Direct naar artikelinhoud

Blinkend bewijs van band Oranje met Romanov

De medewerkers van het Haags Historisch Museum mochten het gewijde Russische kerkgoud niet aanraken. Een geestelijke van de Russisch orthodoxe kerk kwam de voorwerpen daarom zelf in de vitrines leggen....

Van onze verslaggeefsterAukje van RoesselDEN HAAGHet is het Peter de Grote Jaar en ook het Haags Historisch Museum wil daar aandacht aan besteden. Peter de Grote had echter niet zoveel met Den Haag. Des te groter zijn daarentegen de relaties tussen zijn nazaten en de Oranjes, en daarmee met de hofstad. De familiebanden begonnen met het huwelijk van Anna Pavlovna met de latere koning Willem II. Zijn zoon, Willem III, huwde met een nichtje van Anna Pavlovna, Sophie. En ook koningin Wilhelmina trouwde met een Romanov-nazaat: prins Hendrik was een achterkleinkind van de oudste zus van Anna Pavlovna.'Oranje Romanov, De relatie tussen twee vorstenhuizen' heet de tenstoonstelling die vrijdag in het Haags Historisch Museum werd geopend. Niet toevallig viel de opening samen met de verjaardag van koningin Beatrix. De archimandriet van de Russische orthodoxe kerk in Den Haag ging zegenend rond, er klonk Russische muziek en er was wodka én oranjebitter.Het Haagse museum laat de relatie tussen de Oranjes en de Romanovs beginnen met een brief van tsaar Alexander I, een broer van Anna Pavlovna, aan koning Willem I. Na de overwinning op Napoleon, begin vorige eeuw, schreef de zeer machtige Alexander hoe belangrijk het koninkrijk Nederland was als buffer tegen Frankrijk. België behoorde toen nog tot dat koninkrijk, waardoor Nederland rechtstreeks aan Frankrijk grensde.Behalve dit officiële schrijven zijn het vooral de aangehaalde citaten uit de vele brieven die de vorstelijke familieleden tussen Rusland en Nederland heen en weer stuurden, die een kijkje geven in hun leven. Zo schreef tsarendochter Anna Pavlovna die in Petersburg gewend was aan een hofleven met grote feesten en ontvangsten over haar leven aan het Nederlandse hof: 'Ofschoon onze winter niet kan wedijveren met de pracht en praal van het seizoen in Petersburg is het hier toch zeer geanimeerd geweest.'De briefcitaten zijn als begeleidende teksten bij het tentoongestelde. Een portretfoto van Sophie, dochter van Anna Pavlovna (en niet de eerste vrouw van Willem III), hangt naast een brief waarin sprake is van de parelketting die de geportretteerde om heeft. In de zaal waarin koningin Sophie het over haar zoon Alexander heeft, staat ook een paspop met het Russische uniform dat deze Oranjeprins eens heeft gedragen.Vanuit de Russische kapel van Anna Pavlovna is niet alleen het kerkgoud naar het museum gekomen, maar ook het bidstoeltje van de grootvorstin. Als verwijzing naar de vele reizen van de familieleden tussen Nederland en Rusland is een deel van het interieur van het vroegere Staats Spoor in één van de zalen gezet. Want reisde Anna Pavlona nog per koets, aan het eind van de eeuw ging een familiebezoekje per vorstelijke trein.Het museum laat de relatie tussen de Oranjes en Romanovs eindigen bij de Russische revolutie. Het bericht van de gezant uit Sint Petersburg aan koningin Wilhelmina dat tsaar Nicolaas II afstand doet van zijn macht, maakt abrupt een einde aan brieven en reisjes. Alleen wie de stamboom van de Romanovs en Oranjes naast elkaar legt, gaat zich afvragen of de band begin deze eeuw wel zo definitief ophield. Komen de namen van twee zoons van koningin Beatrix en prins Claus, Alexander en Constantijn, niet ook voor in het huis Romanov?Oranje Romanov, De relatie tussen twee vorstenhuizen, Haags Historisch Museum, 1 februari tot en met 27 april.