ការបើកគណនីធនាគារ ដោយងាយស្រួលពីផ្ទះរបស់អ្នក គឺអាចធ្វើទៅបាននៅថ្ងៃនេះ ដោយសារសេវាកម្មប្រព័ន្ធសម្គាល់អត្តសញ្ញាណអតិថិជនឌីជីថល (e-KYC) នៅកម្ពុជា។
ប្រព័ន្ធសម្គាល់អត្តសញ្ញាណអតិថិជនឌីជីថល (Know Your Customer-KYC) ដែលអនុម័តដោយធនាគារ កាលពីមុន តម្រូវឱ្យមានការបង្ហាញអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ និងវត្តមានជាក់ស្តែងរបស់អតិថិជននៅសាខាធនាគារ។ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានផ្លាស់ប្តូរបទប្បញ្ញត្តិរបស់ខ្លួន ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ធនាគារកាន់តែច្រើនអាចផ្តល់ជូនប្រជាជនកម្ពុជានូវភាពងាយស្រួលក្នុងការប្រើប្រាស់សេវាធនាគារអនឡាញ។
លោក Igor Zimarev ប្រធានផ្នែកទីផ្សារនៃធនាគារ ABA បាននិយាយថា ធនាគារ ABA បានអនុវត្តដំណើរការ e-KYC របស់ខ្លួននៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ ហើយបាននិយាយថា ខ្លួនបានឃើញការកើនឡើងជាលំដាប់នៃការប្រើប្រាស់។ “ក្នុងឆ្នាំ២០២២ អតិថិជនធនាគារ ABA ប្រហែល ៤៧ ភាគរយ បានជ្រើសរើសបើកគណនីថ្មីដោយផ្ទាល់នៅតាមសាខាធនាគាររបស់យើង ខណៈដែល ៥៣ ភាគរយ បានជ្រើសរើសធ្វើតាមប្រព័ន្ធ e-KYC ។ ចំនួននេះបានកើនឡើង ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដោយភាគច្រើន (៦២ ភាគរយ) ជ្រើសរើសបើកគណនីតាមរយៈប្រព័ន្ធ e-KYC បើធៀបនឹង ៣៨ ភាគរយ ដែលជ្រើសរើសធ្វើដោយផ្ទាល់”។
ករណីប្រើប្រាស់ដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍មួយទៀតសម្រាប់ e-KYC គឺគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ អេ អឹម ខេ ដែលទទួលប្រាក់បញ្ញើ (MFI AMK) ប្រើប្រព័ន្ធ e-KYC សម្រាប់អតិថិជននៅតាមជនបទ រួមទាំងកសិករផងដែរ។ ជាប្រពៃណី គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមានភ្នាក់ងារប្រមូលប្រាក់ ដែលប្រមូលប្រាក់កម្ចីក្នុងនាមពួកគេពីអតិថិជននៅតាមជនបទ។ ចាប់តាំងពីចំនួនប្រាក់កម្ចីមានតិចតួច វាកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់ភ្នាក់ងារប្រមូលប្រាក់ទាំងនេះ ដើម្បីធ្វើការនៅទីតាំងផ្ទាល់ និងប្រមូល ហើយសម្រាប់អតិថិជននៅតាមជនបទ ធ្វើដំណើរទៅកាន់សាខាធនាគារ/គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដែលនៅជិតបំផុត។ កាលពីដើមវាគ្រាន់តែជាការប្រមូលប្រាក់កម្ចីដែលត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយភ្នាក់ងារទាំងនេះ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះជាមួយនឹង e-KYC ភ្នាក់ងារប្រើប្រាស់កម្មវិធីទូរស័ព្ទរបស់ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ សម្រាប់បើកគណនីដាក់ប្រាក់/គណនីសន្សំ។
នៅឆ្នាំ២០២២ ធនាគារកណ្តាលបានចេញគោលការណ៍ណែនាំបន្ថែមអំពីប្រព័ន្ធ e-KYC ដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ ផ្គូផ្គង ឬកំណត់អត្តសញ្ញាណអតិថិជន ដើម្បីជៀសវាងហានិភ័យនៃការក្លែងបន្លំ និងឧក្រិដ្ឋកម្មតាមអ៊ីនធឺណិត នៅពេលដែលអតិថិជនបើកគណនីដោយប្រើប្រព័ន្ធបាគង។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MoU) ជាមួយមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះធុរកិច្ចថ្មីតេជោ នៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២។ MoU ក៏បានឃើញការបើកដំណើរការកម្មវិធី CamDigiKey កំណែ២.០ ដែលជាវេទិកាផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យវិមជ្ឈការ ដែលធនាគារអាចប្រើប្រាស់ដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់អត្តសញ្ញាណនៅក្នុងដំណើរការ e-KYC ។
ដូច្នេះហេតុអ្វីបានជាធនាគារ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MFI) និងក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងចង់ប្តូរទៅប្រើប្រព័ន្ធ e-KYC? “ទីមួយ៖ វាកាត់បន្ថយថ្លៃដើមនៃការបើកគណនី។ ហើយទីពីរ៖ វាធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវល្បឿនដំណើរការ កាត់បន្ថយបន្ទុកការងារសម្រាប់បុគ្គលិកធនាគារ ហើយមានឱកាសតិចជាងក្នុងការណែនាំអំពីកំហុសរបស់មនុស្ស ដូចជាកំហុសក្នុងឈ្មោះមនុស្ស និងការវាយអក្សរជាដើម។ វាក៏មានលទ្ធភាពនៃការពង្រីកឱ្យកាន់តែលឿនជាងមុនផងដែរ ដោយសារសេវាកម្មអាចត្រូវបានផ្តល់ជូនអតិថិជនកាន់តែទូលំទូលាយ” នេះបើតាម លោក George Lee ប្រធានក្រុមហ៊ុន Innov8tif Solutions។
លោក Lee មកពីក្រុមហ៊ុន Innov8tif Solutions ដែលផ្តល់ដំណោះស្រាយ e-KYC ដល់ធនាគារចំនួនប្រាំបី និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុចំនួនពីរនៅកម្ពុជាបានបន្ថែមថា “ដើម្បីសង្ខេបវា eKYC ផ្តល់ជូនអតិថិជន និងធនាគារនូវភាពងាយស្រួល ល្បឿន និង ឯកជនភាព”។ ខណៈដែលក្រុមហ៊ុន Innov8tif បានបង្កើតក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុនមេគឺមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ហើយនៅក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀតនៃអាស៊ាន ខ្លួនក៏មានក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង និងក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ជាអតិថិជនផងដែរ។
លោក Phoukkol Say ទីប្រឹក្សាធុរកិច្ច Innov8tif បាននិយាយថា តើអ្វីជាមេទ្រីក (metrics) ដែល e-KYC ស្វែងរក? “វានឹងអាចជាឈ្មោះ អាស័យដ្ឋាន ថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើត លេខអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ”។ «នៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមានតែអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ និងលិខិតឆ្លងដែនប៉ុណ្ណោះដែលត្រូវបានទទួលយកជាអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសម្រាប់ e-KYC ។ ឯកសារដែលប្រទេសផ្សេងប្រើដូចជាប័ណ្ណបើកបរនៅមិនទាន់អាចអនុវត្តបាននៅទីនេះទេ»។
ធនាគារិកនិយាយថា លទ្ធភាពនៃការក្លែងបន្លំ និងការលួចអត្តសញ្ញាណពិតជាមានការធ្វេសប្រហែស ដោយសារធនាគារកណ្តាល និងក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុបានធានាការផ្ទៀងផ្ទាត់ និងវាយតម្លៃអត្តសញ្ញាណយ៉ាងតឹងរ៉ឹងជាមួយនឹងយន្តការ CamDigiKey របស់ខ្លួន។
«យើងត្រូវតែវាយតម្លៃដោយប្រុងប្រយ័ត្នថាតើយើងកំពុងយកអ្នកណាជាអតិថិជន ដោយសារច្បាប់របស់កម្ពុជាស្តីពីការប្រឆាំងការលាងលុយកខ្វក់។ យើងជូនដំណឹងដល់អង្គភាពស៊ើបការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជាអំពីប្រតិបត្តិការគួរឱ្យសង្ស័យណាមួយនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយរបស់ធនាគារ” នេះបើតាមនាយកប្រតិបត្តិធនាគារដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ។ លោកបានបន្ថែមថា “ដូច្នេះ ខណៈពេលដែលយើងបានអនុម័តបទដ្ឋាន KYC យើងត្រូវធ្វើឱ្យប្រាកដថា ការត្រួតពិនិត្យអត្តសញ្ញាណរបស់យើងគឺមិនអាចមានការភ័ន្តច្រឡំ” ។
ធនាគារផ្សេងទៀតដែលបានអនុម័ត e-KYC នៅក្នុងប្រទេសរួមមាន ធនាគារវិនិយោគ និងអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ភីអិលស៊ី (BIDC)។ BIDC បាននិយាយថា ខ្លួនអនុញ្ញាតឱ្យអតិថិជនបើកគណនីធនាគារចល័ត BIDC តាមអ៊ីនធឺណិតតាមរយៈការផ្ទៀងផ្ទាត់ eKYC ។ ធនាគារបាននិយាយថា “អតិថិជនត្រូវថតរូបអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណជាតិ និងស្កេនមុខ ដើម្បីឲ្យប្រព័ន្ធពិនិត្យ និងចុះឈ្មោះគណនីដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ ដំណោះស្រាយ e-KYC របស់យើងប្រើប្រាស់បញ្ញាសិប្បនិម្មិត និងការផ្ទៀងផ្ទាត់ជីវមាត្រ(biometric authentication) ដូចជាការសម្គាល់ផ្ទៃមុខ។
កាលពីឆ្នាំមុន ក្នុងខែកុម្ភៈ ធនាគារ ហត្ថា ភីអិលស៊ី បានចូលរួមជាមួយ CamDX ដែលជាវេទិកាផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យវិមជ្ឈការដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះធុរកិច្ចថ្មីតេជោ ក្រោមក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដូចដែលបានចុះហត្ថលេខាលើ MoU ឆ្នាំ២០២២។ ការប្រើប្រាស់ CamDigiKey របស់ធនាគារហត្ថា អនុញ្ញាតឱ្យអតិថិជនរបស់ខ្លួនបើកគណនីសន្សំតាមអនឡាញ តាមរយៈកម្មវិធី Hattha Mobile កំណែ 3.0។