ២ ភាគរយ សម្រាប់អ្នកលក់ និងអ្នកផ្គត់ផ្គង់ក្នុងការសាងសង់ និង ៨ ភាគរយសម្រាប់តម្រូវការគ្រួសារ។
ជិតមួយទសវត្សរ៍ក្រោយមក អ្វីៗនៅតែដដែលនៅក្នុងវិស័យនេះ។ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៧ មក ប្រាក់កម្ចីសម្រាប់តម្រូវការគ្រួសារបានចាប់ផ្តើមមានតម្រូវការច្រើនដូចជាកម្ចីកសិកម្ម និងពាណិជ្ជកម្ម។
ហើយឥឡូវនេះនៅឆ្នាំ ២០២៣ មានតម្រូវការគ្រួសារដែលកាន់កាប់ ៣១ ភាគរយធៀបនឹងប្រាក់កម្ចីសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម (២២ ភាគរយ) ពាណិជ្ជកម្ម (២០ ភាគរយ) និងសេវាកម្ម (១២ ភាគរយ)។
លោក វង្ស ភគីនី ប្រធាននាយកដ្ឋានបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងសង្គម នៃសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា បានលើកឡើងថា៖ «វិស័យកសិកម្មមានការរីកចម្រើន។
ប៉ុន្តែវាយឺតជាងបើប្រៀបធៀបនឹងវិស័យផ្សេងទៀត។ ដូច្នេះ ខ្ញុំគិតថានិន្នាការនេះគឺឆ្លុះបញ្ចាំង និងពាក់ព័ន្ធទៅនឹងយុទ្ធសាស្រ្តរបស់រដ្ឋាភិបាលនៃការធ្វើពិពិធកម្ម ដោយផ្តោតលើពាណិជ្ជកម្ម សេវាកម្ម និងឧស្សាហូបនីយកម្មផ្សេងទៀត»។
នៅក្នុងការសិក្សាអំពីរបៀបដែលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុប៉ះពាល់ដល់កម្រិតជីវភាពរបស់អ្នកខ្ចីកម្ពុជាដោយសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា (CMA) និងការវាយតម្លៃ និងក្រុមហ៊ុនស្រាវជ្រាវ M-CRIL បានរកឃើញថា ជាមធ្យមប្រជាជនកម្ពុជាបានមើលឃើញពីភាពប្រសើរឡើងនៃប្រាក់ចំណូលគ្រួសារក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។
លោកស្រី Ratika Kathuria ប្រធានក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់ M-CRIL បានលើកឡើងថា៖ « យើងបានពិនិត្យលើកម្រិតជីវភាពរបស់អ្នកខ្ចី ជាពិសេសការចូលរៀនរបស់កុមារ ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច ជាដើម។ ហើយយើងបានឃើញថាមានការកែលម្អជីវិតដ៏ច្រើនឬមួយចំនួនសម្រាប់ ៦៧ ភាគរយនៃអ្នកខ្ចីសរុបក្នុងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំកន្លងមកនេះ; រួមទាំង ៥០ ភាគរយនៃគ្រួសារក្រីក្រខ្លាំង»។
គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានប្រឈមមុខនឹងការរិះគន់នាពេលកន្លងមកចំពោះការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីដោយអសីលធម៌ និងការរឹបអូសដីធ្លីពីអ្នកខ្ចី ដែលត្រូវបានមនុស្សជាច្រើនមើលឃើញថាជាការរុញពួកគេឱ្យកាន់តែជ្រៅទៅក្នុងភាពក្រីក្រ។ ប៉ុន្តែអ្វីៗហាក់ដូចជាមានភាពប្រសើរឡើងក្នុងរឿងនេះ។
លោកស្រី Ratika Kathuria អះអាងថា៖«យើងមើលទៅរយៈពេលប្រាំឆ្នាំ ហើយមានការបាត់បង់ដីក្នុង ៦ភាគរយនៃករណីសរុប។ ហើយក្នុងរយៈពេលប្រាំមួយខែចុងក្រោយនេះ (ឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ ២០២៣) មានការបាត់បង់ដីត្រឹមតែ ០.៥ ភាគរយនៃករណីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា»។
នៅពេលដែលគេមើលទម្រង់អ្នកខ្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យបាននិយាយថា អ្នកខ្ចីមានចាប់ពីកម្មករកសិកម្ម រហូតដល់អ្នកដែលធ្វើការងារតាមរដូវ ការងារសំណង់ រត់តុ ចម្អិនម្ហូបនៅតូប និងធ្វើការនៅរោងចក្រកាត់ដេរ និងស្បែកជើង ក៏មានមនុស្សជាច្រើនដែលប្រកបមុខរបរដោយខ្លួនឯង ដូចជាបើកហាងលក់គ្រឿងទេស ហាងលក់សំលៀកបំពាក់ កន្លែងប្តូរប្រាក់ លក់អាហារសមុទ្រ សាច់ ឬផ្លែឈើនៅលើរទេះរុញ។
ការផ្លាស់ប្តូរនៃការខ្ចីប្រាក់ក៏ជាសូចនាករមួយបង្ហាញពីរបៀបដែលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាកំពុងផ្លាស់ប្តូរ។ កសិកម្មបានរួមចំណែកដល់ទៅ ៣៦ ភាគរយដល់ GDP របស់កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ២០១៣។ ប៉ុន្តែ ១០ ឆ្នាំក្រោយក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ កសិកម្មបានរួមចំណែកត្រឹមតែ ២២ ភាគរយដល់ GDP របស់ប្រទេស។ ពីសេដ្ឋកិច្ចដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងលើវិស័យកសិកម្ម ប្រទេសនេះមានភាពចម្រុះ ដូច្នេះហើយមានកម្មករ/អ្នកខ្ចីប្រាក់ដែលធ្វើការនៅរោងចក្រ ហាង និងការិយាល័យក្នុងវិស័យផ្សេងៗដូចជា សម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង អង្គភាពកែច្នៃម្ហូបអាហារ គ្រឿងចក្រធុនធ្ងន់ គ្រឿងអគ្គិសនី និងសំណង់។
វាក៏មានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏ច្រើននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាជាមួយនឹងការមកដល់នៃកម្មវិធីដឹកជញ្ជូនដូចជា NHAM24, E-GetS, Food Panda, TukOut, WingMall ។ បន្ទាប់មកមានកម្មវិធីហៅទូរស័ព្ទដូចជា PassApp, WeGO, Grab ជាដើម។ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាបាននិយាយថា យុវជនដែលធ្វើការជាភ្នាក់ងារចែកចាយត្រូវការទូរស័ព្ទទំនើប និងម៉ូតូហើយពួកគេឬឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេគឺជាអ្នកមកខ្ចីប្រាក់ពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។
ចំនួនអ្នកខ្ចីជាស្ត្រីគឺខ្ពស់ជាងនៅ ៤៦ ភាគរយធៀបនឹងអ្នកខ្ចីបុរសនៅ ៤១ ភាគរយ នេះបើយោងតាមការសិក្សាដោយ CMA និង M-CRIL ។
លោក វង្ស ភគីនី បានលើកឡើងថា៖ «ស្ត្រីថែរក្សាការចំណាយក្នុងគ្រួសារ និងគ្រប់គ្រងកម្ចីទាំងនេះ។ ពួកគេត្រូវការទូទឹកកកព្រោះពួកគេមានតូបលក់អាហារ ប្រាក់សម្រាប់ការទូទាត់ថ្លៃសាលា ឬម៉ូតូដើម្បីរកប្រាក់ចិញ្ចឹមជីវិត យើងឃើញស្ត្រីខ្ចីប្រាក់សម្រាប់តម្រូវការបែបនេះ»។
លោកថា៖ «ជាធម្មតា ការទូទាត់សម្រាប់ការអប់រំ សុខភាព និងតម្រូវការប្រចាំថ្ងៃនឹងត្រូវបានគណនាជាការចំណាយគ្រួសារ។ ប៉ុន្តែនៅក្នុងគណនេយ្យរបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុរបស់យើងប្រាក់កម្ចីសម្រាប់ទិញម៉ូតូ ហើយបើម៉ូតូត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់អាជីវកម្ម ឬការងារ នោះវាមិនត្រូវបានកត់ត្រានៅក្រោមអាជីវកម្មនោះទេ ប៉ុន្តែជាការប្រើប្រាស់ក្នុងគ្រួសារ»៕