ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានណែនាំដល់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាទាំងអស់ត្រូវពង្រឹងការគ្រប់គ្រងភាពគុណភាពបណ្ដុះបណ្ដាលថ្នាក់បណ្ឌិត បន្ទាប់ពីក្រសួងកត់សម្គាល់ឃើញថា ចំនួននិស្សិតកំពុងសិក្សានិងបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតមានការកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់។
ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានចេញសេចក្ដីណែនាំនេះកាលពីថ្ងៃពុធ ដើម្បីលើកកម្ពស់និងធានាគុណភាពនៃការបណ្ដុះបណ្ដាលថ្នាក់បណ្ឌិតរបស់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាសាធារណៈនិងឯកជនដែលស្ថិតនៅក្រោមក្រសួងអប់រំ។
នៅក្នុងសេចក្ដីណែនាំនោះ លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានណែនាំថា គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាទាំងអស់ត្រូវពិនិត្រនិងត្រូវកំណត់ឡើងវិញនូវលក្ខខណ្ឌជ្រើសរើសនិស្សិតចូលរៀនថ្នាក់បណ្ឌិតឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ច្បាស់លាស់ និងត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ។
លោកបន្តថា គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាត្រូវពង្រឹងយន្តការត្រួតពិនិត្យលើសំណុំពាក្យស្នើសុំចូលរៀននិងត្រូវប្រឡងជ្រើសរើសនិស្សិតចូលរៀនថ្នាក់បណ្ឌិតតាមការកំណត់របស់ក្រសួងអប់រំដោយរៀបចំការប្រឡងលើមុខវិជ្ជាឯកទេស និង/ឬមុខវិជ្ជាតម្រូវ និងការពារសំណើគម្រោងស្រាវជ្រាវ។
លោកថ្លែងថា៖ «គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាត្រូវរៀបចំកម្មវិធីសិក្សាបែបការរៀនមុខវិជ្ជានិងការសរសេរនិក្ខេបបទ ឬកម្មវិធីសិក្សាបែបការស្រាវជ្រាវនិងការសរសេរនិក្ខេបបទស្របតាមក្របខណ្ឌគុណវុឌ្ឍិជាតិកម្ពុជា និងត្រូវសុំការទទួលស្គាល់កម្មវិធីសិក្សាទាំងនោះពីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា មុននឹងបណ្ដុះបណ្ដាល»។
លោកថា ប្រធានបទសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់និស្សិតថ្នាក់បណ្ឌិតត្រូវតែជាប្រធានបទថ្មី និងចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាជាក់ស្ដែងនៅក្នុងសហគមន៍ ឬនៅក្នុងឧស្សាហកម្ម និងស្របតាមវិស័យអាទិភាពរបស់ប្រទេសឬពិភពលោក។
លោកថា៖ «គ្រប់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាត្រូវមានគណៈកម្មការត្រួតពិនិត្យនិងសម្រេចលើប្រធានបទសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់និស្សិត។ ជាងនេះទៅទៀតគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាត្រូវផ្ញើគោលការណ៍ណែនាំការរៀបចំនិក្ខេបបទមកក្រសួងអប់រំ»។
សម្រាប់គ្រូបង្រៀន គ្រូណែនាំ និងការដឹកនាំនិក្ខេបបទថ្នាក់បណ្ឌិតត្រូវតែមានសញ្ញាបត្រថ្នាក់បណ្ឌិត មានបទពិសោធ និងមានស្នាដៃបោះពុម្ពអត្ថបទស្រាវជ្រាវក្នុងទស្សនាវដ្ដីស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្ត្រ។ មិនតែបណ្ណោះគ្រឹះស្ថានឧមត្តសិក្សាត្រូវពង្រឹងការអនុវត្តលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការពារនិក្ខេបបទបញ្ចប់ការសិក្សារបស់និស្សិតថ្នាក់បណ្ឌិត ប៉ុន្តែមុននឹងដំណើរការការពារនិក្ខេបបទបញ្ចប់ការសិក្សា គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាត្រូវស្នើសុំការអនុញ្ញាតពីក្រសួងអប់រំ។
លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន បាននិយាយថា៖ «គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាត្រូវតែមានយន្តការត្រួតពិនិត្យការលួចចម្លងស្នាដៃស្រាវជ្រាវ និងត្រូវមានឯកសារបញ្ជាក់ត្រឹមត្រូវថា និក្ខេបបទរបស់និស្សិតមិនមានការលួចចម្លងស្នាដៃពីអ្នកដទៃ»។
លោកស្រី ឃួន វិច្ឆិកា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា មិនអាចស្នើសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមលើករណីនេះបានទេពីម្សិលមិញ។
របាយការណ៍របស់ក្រសួងអប់រំ បានបង្ហាញថា និស្សិតចំនួន១៧នាក់ក្នុងចំណោម១២២២នាក់បានបញ្ចប់សិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតនៅឆ្នាំ២០១៧។ និស្សិតចំនួន១៥នាក់ក្នុងចំណោម១៣៤៩នាក់បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតនៅឆ្នាំ២០១៨។ និស្សិតចំនួន២០នាក់ក្នុងចំណោម៧៩០នាក់បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតនៅឆ្នាំ២០១៩។ និស្សិតចំនួន៣១នាក់ក្នុងចំណោម៩៦១នាក់បានបញ្ចប់សិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតនៅឆ្នាំ២០២០ និងនិស្សិតចំនួន៤៤នាក់ក្នុងចំណោម៩៧៨នាក់បានបញ្ចប់សិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតនៅឆ្នាំ២០២១។
លោក ពៅ សុខ ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតលើជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយពីសាកលវិទ្យាឥន្ទ្រវិទ្យានៅឆ្នាំ២០២២ បានសម្ដែងការគាំទ្រចំពោះក្រសួងអប់រំដែលបានចេញសេចក្ដីណែនាំដល់គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា ដើម្បីគ្រប់គ្រងគុណភាពនៃការបណ្ដុះបណ្ដលថ្នាក់បណ្ឌិត ព្រោះការពង្រឹងនេះនឹងធ្វើឱ្យគុណភាពនៃការសិក្សារបស់និស្សិតថ្នាក់បណ្ឌិតកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពថែមទៀត។
លោកថា ពេលកន្លងមក គ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាមួយចំនួនអនុវត្តបានល្អលើការបណ្ដុះបណ្ដាលនិស្សិតថ្នាក់បណ្ឌិត ជាពិសេសការការពារនិក្ខេបបទរបស់ពួកគេ គឺគោរពតាមលក្ខខណ្ឌដែលកំណត់ដោយក្រសួងអប់រំ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា៖ «យើងមិនដឹងថាគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាណាមានការខ្វះចន្លោះលើផ្នែកអ្វីខ្លះទេ ព្រោះយើងពុំធ្លាប់បានជួបពីមុនមកទេ»។
លោកបន្ថែមថា តាមបទពិសោធលោកឆ្លងកាត់ការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិត គឺបេក្ខជនបណ្ឌិតដែលសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យឥន្ទ្រវិទ្យាបានអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមក្រសួងអប់រំ ហើយខាងសាកលវិទ្យាល័យបានតម្រូវឱ្យបេក្ខជនបណ្ឌិតទាំងអស់ត្រូវស្រាវជ្រាវតាមឯកសារនិងត្រូវចុះអង្កេតដល់ទីតាំងដោយមានលិខិតបញ្ជាក់បេសកកម្មស្រាវជ្រាវចេញពីសាកលវិទ្យាល័យត្រឹមត្រូវ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ពេលចុះទៅដល់ទីតាំងត្រូវមានហត្ថលេខរបស់អាជ្ញាធរលើលិខិតបញ្ជាក់បេសកកម្មរបស់យើង ដើម្បីបញ្ជាក់ថាយើងពិតជាបានចុះស្រាវជ្រាវដល់ទីតាំងយ៉ាងពិតប្រាកដមែនទើបខាងសាកលវិទ្យាល័យព្រមទទួលយកការស្រាវជ្រាវរបស់យើង»។
លោកបានអះអាងថា៖ «ជំនាន់ខ្ញុំរៀនថ្នាក់បណ្ឌិត គឺមានការរឹងតែងខ្លាំងដោយយើងត្រូវឆ្លងកាត់ការវាយតម្លៃតាមគោលការណ៍កំណត់ដោយក្រសួងអប់រំ»។
លោក ហេង វ៉ាន់ដា ប្រធានសមាគមគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សា យល់ឃើញថា ការចេញសេចក្ដីណែនាំនេះ ជារឿងធម្មតារបស់ក្រសួងជំនាញ ដើម្បីពង្រឹងការគ្រប់គ្រងគុណភាពបណ្ដុះបណ្ដាលថ្នាក់បណ្ឌិតកាន់តែប្រសើរឡើងជាងមុន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ប្រសិនបើគ្រឹះស្ថានឧត្តមសិក្សាទាំងអស់គោរពតាមការណែនាំរបស់ក្រសួងអប់រំ គឺជាការត្រឹមត្រូវនិងល្អប្រសើរហើយ»។
លោកថា លោកមិនបានចាប់អារម្មណ៍ចំពោះចំនួននិស្សិតកំពុងសិក្សានិងបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតកើនឡើងទេ ប៉ុន្តែចំនួននិងបរិមាណតែងតែកើនឡើងតាមសមាមាត្រនឹងការប្រឡងសញ្ញាបត្រមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិនិងកំណើនរបស់ប្រជាជន៕